Britse rechtbank koppelt voor het eerst luchtvervuiling aan een sterfgeval
Een Britse rechtbank heeft vandaag beslist dat 'excessieve' luchtvervuiling een rol heeft gespeeld bij het overlijden van een negenjarig astmapatiëntje in Londen. Het is voor het eerst dat het Britse gerecht een concreet sterfgeval aan luchtvervuiling koppelt. Mogelijk zet de historische uitspraak de regering aan tot strengere maatregelen tegen de luchtvervuiling, vooral in de steden.
Ella Adoo-Kissi-Debrah was op 15 februari 2013 op 9-jarige leeftijd overleden aan de gevolgen van een astma-aanval. Ze woonde in Lewisham, in het zuidoosten van Londen, op nog geen 30 meter van een van de drukste verkeersaders in de stad, de South Circular Road.
Aanvankelijk werd het overlijden na een eerste onderzoek in 2014 toegeschreven aan 'acuut ademhalingsfalen'. De moeder van het meisje, Rosamund Adoo-Kissi-Debrah, legde zich daar echter niet bij neer omdat het onderzoek luchtvervuiling niet in aanmerking had willen nemen als mogelijke doodsoorzaak van haar dochter.
Een rechtbank had de uitspraak van het eerste onderzoek vernietigd en een tweede onderzoek bevolen, nadat uit de gegevens van een meetstation in de buurt gebleken was dat de Europese wettelijke normen voor luchtvervuiling nagenoeg constant overschreden waren in de drie jaar voor Ella's dood.
In die drie jaar had Ella talloze astma-aanvallen gehad en moest ze bijna 30 keer naar het ziekenhuis gebracht worden. Een specialist in astma en luchtvervuiling stelde dat er een "opvallend verband" was tussen eerdere ziekenhuisopnames van het meisje en het overschrijden van de wettelijke normen voor stikstofdioxide (NO2) en fijnstof in de buurt van de woning.
De 'coroner', een soort lijkschouwer/onderzoeksrechter die de oorzaak bij bepaalde sterfgevallen moet vaststellen, heeft nu na het nieuwe onderzoek geoordeeld dat luchtvervuiling een concrete bijdrage heeft geleverd aan het overlijden.
Bekijk hier het verslag van "Het Journaal" en lees voort onder de video:
Na een uiteenzetting van bijna een uur zei de lijkschouwer: "Ik besluit dat Ella stierf aan astma, waartoe bijgedragen werd door een buitensporige blootstelling aan luchtvervuiling." Als medische doodsoorzaak gaf hij acuut ademhalingsfalen, ernstige astma en blootstelling aan luchtvervuiling op.
Hij zei ook dat de moeder van het meisje geen informatie had gekregen over de gevaren voor de gezondheid van luchtvervuiling en het potentieel van luchtvervuiling om astma te verergeren. Als dat wel het geval zou geweest zijn, zou ze maatregelen hebben genomen die Ella's dood misschien hadden kunnen voorkomen, zo zei hij.
De moeder van het meisje zei na afloop dat Ella de gerechtigheid had gekregen die ze verdiende. Op Twitter schreef ze: "Vandaag was een mijlpaal, een gevecht van 7 jaar heeft als resultaat opgeleverd dat luchtvervuiling erkend is op het overlijdenscertificaat van Ella. Hopelijk zal dit betekenen dat de levens van veel meer kinderen gered worden."
(Lees voort onder de tweet)
Aansporing om maatregelen te treffen
Actievoerders en gerechtelijke experten zeiden dat de 'historische uitspraak' een aansporing zou kunnen zijn voor de Britse regering om strenger op te treden tegen luchtvervuiling.
"De ondubbelzinnige bevinding van de lijkschouwer is een wettelijke primeur en ze zal zeker een signaal sturen naar de Britse regering", zei Katie Field, een advocaat bij de milieuorganisatie ClientEarth, die het advocatenteam van de familie Adoo-Kissi-Debrah heeft bijgestaan.
"Dit is een historische en grensverleggende beslissing die de verwoestende impact van luchtvervuiling aantoont en duidelijk maakt dat het dringend nodig is de lucht die we inademen zuiver te maken", zei Larissa Lockwood die de campagne voor propere lucht leidt van Global Action Plan.
De Verenigde Naties zeggen dat luchtvervuiling jaarlijks leidt tot 7 miljoen voortijdige overlijdens wereldwijd, van wie er 600.000 kinderen zijn.
Langdurige blootstelling aan vervuilende stoffen kan suikerziekte veroorzaken, longaandoeningen en kanker, en luchtvervuiling zou ook kunnen leiden tot een hoger sterftecijfer bij COVID-19-patiënten, zo blijkt uit de eerste, voorlopige gegevens.
In Groot-Brittannië houden jaarlijks zo'n 40.000 overlijdens verband met luchtvervuiling volgens een studie uit 2016.
Volgens de richtlijnen van de Europese Unie mag de gemiddelde concentratie van stikstofdioxide niet hoger liggen dan 40 microgram per kubieke meter lucht, een verplichting die Groot-Brittannië al tien jaar niet gehaald heeft. Het is niet duidelijk of de Britse regering zich zal houden aan die norm, nu Groot-Brittannië de EU verlaten heeft, maar de regering heeft beloofd doelstellingen op het gebied van de luchtkwaliteit op te nemen in een milieuwet.
Londen heeft de grootste lage-emissiezone ter wereld ingesteld waarin diesels enkel toegelaten worden als ze aan bepaalde normen voldoen of een belasting betalen. Zelfs met die maatregelen zullen de wettelijke normen voor vervuilende stoffen pas in 2025 gehaald worden, volgens een studie van King's College London.
