Nationale Bank verwacht verlies van 100.000 jobs door coronacrisis

Voor 2020 verwacht de Nationale Bank een krimp van de Belgische economie met 6,7 procent, zo blijkt. Dat is minder dan de rampscenario’s die de jongste maanden circuleerden. In juni ging de NBB nog uit van een krimp met 9 procent.

Het herstel in de zomermaanden was beter dan verwacht en ook het effect van de tweede lockdown is minder zwaar dan dat van de eerste, klinkt het vandaag.

Voor het vierde kwartaal gaat de Nationale Bank nu uit van een krimp met slechts 1 procent. “De winkels zijn sneller opengegaan dan verwacht en ook de export ligt hoger, doordat heel wat Britse bedrijven meer voorraden aan het aanleggen zijn”, luidt de verklaring. Al is er nog onzekerheid over de duur van deze tweede lockdown.

Voor 2021 gaat de Nationale Bank uit van een economisch herstel voor ons land met ongeveer 3,5 procent en voor 2022 met 3,1 procent. Het bruto binnenlands product (bbp) van België zou in het derde of vierde kwartaal van dat jaar opnieuw op het niveau van voor de crisis liggen, zo schat de NBB. Dat is ietsje later dan het gemiddelde in de eurozone, waar al midden 2022 een volledig herstel wordt verwacht.

De consumptie van de gezinnen zal zoals verwacht dé motor van de Belgische economie zijn. De koopkracht bleef de jongste maanden op peil dankzij de overheidsmaatregelen en dus werd werd volgens de NBB maar liefst 22 miljard euro gespaard. Minstens een deel van dat geld zal in 2021 weer uitgegeven worden, al verwacht de Nationale Bank wel dat de spaarquote de volgende jaren hoger zal blijven dan voor de crisis.

Bij de bedrijfsinvesteringen wordt er pas tegen 2022 een herstel verwacht. De onzekerheid is nog te groot, klonk het maandag.

Ook het effect van de coronacrisis op de arbeidsmarkt bleef vooralsnog beperkt. De Nationale Bank verwacht nu een verlies van 100.000 banen door de coronacrisis. Ter vergelijking: in juni werd nog rekening gehouden met 200.000 extra werklozen. Tot het derde kwartaal van volgend jaar zouden werkgevers minder aanwerven, verwacht de Nationale Bank.

Al speelt hier nog erg veel onzekerheid. “Momenteel bevindt de economie zich dankzij de overheidsmaatregelen in een kunstmatige coma”, gaf hoofdeconoom Geert Langenus mee.

Het is pas als het moratorium op bijvoorbeeld de faillissementen opgeheven zal worden, dat er meer duidelijkheid zal zijn over de precieze impact. “Maar de schade op de arbeidsmarkt staat niet in verhouding met de schade op het bbp”, merkte gouverneur Wunsch op. Hij riep de overheden op om het moratorium geleidelijk, maar niet te vroeg, af te bouwen. “Ik pleit niet voor een snel einde, maar dit mag ook niet tot het laatste moment aangehouden worden. Op een bepaald moment moeten we naar de realiteit van de cijfers gaan.”

Voor de volgende jaren moeten de Belgische bedrijven wel rekening houden met een hogere loonkost (+2,2 procent in 2021 en +1,9 procent in 2022) door de relatief hoge inflatie in ons land. De Belgische inflatie daalt opnieuw minder hard dan in onze buurlanden. Zo verwacht de Nationale Bank dat ook de voedingsprijzen de volgende jaren verder zouden stijgen.

Voor wat de overheidsfinanciën betreft, verwacht de NBB een tekort van 10,6 procent van het bbp dit jaar en rond de 6 procent in de jaren tot 2023. België bevindt zich daarmee in het clubje van landen zoals Spanje en Italië, die ook al voor de coronacrisis ongunstige overheidsfinanciën hadden, aldus Wunsch.

Ter vergelijking: in Duitsland en Nederland zou het begrotingstekort binnen enkele jaren al opnieuw rond de 3 procent schommelen.

De gouverneur was niet gealarmeerd door deze situatie, maar riep de Belgische overheden wel op om een geloofwaardig saneringsplan voor te bereiden. Alles zal afhangen van de Europese regelgeving, maar toch denkt hij dat een begrotingsnorm van 3 procent van het bbp niet meer voor deze legislatuur zal zijn.

“Dat is ook niet nodig, door de lage rente denk ik dat het risico niet zozeer is dat de schuld onhoudbaar wordt. Wel bestaat het risico dat als we niets doen, er op zeker moment een nieuwe economische schok zal komen en we niet zullen kunnen kiezen. Het is dus beter een geloofwaardige en stapsgewijze sanering voor te bereiden.”

De economische vooruitzichten van de KBC voor ons land zijn opvallend voorzichtiger dan wat onder meer de Nationale Bank verwacht. Een terugkeer van de economie naar een pre-coronaniveau verwacht KBC maar in 2023.

Terwijl de Nationale Bank uitgaat van een groei van onze economie volgend jaar van 3,5 procent, houdt KBC het op een groei van amper 0,9 procent in 2021.

Dat komt omdat de KBC het dal waar onze economie moet uitklimmen een stuk dieper inschat dan de Nationale Bank. KBC gaat uit van een krimp met 4 procent van de Belgische economie in de laatste drie maanden van het jaar. “We zien toch dat de mobiliteit in het vierde kwartaal serieus terugvalt”, aldus KBC-econoom Johan Van Gompel.

Ook voor de eerste drie maanden van volgend jaar zijn de inschattingen van KBC minder optimistisch. “We zien de coronacijfers toch overal weer wat stijgen, dus gaan we er van uit dat ook de eerste maanden van het jaar er nog maatregelen zullen gelden om de coronabesmettingen laag te houden”. Dat vertaalt zich in een economische groei in het eerste kwartaal van slechts 0,5 procent, terwijl de Nationale Bank uitgaat van 2 procent groei.

KBC ziet de economie vooral in het tweede, derde en vierde kwartaal van 2021 aantrekken. Een terugkeer naar een niveau van voor de gezondheidscrisis verwacht de bank maar in 2023. De Nationale Bank ziet dat al in 2022 gebeuren.