Vivian heeft 850 euro budget, toch maakt ze geen kans op huurwoning: "Discriminatie is nog altijd schering en inslag"

"Een afspraak maken? Dat zal niet gaan"

Neem nu Vivian. Ze heeft 3 kinderen en heeft een vaste job als poetsvrouw. Ze heeft ook een behoorlijk budget dat ze aan huur kan geven: 850 euro per maand. Maar ze heeft helaas voor veel verhuurders ook de verkeerde huidskleur, want Vivian werd geboren in Afrika. Maandenlang al zoekt ze een huurwoning, maar zonder resultaat.

Het is luisteraar Marijke die het voor haar opneemt. "Viviane poetst bij mij thuis. Ik praat geregeld met haar en zo ontdekte ik dat Vivian geen kansen krijgt op de huurmarkt." Marijke wil Vivian helpen. "Ik besloot om in Vivians plaats enkele verhuurders op te bellen die ik vond via Immoweb. Aanvankelijk verliepen de gesprekken goed. Tot Vivians afkomst ter sprake kwam. Dan botste ik ook op een muur en kreeg ik te horen dat een afspraak maken geen optie was."  

Volgens Marijke is het duidelijk: “Dit is gewoon discriminatie. Ik ken Vivian als een hardwerkende vrouw, maar geen enkele verhuurder wil haar een kans geven.”

Marijke was zo verbouwereerd dat ze Immoweb contacteerde. "Ik heb hen verteld dat heel wat adverteerders discrimineren maar Immoweb verschuilt zich achter de algemene voorwaarden. Ik kreeg te horen dat zij als platform niet aansprakelijk zijn voor het gedrag van hun adverteerders."

Op aanraden van Immoweb diende ze dan maar een klacht in bij Unia (het Interfederaal Gelijkekansencentrum). "Ik kreeg een dossiernummer, maar voorlopig heb ik nog geen nieuws over de zaak." 

Nood aan verandering

“Er wordt vandaag nog evenveel gediscrimineerd als vroeger”, zegt professor sociologie Pieter-Paul Verhaeghe, “In de jaren ’90 was het wel explicieter. Toen stond er in sommige advertenties openlijk de vermelding: ‘geen vreemdelingen, alleenstaande ouders of OCMW-uitkeringen’. Nu gebeurt het veel subtieler. Je krijgt nooit een reactie of je wordt genegeerd tijdens een woningbezoek. Het resultaat is jammer genoeg hetzelfde.”

Uit een recente studie in Antwerpen blijkt dat de helft van de vastgoedmakelaars de wet correct toepast en niet discrimineert. Dat is op zich hoopgevend omdat veel makelaars zich dus wél aan de regels houden. Maar daar staat tegenover dat 18% van hen consequent discrimineert, 23% van de makelaars doet het af en toe. het is dus een minderheid die consequent in de fout gaat. Antwerpen scoort op dat vlak gemiddeld. In Namen discrimineren makelaars nog meer, in steden als Gent en Mechelen minder vaak.

Bij particuliere verhuurders ligt het aantal gevallen van discriminatie hoger. “Dat komt omdat de verhuurders vaak een nauwere band hebben met het pand, waardoor hun bezorgdheid sneller omslaat in discriminatie.” zegt Verhaeghe. “Bovendien zijn particulieren niet zo goed op de hoogte van de wetgeving en zijn ze niet opgeleid om discriminatie te bestrijden.”

Signaal van de overheid

Verhaeghe meent dat een combinatie van sensibilisering en bestraffing de oplossing kan zijn. “Praktijktesten spelen daarin een grote rol, omdat ze zorgen voor bewijsmateriaal.” 

Maar net die praktijktesten liggen gevoelig: de Vlaamse regeringspartijen raken het onderling niet over eens of die verplicht moeten worden. De regering vroeg daarom aan een aantal experten om een onafhankelijk advies. Dat wordt vrijdagavond besproken op de ministerraad.

Wat als je je gediscrimineerd voelt?

Het blijft dus nog even afwachten welke maatregelen de Vlaamse regering zal nemen. Als je je gediscrimineerd voelt, kun je dat in afwachting melden bij Unia.

“Je kunt daar een klacht indienen, maar wees niet ontgoocheld als die niets oplevert”, zegt professor Verhaeghe. “Zonder bewijsmateriaal kan Unia helaas niet veel ondernemen. Het is dus belangrijk dat je bewijzen kunt voorleggen, en daarom spelen praktijktesten zo’n grote rol.”