Zweedse koning Carl XVI Gustaf zegt dat aanpak van coronacrisis in zijn land "gefaald heeft"

De koning deed zijn uitspraken in een jaarlijkse tv-programma over het voorbije jaar. Normaal verloopt dat erg gemoedelijk, maar niet deze keer. "2020 was een verschrikkelijk jaar en de nationale strategie tegen het coronavirus heeft gefaald", aldus de vorst. 

Het is een opvallend terechtwijzing van de koning tegenover de regering en de experten in zijn land, want de Zweedse koning komt meestal niet tussen in de nationale politiek. 

"De bevolking van Zweden heeft enorm geleden in moeilijke omstandigheden. Denk aan al die mensen die geen afscheid konden nemen van hun overleden familieleden. Dat moet een zware en traumatische ervaring zijn", aldus nog koning Carl XVI Gustaf. 

Anders dan de meeste andere landen heeft Zweden nooit echt zware beperkende maatregelen zoals lockdowns verplicht opgelegd. Het land schafte wel alle grote evenementen af. Sinds vorige maand mogen Zweedse burgers nog maar met maximaal 8 personen tegelijk samenkomen en geldt er een verbod op de verkoop van alcohol na 22 uur. 

Toch deed de Zweedse overheid tijdens de coronacrisis vooral beroep op de burgerzin en verantwoordelijkheidszin van de bevolking.  De hoop was dat die zouden volstaan om de epidemie onder controle te krijgen.

"Dat past in de Zweedse context (van vrijheid) en we geloven echt dat deze combinatie van legale en vrijwillige maatregelen de beste is", zo zei Anders Tegnell, epidemioloog en topadviseurs van de Zweedse regering, in november aan de Britse omroep BBC. 

De Zweedse premier Stefan Lofven spreekt zich voorlopig nog niet uit over het Zweedse coronabeleid.  Dat kan volgens hem pas na de crisis. "Ik wil wachten tot het totaalbeeld duidelijk is", klinkt het.

Wel zegt hij dat experten in Zweden, maar ook in de rest van de wereld, "de kracht van het virus verkeerd ingeschat hebben" en dat Zweden meer had moeten doen om ouderen te beschermen. Dat blijkt ook een recent overheidsrapport dat aantoont dat het vooral fout liep in de woonzorgcentra. Meer dan 90 procent van alle Zweedse coronadoden deed zich voor bij mensen van 70 jaar of ouder, de helft daarvan in woonzorgcentra. Löfven wil daarom in de toekomst meer geld vrijmaken voor de Zweedse ouderenzorg.

Zweden heeft in vergelijking met de rest van Scandinavië een hoog sterftecijfer. Het land kreeg voor die aanpak veel kritiek van de buurlanden Noorwegen, Denemarken en Finland.