Moeten we wakker liggen van coronavariant in Engeland? "Vaccins makkelijk aan te passen, dit krijgen we onder controle"
Moeten we wakker liggen van de variant van het coronavirus die zich in het zuiden en oosten van Engeland verspreidt? Geen paniek, stelt Steven Callens, professor infectieziekten (UZ Gent) en lid van de nieuwe expertengroep die de regering adviseert. "Ik voorspel dat dit niet de enige variant zal zijn die we zullen ontdekken. Dit is een fenomeen dat we kennen in de natuur." Callens geeft mee dat we de huidige vaccins ook makkelijk kunnen aanpassen. "Dit krijgen we normaal onder controle."
In het Verenigd Koninkrijk is een mutatie van het coronavirus ontdekt, en die is ook al vastgesteld in België en Nederland. De Britse premier Boris Johnson stelt zelfs dat deze variant op COVID-19 maar liefst 70% besmettelijker is, maar niét dodelijker. Om de verdere verspreiding tegen te gaan, kondigde Johnson gisteravond strenge lockdown-maatregelen aan in Londen en het zuidoosten van Engeland. Daar verspreidt de nieuwe variant van het virus zich erg snel.
Een vliegverbod? Een beetje een overtrokken reactie
Als reactie heeft Nederland - in het holst van de nacht - besloten om een tijdelijk vliegverbod vanuit het Verenigd Koninkrijk in te lassen. Reizen per auto, boot en trein vanuit het Verenigd Koninkrijk is wel nog mogelijk. Professor Callens noemt die maatregel in "De ochtend" op Radio 1 "een beetje overtrokken". "De verspreiding door het stoppen van vluchten, kan moeilijk tegengehouden worden. De mutatie kan ontstaan in gelijk welk land. Het virus circuleert breed en wijd."
Intussen heeft ook België voor 24 uur de grenzen gesloten voor reizigers uit het Verenigd Koninkrijk. Wie met de trein of het vliegtuig komt, kan ons land niet meer binnen. De beslissing is een "voorzorgsmaatregel". De Belgische maatregel geldt voorlopig maar voor 24 uur, omdat het wetenschappelijke overleg over de virusmutatie nog aan de gang is.
Callens legt mutaties ook uit. "Er bestaan altijd kleine genetische veranderingen. (...) Het virus gebruikt een stukje van ons menselijk apparaat, namelijk de ribosomen om eiwitten over te schrijven. Dat is trouwens de manier waarop de vaccins van Pfizer of Moderna gaan werken zonder dat daar een heel virus voor nodig is. Bij elke "overschrijving" kunnen er kleine foutjes optreden, zoals wij dt-fouten maken. Dan kan een variant ontstaan die zich meer aanpast aan de receptoren om te binden, en de cellen in ons lichaam binnendringt. Wat maakt dat de variant besmettelijker is. Die bindt zich makkelijker aan omzeggens alle mensen die passeren."
Bij deze variant gaan we ervan uit dat de nieuwe vaccins zullen werken
Callens maakt zich geen te grote zorgen. "We hebben al varianten ontdekt in nertsenkwekerijen in Nederland en Denemarken. Die varianten verspreiden zich sneller in nertsen. Als we kijken naar de manier waarop het griepvaccin gemaakt wordt: dat wordt gekweekt op kippeneieren. Dan bestaat de kans dat dat griepvirus zich gaat aanpassen aan kippeneiwitten om iets minder aangepast te zijn aan de mens. Dit fenomeen kennen we in de natuur."
BEKIJK hier een reportage uit "Het Journaal" over de nieuwe variant van het coronavirus bij nertsen (archiefvideo van 7 november):
Zullen de huidige vaccins nog werken tegen de nieuw ontdekte coronavariant? "Bij deze variant gaan we ervan uit dat de nieuwe vaccins zullen werken. Maar mocht er een variant ontstaan waarbij de nieuwe vaccins niét werken, dan zal de nieuwe technologie die farmabedrijven Pfizer en Moderna gebruikt hebben, makkelijk aangepast kunnen worden om de nieuwe variant in rekening te brengen."
BELUISTER hier het volledige gesprek met Steven Callens uit "De ochtend":
Hoe gevaarlijk is de nieuwe Britse variant van het coronavirus?
Van Ranst: "Vier gevallen in een steekproef van een kleine 2.000 stalen"
Viroloog Marc Van Ranst bevestigde gisteren aan VRT NWS al de nieuwe variant in ons land. "We zagen de voorbije maanden 4 gevallen in een steekproef van een kleine 2.000 stalen in ons labo", luidde het. "Dat is nog niet veel."
Hoe gevaarlijk is dit? "Virussen veranderen elke dag een klein beetje. Normaal gezien heeft dat weinig invloed, soms wel. Wanneer ze veranderen, worden ze liever meer overdraagbaar dan meer ziekteverwekkend. Dat is nooit het doel van het virus."
Wanneer virussen veranderen, worden ze liever meer overdraagbaar dan meer ziekteverwekkend
Wel moeten we de variant goed in het oog houden, vindt Van Ranst. "We moeten zeker zijn dat met die veranderingen de testen blijven werken. En we willen ook weten, wanneer het vaccin gegeven wordt, welke rare veranderingen in het virus ervoor zorgen dat mensen toch nog ziek worden." Volgens de makers van de vaccins zou deze variant voorlopig geen invloed hebben op de werkzaamheid. "We gaan nog heel veel zulke varianten tegenkomen", denkt Van Ranst net als professor Callens.
"We leven ook op een planeet waar er veel gereisd werd en (een beetje) wordt. Dan is het heel normaal dat virusstammen van de ene plaats naar de andere plaats gaan", klinkt het nog. Dat Engeland over gaat tot strengere maatregelen is volgens Van Ranst vooral een gevolg van de grote stijging van het aantal gevallen, en komt niet zozeer door de nieuwe variant.
BEKIJK hier Marc Van Ranst over de nieuwe variant in "Het Journaal" van 19 december 2020:
