Rusland treft sancties tegen aantal Europese topfiguren in rel over moordpoging op dissident Navalny
Een dag na de ophefmakende bekentenis van een Russische geheime agent over de vergiftiging van oppositieleider Aleksej Navalny gaat Moskou in de tegenaanval. De ambassadeurs van Duitsland, Frankrijk en Zweden moeten zich verantwoorden voor sancties die de Europese Unie tegen Rusland heeft getroffen. Moskou slaat ook terug met eigen sancties tegen een aantal Europese diplomaten en politici.
De drie ambassadeurs zijn elk om beurt gepasseerd bij het ministerie van Buitenlandse Zaken in Moskou. Dat lijkt in de kwestie-Navalny nu te kiezen voor de confrontatie met Europa. De keuze voor Zweden, Duitsland en Frankrijk is logisch: het zijn experts uit die landen die hebben aangetoond dat het Russische zenuwgif novitsjok gebruikt werd in een poging om de Russische dissident Aleksej Navalny te vermoorden in augustus.
Op basis daarvan had de Europese Unie in oktober sancties afgekondigd tegen zes personen en een aantal instellingen uit de nauwe omgeving van de Russische president Vladimir Poetin. Het ging om een reisverbod, de bevriezing van tegoeden en het verbod op leningen en financiering.
Rusland zal voortaan de toegang weigeren aan een aantal diplomaten en politici uit de EU die ervan beschuldigd worden dat ze "aansporen tot anti-Russische gevoelens en sancties". Wie die mensen op de lijst zijn, is nog niet bekend. Eerder had Moskou al een aantal Europese toplui op een dergelijke "zwarte lijst" geplaatst.
De kwestie is in een stroomversnelling gekomen nadat vorige week het onderzoeksconsortium Bellingcat had kunnen aantonen dat geheime agenten van de Russische spionagedienst FSB -de opvolger van de beruchte KGB- betrokken waren bij de vergiftiging van Navalny in augustus.
Gisteren publiceerde Bellingcat dan een explosief interview waarin de FSB-agent Konstantin Koedrijavtsev in een telefoongesprek van meer dan drie kwartier details verstrekte over hoe Navalny vergiftigd werd en hoe dat kon mislukken. Die man had niet door dat hij geen gesprek voerde met een chef van de FSB, maar met Navalny die veilig in Duitsland zat.
Vlucht vooruit in Moskou?
Rusland is dus ontmaskerd, maar kiest voor de tegenaanval met druk op de Europese landen. Dat moet vooral het "stoere imago" van president Poetin tegenover de eigen bevolking onderstrepen. Vorige week liet die zich nog laconiek ontvallen dat "als zij het zouden hebben gedaan, de patiënt in Berlijn gedood zou zijn". De "patiënt" verwijst naar Navalny; blijkbaar wilde Poetin diens naam niet uitspreken.
De relaties met Europa zullen dan wellicht ook niet meteen verbeteren. Er zijn al een resem sancties naar aanleiding van de bezetting van het Oekraïense schiereiland Krim en het oosten van Oekraïne en nu dus Navalny.
De komende machtswissel in de Verenigde Staten waar president Donald Trump plaats moet ruimen voor de Democraat Joe Biden die veel kritischer staat tegenover Moskou, belooft wellicht niet veel goeds voor Rusland, zeker nu in de VS de twee grote partijen woest zijn over de grote cyberaanval op computersystemen van de Amerikaanse overheid waarvoor Rusland de schuld krijgt. Bovendien zal na de woelige transatlantische relaties tussen VS-president Trump en Europa met Joe Biden wellicht de eenheid in het Westen tegenover Rusland worden hersteld.