Donkere wolken pakken zich samen boven Alibaba: China vraagt dochter Ant om te herstructureren

De Chinese centrale bank heeft Ant, de financiële arm van het techbedrijf Alibaba, gevraagd om ‘zijn fintechdivisie te herbekijken en te focussen op zijn betaalactiviteiten’, meldt het persagentschap Bloomberg. Dat kan leiden tot een opsplitsing van het al getormenteerde bedrijf.

Het gaat Ant niet voor de wind de jongste tijd. Het begon twee maanden geleden toen China de beursgang van het bedrijf tegenhield op een zucht van de notering. Toen klonk het dat fintechbedrijven in China dezelfde regels moesten volgen als banken en dat Ant zich dus eerst in regel moest stellen. De grootste beursgang ooit, goed voor 34 miljard dollar, werd zo op pauze gezet.

Ondertussen lijkt het er niet op dat Ant snel naar de beurs zal trekken. De voorbije dagen circuleerden al geruchten dat Alibaba-topman Jack Ma delen van Ant aan de Chinese overheid zou verkocht hebben en dat de centrale bank een onderzoek voert naar de praktijken van Alibaba.

Dat resulteert nu deels in een mededeling van de Chinese Volksbank dat Ant een plan moet opstellen op zich in regel te stellen en ‘meer te focussen op zijn betaaldivisie’. Op dit moment doet Ant ongeveer alles wat met financiën te maken heeft, van vermogensbeheer tot kredietverlening en verzekeringen. Hoewel de demarche niet per se wil zeggen dat Ant zich moet opsplitsen is dat wel één van de opties. We zetten drie scenario’s op een rij.

1. Meer controle

Optimistische waarnemers zeggen dat de Chinese overheid gewoon probeert om een sterkere grip te krijgen op de financiële sector en Ant als martelaar gebruikt. ‘Het is volgens mij niet de bedoeling om Ant op te splitsen, want geen enkel fintechbedrijf heeft een monopolie in China’, zegt een Aziatische analist aan Bloomberg. ‘De regering wil gewoon een waarschuwing sturen aan andere fintechbedrijven dat ze geen monopolies duldt.’

In het verleden hebben de autoriteiten vergelijkbare pijlen afgeschoten op andere bedrijven, maar die zijn er steeds opnieuw bovenop gekomen. WeChat-eigenaar Tencent kwam zo ooit onder vuur in verband met gameverslaving bij kinderen. Ondanks dat de aandelen in het begin even in vrije val gingen staan ze intussen weer op een recordhoogte.

2. Splitsing

Lastiger wordt het als de regulatoren effectief vragen aan Ant om zich op te breken. Dat zet ongetwijfeld een rem op de groei omdat het bedrijf zich dan moet concentreren op verschillende structuren. Ook het aandeelhouderschap moet dan herbekeken worden.

Ant heeft heel wat grote investeringsfondsen achter zich. Die pompten allemaal samen 150 miljard dollar in het bedrijf. Als het wordt opgesplitst, worden hun rendementen onzekerder en zullen ze rebelleren.

Maar er is een ander belangrijk probleem: de betaalactiviteiten van Ant zijn op dit moment nog verlieslatend en worden vooral gebruikt om mensen naar zijn andere producten te lokken. Als die winstgevende divisies dus worden afgesplitst en in een aparte holding onder Alibaba terechtkomen, blijft er van Ant zelf niet veel meer over.

3. Het nachtmerriescenario: fintechdivisie verkopen

De absolute nachtmerrie voor Ant en zijn moederbedrijf Alibaba zou zijn dat het zijn winstgevende activiteiten moet afstaan en alleen nog maar mobiele betalingen kan doen. Vermogensbeheer is goed voor 15 procent van zijn omzet, kredietverlening draagt zelfs voor 39 procent bij.

Dat is eerder een worstcasescenario, maar de relaties tussen de Chinese Communistische Partij en private bedrijven zijn niet altijd om over naar huis te schrijven. De regering heeft nog niet zo lang geleden pas erkend dat bedrijven essentieel zijn voor de economie, maar ze zien ze nog steeds als een bedreiging voor hun eigen bedrijven. En om al die paraderende miljardairs een lesje te leren, zouden ze wel eens tot de harde middelen kunnen overgaan. Ook al heeft dat op korte termijn een stevige negatieve invloed op de economie.

‘De Communistische Partij controleert alles in China’, zegt Alex Capri, een analist uit Singapore, aan Bloomberg. ‘Er is niets dat ze niet in handen heeft en als ze voelt dat haar iets aan het ontglippen is, gaat ze daar snel iets aan doen. We zullen dit soort praktijken nog wel zien in de nabije toekomst’, denkt hij.

Ant reageerde al dat het een team zal samenstellen om zich in regel te brengen. Ondertussen loopt alles door, zonder de prijzen te verhogen voor consumenten. De centrale bank vraagt alvast dat het Chinese bedrijf een aparte financiële holding opzet om in lijn te zijn en te verzekeren dat het genoeg kapitaal heeft.

Meer