Het jaar 2020 in beelden: dit zijn de meest beklijvende foto’s van het voorbije jaar

JANUARI

Catastrofale start

Tine Zwaenepoel, journalist: Nieuwjaarsnacht. Terwijl bij ons de champagnekurken ­knallen en er geklonken wordt op een voorspoedig 2020, krijgt de Australische deelstaat Nieuw-Zuid-Wales de zwaarste bosbranden uit z’n geschiedenis te verwerken. Hoewel de ­vuurzee al enkele weken door de regio raast, komt het toeristische kustplaatsje Lake Conjola totaal onverwacht in het oog van de storm terecht. Met alle catastrofale gevolgen van dien. Currowan Fire eist minstens vijftien doden, honderden huizen gaan in vlammen op. Heel even wordt deze wanhopige kangoeroe het symbool van de klimaaturgentie en verkeren wij in de waan dat dit het ergste is dat ons dit jaar te wachten staat.

De veldheer geveld

Martijn Lauwens, eindredacteur: Op straat in Teheran, Iran, wordt gerouwd om de dood van generaal Qassem Soleimani. De belangrijkste militaire leider van Iran kwam om het leven tijdens een Amerikaanse drone-aanval op de luchthaven van Bagdad. Soleimani, aanvoerder van de gevreesde Quds-brigades, werd gezien als het brein van de Iraanse militaire ­strategie in de regio. De dodelijke raid, waarvoor VS-president Trump zelf groen licht gaf, zou de relaties tussen Teheran en het Westen alleen maar verder doen verzuren. 

La chanson des vieux amants

Ann Van den Broek, journalist: Zij wint een Screen Actors Guild Award, hij kijkt in de coulissen naar haar speech, tranen in de ogen. Eens backstage roept hij haar naam. Ze haast zich naar de vertrouwde omhelzing van haar ex-geliefde, hun blikken vertellen zonder woorden hele verhalen: zoveel jaren en sloten botox verder, maar jij bent het, ik ben het, wij zijn het. Bij het weggaan rust haar hand nog een tel op zijn borstkas, zijn hand op haar pols. Alsof ze willen zeggen: een relatie gaat voorbij, de liefde nooit helemaal. Het is hartverscheurend. Het is ­hartverwarmend. Het is de perfecte filmscène. Dat is het. 

Billie goes Gucci

Sasha Van der Speeten, muziekjournalist: Op 26 januari schrijdt Billie Eilish het Staples Center in Los Angeles binnen voor de 62ste Grammy Awards-­uitreiking. Het mondmasker van de Amerikaanse popster lijkt te getuigen van een visionaire ingeving, maar is simpelweg een sluiertje dat bij haar blitse Gucci-outfit hoort. De stof en haar haarlokken etaleren een gifgroene ‘punk chic’. Ze is niet zomaar een showbizzpopje à la Ariana Grande, maar een ­outsider met klauwen. De zijden handschoen doet denken aan Michael Jackson. Eilish sleept die avond vijf awards in de wacht. Ze is 18 en de wereld ligt aan haar voeten.

In 10 dagen naar 1.000 bedden

Michiel Martin, journalist: Wuhan, 24 januari. De ­pandemie staat op dit moment nog te boek als epidemie. Tientallen graafmachines stomen de Chinese Ground Zero klaar voor een noodhospitaal. Tien dagen later, met dank aan een team van 7.000 mensen, zal er een gigantisch gebouw voor de skyline geposteerd staan. Huoshenshan Hospital telt duizend bedden, en nog meer personeel. Het zijn cijfers die doen duizelen, die misschien zelfs een belletje zouden moeten doen afgaan. In het Westen kiezen we echter voor: ‘Het is niet meer dan een griepje’.

FEBRUARI

Alle gekheid voor een stokje

Eva Keustermans, eindredacteur: Terwijl in China koortsachtig noodhospitaals uit de grond gestampt worden, doen ze in Japan nog aan religieuze pogo. Elk jaar in de steenkoude maand februari binden 10.000 Japanners een zuinig lendendoekje om voor het ‘Naked Men’-festival, Hadaka Matsuri, in de stad Okayama. Deze keer ging het om 10.000 Japanners plus Tom Waes voor Reizen Waes, wie weet vindt u hem wel op de foto. Bedoeling is om je vege lijf in een tempel te wurmen, waar iets voor tien uur ’s avonds de lichten gedoofd worden en een priester twee stokjes in de massa gooit. Wie er een vangt, mag rekenen op een ­voorspoedig jaar. De rest vangt bot. Of een botbreuk.

