‘De pieten waren ergotherapieten’: woon-zorgcentrum na sinterklaasfeest met 75 besmettingen
De sint en pieten kwamen sowieso al in contact met de bewoners, werpt de woordvoerder op. Maar met 75 coronabesmettingen en een overlijden na een sinterklaasfeestje lijkt woon-zorgcentrum Hemelrijck in Mol ons een spiegel voor te houden van wat er gebeurt als we denken dat het toch niet op die ene keer zal aankomen.
Op zaterdag is het voor sommigen nog een bron van vermaak en discussie op sociale media: een aantal bewoners van een rusthuis is besmet geraakt na een sinterklaasfeestje waarbij de hulpsint van dienst een zogenaamde superverspreider bleek te zijn. Maar op zondagnamiddag rond 14.30 uur krijgt een zestiger aan de ingang van woon-zorgcentrum Hemelrijck in Mol door een raam een grote Jumbo-boodschappentas aangereikt door een grondig ingepakte verzorgster. “Allez”, puft ze achter haar mondmasker, “innige deelneming dan, hé.”
De man beent met de laatste spulletjes van zijn moeder weg over de na de eerste golf op het asfalt gekalkte en intussen al wat verbleekte woorden ‘Bedankt personeel’. Op het asfalt is ook nog een groot hart zichtbaar. Hij laadt de Jumbo-zak in zijn auto. Zegt dat ze 85 is geworden. “Corona”, zucht hij. “Ze was de laatste tijd al niet zo goed. Ik vind het alleen raar dat ze net op het nieuws zeiden dat er nog geen doden zijn.”
‘Ergotherapieten’
De hulpsint bezocht het wzc op vrijdag 4 december. Hij testte enkele dagen later positief en wordt beschreven als een superverspreider, iemand die dus heel veel virus produceert en uitscheidt. De man kwam volgens Jannes Verheyen, woordvoerder van wzc-uitbater Armonea, haast dagelijks in het woon-zorgcentrum als vrijwilliger. “De pieten op de foto’s die nu circuleren, waren ergotherapieten”, zegt Verheyen. “Dat zijn medewerkers van ons die sowieso al in contact kwamen met de bewoners. Sinterklaas is in veel woon-zorgcentra een jaarlijkse traditie. Daar valt niet aan te ontsnappen, vrees ik.”
Op beelden die familieleden doorgaven aan de lokale zender RTV is te zien hoe de hulpsint en zijn pieten pakjes uitdelen. Op een van de beelden neemt een bewoonster even de staf over van de hulpsint. Er heerst een soort feeststemming waarvoor virologen met het oog op kerst en oudjaar al weken waarschuwen. Het aantal besmettingen in het wzc schoot het afgelopen weekend dan ook om de zoveel tijd verder omhoog. Van eerst een 40-tal naar uiteindelijk 75 bij een laatste update gisterenmiddag. Het gaat om 61 bewoners en 14 personeelsleden. Er verbleven 169 mensen in Hemelrijck, nu dus nog 168.
“Van alle bewoners en medewerkers hebben we nu de resultaten”, zegt burgemeester Wim Caeyers (CD&V). “De mensen die negatief waren, zullen wekelijks opnieuw worden getest.” Volgens Caeyers maken de besmette personen in het wzc het voorlopig relatief goed. “De meerderheid hebben geen tot matige symptomen. Eén persoon krijgt ondersteuning met zuurstof.” Caeyers waarschuwt wel voor de cruciale week die nu volgt. “De situatie kan de komende dagen volledig omslaan.”
‘Hele gang besmet’
Bij familieleden van bewoners is het ongeloof immens. “Wij verwijten die hulpsint zelf niets”, zegt een man die vanop het grasperk aan de straatkant zijn vader en zijn schoonmoeder, allebei positief, moed heeft staan toeroepen. “Het gaat er bij ons niet in dat de allerkleinsten op school dit jaar geen sint te zien krijgen en straks boetes riskeren als ze Driekoningen gaan zingen. En dit kan dan opeens wel? Ze hadden geen toestemming van de burgemeester. Als ze die hadden gevraagd, hadden ze die nooit gekregen. De directie is enorm nalatig geweest.”
“Iedereen op hun gang is besmet”, zegt zijn echtgenote. “Voorlopig merken ze gelukkig niks van de ziekte, maar de angst voor morgen en overmorgen is natuurlijk erg groot.”
In buurgemeente Geel overleden tijdens de eerste golf in drie weken tijd 39 van de 149 bewoners van wzc Laarsveld. Het was een van de zwartste stippen op de landelijke coronakaart. Het echtpaar prees zich toen gelukkig voor Hemelrijck te hebben gekozen, niet voor Laarsveld. “En dan krijgen we nu dit”, zucht de man.
Zorg en Gezondheid
Ook Laarsveld behoort tot de groep Armonea, die in ons land 85 woon-zorgcentra uitbaat. In 2019 kwam de groep in handen van het Franse Colisée, de op drie na grootste Europese speler in de ouderenzorg. Armonea blijft erbij dat het de richtlijnen van het Agentschap Zorg en Gezondheid in al zijn wzc’s stipt doet naleven.
“Hoe meer begeleidende artsen de situatie bekijken, hoe meer ze twijfelen aan de hulpsint als bron”, zegt Jannes Verheyen. “Zij denken meer en meer dat het virus er al was en dat de positieve coronatest van die man enkel de aanleiding is geweest om iedereen te testen.” Hij bevestigt dat bij de 85-jarige overledene corona is vastgesteld, maar voegt eraan toe dat ze “daarvoor al als palliatief werd beschouwd”.
Bij het Agentschap Zorg en Gezondheid zegt Joris Moonens dat er in de richtlijnen niet specifiek staat dat sinterklaasfeestjes moeten worden vermeden: “Dan moet je voor elk mogelijk feest, van de paashaas tot de kerstman, in detail treden. In de richtlijnen staat wel dat je leefgroepen zoveel als mogelijk gescheiden moet houden en dat vrijwilligers slechts met een aantal mensen in contact mogen komen. Op basis van de gepubliceerde foto’s lijkt het ons dat daar een aantal regels zijn overtreden.”