‘Black Mirror’-bedenker: ‘Elk jaar was ‘het slechtste jaar ooit’. En dan kwam 2020’
Een plotse pandemie, wereldwijde protesten tegen racisme en een president die zijn verkiezingsnederlaag niet wil erkennen: voor een Black Mirror-aflevering is dat wat té veel van het goede, en dus maakte bedenker Charlie Brooker maar een mysterieuze mockumentary. ‘Ik neig naar een vreemd soort optimisme.’
“Oei. Joe is bevroren. Joe?” Halverwege een antwoord van acteur Joe Keery blijft het beeld stilstaan. Het geluid valt weg. Moderator Paul Scheer, host van de podcast How Did This Get Made? en bijrolacteur in films als The Disaster Artist en Piranha 3D, probeert de situatie in te schatten. Gaan we naar de volgende vraag? Of hopen we dat Joe terugkomt?
Wie over honderd jaar de opname van deze persconferentie terugziet, zal er zonder veel aarzelen een jaar kunnen opplakken. Een Zoom-gesprek met acht deelnemers en een niet altijd feilloze verbinding? Dat moet wel 2020 zijn! Toepasselijker kan haast niet, want het onderwerp van deze virtuele bijeenkomst is Death to 2020, de nieuwe mockumentary waarmee Netflix dit eindejaar uitpakt, en waarin het knettergekke jaar onder de loep wordt genomen.
Aanwezig op deze virtuele persconferentie – die meer neerkomt op een soort talkshow, want als journalist kun je niet zomaar vragen stellen – is een groot deel van de cast, onder wie Lisa Kudrow (Friends), Leslie Jones (Saturday Night Live), Kumail Nanjiani (The Big Sick) en de door een slechte internetverbinding bevroren Joe Keery (Stranger Things). Andere kleppers, zoals Samuel L. Jackson, Hugh Grant en de net aangekondigde Laurence Fishburne, zijn afwezig. Maar daar treuren wij niet om: Charlie Brooker en Annabel Jones zijn immers wél aangeschoven, en zij zijn het brein achter Death to 2020. En, mocht u zich afvragen vanwaar u hun namen al kent: ze zijn ook het brein achter het uiterst succesvolle Black Mirror.
“Er is een pandemie gaande, maar los daarvan… You know”, antwoordt Brooker, gezeten voor een kast vol boeken en dvd’s, op de vraag hoe het met hem gaat. De belichaming van optimisme is de 50-jarige Brit nooit geweest: wie ooit nog maar een glimp heeft opgevangen van Black Mirror, een serie waarin satire en dystopie een donker-komisch huwelijk aangaan, weet dat. Toch vindt hij dat hij alle crises die 2020 met zich meebracht redelijk goed is doorgekomen. “Ik ben altijd een heel paranoïde en neurotische mens geweest”, legt hij uit. “Maar nu neig ik naar een vreemd soort optimisme. Ik hoef me nu even geen zorgen te maken om een onbekend gevaar, ik moet er gewoon op dit moment mee omgaan.”
Zweem van mysterie
Brookers gevoel voor paranoia en cynisme lopen als een rode draad doorheen zijn carrière. Niet alleen door Black Mirror, maar ook door bijvoorbeeld Screenwipe, Newswipe en Weekly Wipe: Britse tv-programma’s waarin Brooker op zijn eigen gevatte manier commentaar gaf op tv-fragmenten en nieuwsitems. “In het VK heb ik al veel actuagebonden comedy gebracht”, zegt Brooker, die de Wipe-programma’s omschrijft als “Daily Show-esque”. Tussen 2010 en 2016 maakte hij ook telkens een eindejaarsaflevering van Wipe. “Elk jaar was steeds ‘het slechtste jaar ooit’. En dan kwam 2020. Dat heeft alles wel scherp gerelativeerd.”
In april presenteerde Brooker al een Antiviral Wipe op de BBC, over het coronavirus: nu komt er met Death to 2020 een terugblik op het volledige jaar waarin dat virus de wereld veroverde. Dat denken we toch, want er hangt een zweem van mysterie rond Death to 2020. Journalisten kregen, behalve een trailer, nog niets van het nieuwe Netflix-project te zien. Aan het einde van de persconferentie krijgen we overigens enkel te horen dat Death to 2020 “later dit jaar” online komt. Pas op maandag werd gecommuniceerd dat de releasedatum geprikt staat voor 27 december.
Wat Brooker wel al zegt, is dat Death to 2020 “een mock documentary over dit jaar” is, en dat het een aantal universele verhalen behandelt, “zoals de pandemie, Black Lives Matter, en de Amerikaanse verkiezingen”. Authentieke beelden worden gecombineerd met het commentaar van fictieve personages, zoals een historicus (Hugh Grant), een psycholoog (Leslie Jones), een techgigant (Kumail Nanjiani) en een verspreider van fake news (Lisa Kudrow). Hij presenteert het programma niet zelf, stelt Brooker ook, “wat een opluchting is voor iedereen die in 4K kijkt”.
Zulke cynisch-komische opmerkingen strooit Brooker graag in het rond, al heeft 2020 ons geleerd dat Zoom-gesprekken, met hun virtuele vertraging, niet de beste omgeving zijn voor gevatte humor. Over het hamsteren van wc-papier vertelt Brooker ons “dat ik mijn kont met alles durf af te vegen: gordijnen, huisdieren...” Gevraagd naar wat hij heeft geleerd in het bizarre jaar 2020, zal hij een oprecht antwoord geven – “Er is een herwaardering van ons zorgpersoneel en van de mensen die de boel draaiende houden. Het is duidelijk dat hun loon moet worden opgetrokken” – maar niet zonder eerst een meer persoonlijke levensles te delen: “Ik hoef blijkbaar niet zo vaak deodorant te gebruiken.”
Ondanks de zwaarwichtige toon van het afgelopen jaar belooft Brooker uiteindelijk dat humor en satire ook het kloppende hart zullen zijn van Death to 2020, vaak in de vorm van “een paar boze moppen en een paar flauwe moppen. Hopelijk vinden kijkers minstens één grap die ze goed vinden – want, laten we eerlijk zijn: in 2020 is elke lach die je kunt hebben, hoe vluchtig ook, een kleine maar waardevolle overwinning.”
Vanaf 27 december op Netflix.
Lees ook
Geselecteerd door de redactie
