Volgens Van Gucht bevindt de grootste stijging zich bij jonge kinderen onder de twaalf jaar. ‘De stijgingen doen zich voor bij alle leeftijdsgroepen, maar de grootste relatieve stijging bevindt zich in de groep van jonge kinderen, jonger dan twaalf’, zegt Van Gucht. ‘Maar ruim het meeste van de besmettingen bevinden zich bij de actieve bevolking.’ Opvallend is wel dat jongeren in middelbare scholen minder besmet raken met het virus. ‘Mogelijk heeft dit te maken omwille van de verminderde contacten door de kerstexamens.’

Komende dagen zijn cruciaal

Hoewel de ziekenhuisopnames in Brussel dalen, stijgen deze in de provincies Antwerpen, Vlaams-Brabant en West-Vlaanderen. De gemiddelde leeftijd van de gehospitaliseerde patiënten zou ook gestegen zijn. ‘Dit verklaren we door een toename van bewoners uit woonzorgcentra’, aldus Van Gucht. De overlijdens blijven dalen, maar wel aan een trager tempo. Het gemiddeld aantal overlijdens daalde de afgelopen zeven dagen met 12,7 procent. ‘De evaluaties die we zien in Antwerpen en Limburg, waar de cijfers al een tijdje stijgen, zijn niet zo heel anders dan in de rest van het land. Er zijn ook grote uitbraken in woonzorgcentra en er worden meer besmettingen vastgesteld in de scholen en uitbraken op het werk. Mogelijk is er ook een verklaring bij het grensverkeer tussen Nederland en België. Maar het blijft een divers pakket aan factoren, aldus Van Gucht.

‘De komende dagen zijn cruciaal om de stijgende trend te keren’, gaat Van Gucht verder. ‘De maatregelen volgen kan hiervoor voldoende zijn. Blijf thuis en beperk je contacten tot één knuffelcontact. Werk zo veel mogelijk thuis. En als dat niet kan, blijf afstand houden van je collega’s.’

Waarom we nog niet vaccineren

‘Waarom we in België nog niet zijn begonnen met vaccineren, terwijl de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk al zijn begonnen, heeft te maken met het Europees goedkeuringsproces’, legt Van Gucht uit. ‘Zo’n vergunning kan enkel gegeven worden als er voldoende kennis is over het vaccin. Dit betekent dat het firma soms gevraagd wordt om extra gegevens te geven op vraag van de Europese autoriteiten. Dan volgt een grondige evaluatie van de gegevens. De voordelen van het vaccin moeten dan opwegen tegen de eventuele risico’s. Het zijn dus strenge normen die worden toegepast om de veiligheid van het vaccin te garanderen’, zegt hij.

‘In het geval van het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten werd een noodgoedkeuring aangevraagd. Zo kon een vroegtijdig gebruik van het vaccin toegelaten worden vooraleer een marktvergunning werd gegeven. Dat betekent dat er minder bewijsmateriaal en controles nodig zijn. Het is dus een noodgoedkeuring van een nog niet goedgekeurd vaccin.’ Het Europees geneesmiddelengemeenschap (EMA) zal op 21 december wellicht een goedkeuring geven voor het vaccin. ‘Dan zijn we al bij al slechts enkele weken later dan de VS en het VK.’

Dat het EMA langer wacht om groen licht te geven dan de Britten of Amerikanen, is volgens het agentschap omdat het een uitgebreidere analyse moet verrichten. Ook andere EU-landen kunnen, elk apart, voor een noodtoelating opteren. Een van de redenen waarom ze dat volgens Commissie-functionarissen niet deden, is omdat die een grotere juridische aansprakelijkheid op nationale schouders zou kunnen leggen.