Het is een primeur in Vlaanderen: vanavond wordt voor het eerst een kersttoespraak van een Vlaamse minister-president integraal uitgezonden, vlak na het 19u-Journaal op één en na Terzake op Canvas. Normaal gezien zijn de ogen vooral op de kersttoespraak van de koning gericht, die pas morgen wordt uitgezonden, maar de Vlaamse regering doet nu beroep op een oude regeling uit 2009. Dat decreet benadrukt dat de VRT ‘verplicht is om in het algemeen belang gratis mededelingen uit te zenden van de Vlaamse regering, vlak na een hoofdjournaal’. De regering verwijst daarbij uiteraard naar de uitzonderlijke coronatijden.

Met zijn speech wil Vlaams minister-president Jan Jambon (N-VA) duidelijk nog eens alle Vlamingen oproepen om de regels te volgen. ‘Ik zou u zo graag een blij verhaal brengen aan de vooravond van Kerstmis, maar de omstandigheden zijn er niet naar’, klinkt het. ‘Als we die cijfers en de curve niet omlaag krijgen dan bestaat de kans dat we nog meer van onze vrijheid moeten prijsgeven.’

De Vandenbroucke-lijn

Jambon schaart zich daarmee nogmaals achter de strenge lijn van federaal minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (SP.A). ‘Het is bemoedigend dat de meeste Vlamingen de noodzakelijke maatregelen correct opvolgen’, zegt hij. ‘Tegelijk zijn er enkelingen die wetens en willens de afspraken overtreden. Ze brengen hiermee onze gezondheid nog meer in gevaar. Dat is onaanvaardbaar. Tegen hen zullen we harder optreden.’

Opvallend: om de Vlaming een hart onder de riem te steken, grijpt Jambon ook terug naar een citaat van Vandenbroucke: ‘We mogen elkaar dan wel niet vastpakken, we mogen nu vooral elkaar niet loslaten’, benadrukt hij. ‘We moeten er het beste van maken, hoe moeilijk ook.’ Jambon maakt daarbij meteen ook reclame voor de nieuwe TV-zender Podium 19 die in januari van start gaat en waar de beste producties vanuit de Vlaamse concertzalen getoond zullen worden.

Presidentiële speechen

Het jaar 2020 is daarmee meteen ook het jaar van de vele presidentiële speechen. Niet alleen Jambon greep dit jaar al vaker terug naar de plechtstatige regeringsmededelingen. Ook premier Alexander De Croo (Open VLD) en zijn voorgangster Sophie Wilmès (MR) deden dat. Al gaat het er bij Jambon wel wat volkser aan toe met uitspraken als ‘mist u de kerstmarkten met een hete choco of een geurig glühweintje ook?’ of ‘we kunnen wel in beperkte groep verrassend schone plekskes en gebouwen ontdekken.’