Het verscheurde volk

Dries Vermeulen, multimediajournalist: Ha, februari. Toen het grootste drama op het Amerikaanse toneel zich nog niet afspeelde in de ziekenhuizen, maar in het Huis van Afgevaardigden. Donald Trump weigerde de uitgestoken hand van voorzitter Nancy Pelosi. Zij ­verscheurde zijn State of the Union met opeengeklemde kaken. Profetisch, want Trumps lofzang op de rooskleurige toekomst van de VS – toen al een creatieve interpretatie van de werkelijkheid – was rijp voor de prullenmand. Daar kwam corona. Pelosi heeft ze vast nog, de verscheurde papieren. Een gehavende herinnering aan Trumps loze beloften. “America’s future is blazing bright.”

Klaugmieren

Frederik De Backer, samensteller digitale editie: Je zou bijna gaan ­terug­verlangen naar een tijd waarin een carnavalskostuum reden tot klagen was. Op de redactie smaalden we nog om ‘dat Chinese griepje’ toen ineens elk woord over klaugmieren (in Aalst is een muur een mier) drie keer tegen het licht moest worden gehouden om toch maar niemand te schofferen. Decennialang razen tegen habijten en later boerka’s was in februari plots vergeten. 

De erectie en resurrectie van een levend standbeeld

Gunter Van Assche, muziekjournalist: Arno Hintjens is springlevend. Daar had het lot anders over kunnen beslissen. Eind 2019 kreeg le plus beau te horen dat hij ziek was. De diagnose? Pancreaskanker. Putain, putain. In februari ging hij onder het mes. Ziekte noch ingreep raakten gelukkig aan zijn essentie. Vlak voor zijn operatie gaf de chanteur de charme nog enkele concerten, in Le Trianon in Parijs en de Brusselse AB, die hem “een mentale erectie” bezorgden. En op Rock Werchter – nu ja, de zomerbar – speelde hij liefst vier keer ten dans. Daar bleek zijn gevoel voor humor of rock-’n-roll evenmin ­weggesneden. Dat enorme litteken in zijn onderbuik? Dat voelde hij even niet. 

De hand zegt: ik leef nog

Remy Amkreutz, chef weekend: Een opgestoken hand tussen de slangetjes. Het wekt de illusie van nabijheid, maar werkt toch vooral confronterend. Op dat moment – het lijkt al zo lang geleden! – keek de hele wereld, ook wij, naar Italië. We zagen patiënten in volgelopen ziekenhuizen, overledenen in overspoelde mortuaria en familieleden op drukke kerkhoven. In Bergamo en omgeving ging het helemaal mis. Zoiets zouden wij toch niet meemaken? Het was in die eerste golf zelfs geen hoop meer. Het was een laatste houvast, een wanhopige ­ontkenning van wat ook ons, helaas, deels nog te wachten stond.

MAART

Breekbare lading

Douglas De Coninck, journalist: Vrijwilligers van het Rode Kruis brengen Teresina Coria (88) over naar het ziekenhuis van Pradalunga, Bergamo. Het was zondag 15 maart. Het leek nog zo veraf, en het kon niet anders of het lag aan de Italianen. Een week later overleden in dienstencentrum De Fontein in Borgerhout Frans (82), Louis (80), Liane (86) en Irène (79). “Mijn tante had haar Flixbus-ticket naar Benidorm al besteld”, zei de nicht van Liane. Want ze waren allemaal nog goed. Samen waren ze de kaartersclub.

