De uitbraak van de coronacrisis biedt Zweden een opmerkelijke opportuniteit om één van zijn grote maatschappelijke problemen aan te pakken. Huisvesting is in het Scandinavische land al vele jaren een knelpunt, maar de uitbraak van de pandemie heeft ook in Zweden de handel zwaar aangepakt. Bovendien zijn vele bedrijven in grote mate op thuiswerk overgeschakeld. Daardoor is de leegstand van winkels en kantoren sterk toegenomen.

De Zweedse overheid laat nu onderzoeken of dat commercieel vastgoed mogelijk voor residentieel gebruik zou kunnen worden omgebouwd.

Achilleshiel

Zweden wordt met een tekort aan 140.000 woningen geconfronteerd. ‘De overheid bekijkt nu of de aanpassing van commercieel vastgoed dat probleem zou kunnen helpen aanpakken,’ benadrukt het persbureau Reuters. ‘De huizenmarkt is al lange tijd de achilleshiel van de Zweedse economie geweest.’

‘Door een complexe regelgeving heeft het land één van de duurste vastgoedsectoren van heel Europa. De Zweedse centrale bank heeft al herhaaldelijk gewaarschuwd dat die situatie een bedreiging zou kunnen vormen voor de economische stabiliteit van het land.’

‘Een omzet van commercieel vastgoed naar de residentiële sector zou die druk kunnen helpen verlichten. Een dergelijke strategie zou ook in andere landen met woningtekorten – zoals het Verenigd Koninkrijk of Nederland – kunnen worden toegepast.’

De Zweedse Nationale Huisvestingsraad heeft de taak gekregen om de complexe bouwregels van het land te vereenvoudigen om de plannen voor de conversie van onroerend goed te ondersteunen. Een rapport wordt eind februari verwacht.

‘De coronacrisis heeft ertoe geleid dat steeds meer sectoren overwegen om in de toekomst meer van thuiswerk gebruik te maken,’ merken analisten op. ‘Daardoor zouden commerciële panden voor residentieel gebruik geschikt kunnen worden gemaakt. De herbestemming van onroerend goed is geen nieuw concept, maar de pandemie heeft het idee wel een nieuwe impuls gegeven.’

Nieuwbouw

Zweden heeft ongeveer 5 miljoen werknemers. Studies hebben aangetoond dat ongeveer een miljoen mensen ook na het einde van de coronacrisis waarschijnlijk hoofdzakelijk op thuiswerk beroep zullen doen. Veel bedrijven hebben immers vastgesteld dat thuiswerk heel goed functioneert. Dit betekent dat veel ondernemingen in de toekomst kleinere kantoren nodig zullen hebben.

De coronapandemie heeft echter ook de handel getroffen. Vele winkels worden gesloten, want consumenten schakelen over op online aankopen. Het Zweedse postbedrijf PostNord raamt dat de online sector dit jaar ongeveer 40 procent van de totale detailhandel zal vertegenwoordigen.

Experts wijzen er echter op dat een aantal commerciële gebouwen niet voor residentieel gebruik zijn geschikt. Sommigen bieden onvoldoende nutsvoorzieningen zoals licht of water, terwijl andere locaties zich veel te dicht bij drukke verkeersaders bevinden. In een aantal gevallen is een aanpassing ook budgettair niet haalbaar.

‘De inschakeling van commercieel vastgoed zal ook de volgende jaren de problemen op de Zweedse woningmarkt niet oplossen,’ voeren de experts aan. ‘Om de knelpunten op te lossen, moet op nieuwbouw worden overgeschakeld. De inzet van commercieel vastgoed kan misschien wel een complementaire oplossing bieden.’