Designated survivor

Bart Eeckhout, hoofdredacteur: In de tv-serie Designated Survivor speelt Kiefer Sutherland een tweederangsminister die president wordt nadat alle andere kabinetsleden ­omgekomen zijn. In de Belgische ­politiek kreeg Sophie Wilmès de rol van ‘designated survivor’: de vrouw die premier werd bij gebrek aan ­alternatief. In volle coronacrisis mocht ze leiding geven aan een ­volwaardige regering, weliswaar ­zonder meerderheid in de Kamer. Het leverde bijzondere beelden op van groepsportretten op veilige afstand. Wilmès kreeg veel kritiek, maar toch zag ze haar populariteit flink groeien. Vandaag is ze minister van Buitenlandse Zaken. 

Met papa’s voeten spelen

Kirsten Bertrand, hoofdredacteur: Het is een heerlijk beeld, dat van de kleine Bianca die geconcentreerd de teennagels van haar vader lakt, terwijl haar moeder vanop het balkon naar buiten kijkt. Het gezin van leraar Marzio Toniolo zit op dat moment al 31 dagen in quarantaine in hun woonplaats San Fiorano, Noord-Italië. Ouders opsmukken blijkt een universele copingtechniek van kleuters tijdens de lockdown. Mijn galerij staat vol met foto’s van dit soort decoreermomenten.

Viroloog onder vuur

Stavros Kelepouris, politiek journalist: Marc Van Ranst, ’s lands bekendste viroloog, stond in 2020 mee in de voorhoede van de strijd tegen Het Virus. Als lid van tal van adviescomités, maar ook als de brenger van slecht nieuws in de televisiestudio’s. Zijn vele mediaoptredens leidden herhaaldelijk tot openlijke conflicten. Politici ergerden zich omdat Van Ranst voor zijn beurt sprak. Maar evengoed was er kritiek omdat hij aanvankelijk het nut van mondmaskers minimaliseerde, en volgens sommigen te lang beweerde dat het virus niet gevaarlijker was dan een griepje. “Aan het einde van de rit is iedereen natuurlijk slim”, verzuchtte Van Ranst in deze krant.

Gemaskerde helden

Cathy Galle, journalist: Zou ze weleens vloeken, van achter dat masker? Draag die dingen maar eens dag in dag uit, terwijl je je het vuur uit de sloffen loopt om mensen te verzorgen. Het moet voor haar en alle andere zorgverleners wel wat schrikken geweest zijn. Sinds ze maskers dragen, krijgen ze applaus en worden ze ‘helden’ genoemd. Terwijl ze voordien nog tevergeefs op de deuren van de bevoegde ministers hadden geklopt. Wat een virus dus teweeg kan ­brengen: plots krijgt de zorg wél het respect dat ze verdient. Hopelijk blijft dat ook zo wanneer de maskers weer af mogen.

Spelen aan banden

Femke Van Garderen, journalist: Wie had gedacht dat het ooit verboden zou zijn voor een kind om in het ­openbaar te schommelen of klimmen? Het was een absurde realiteit in de lente, toen er nog enkel in de ­privésfeer gespeeld mocht worden. Ook al zijn strenge maatregelen belangrijk voor de volksgezondheid en is de afbouw ervan niet evident, de luide roep om meer rekening te houden met het perspectief van kinderen was geheel terecht. Ze bleef gelukkig niet zonder gevolg. Al wordt 2021 nog zo moeilijk, uitleggen waarom de ­speeltuin ‘gesloten’ of ‘vies’ is, zal ­wellicht niet meer nodig zijn.

Tous ensemble

Sara Vandekerckhove, ­journalist: Het lijkt een ­eeuwigheid geleden dat we met z’n allen op gezette tijdstippen uit ons raam hingen. Een ruggensteuntje voor de zorg, maar evengoed een boost voor de eigen moraal. Wie niks anders mag dan binnenblijven, haalt energie uit dat collectief geklap. Lege straten geflankeerd door witte lakens geven moed. Niet alleen aan wie moet ploeteren in ziekenhuizen of huisartspraktijken, maar ook voor wie op anderhalve meter een essentiële ­wandeling door de stad maakt. Gedeelde smart is halve smart. Dat weten we nu wel zeker.

APRIL

Hamsteren

Edwin van Overveld, eindredacteur: De dag nadat in New York City de ­nood­­toestand werd afgekondigd, loopt het storm bij shoppingcenter East River Plaza. Er vormen zich al gauw twee lange files met boodschappen­karretjes. De lege karren moeten nog aan de klus beginnen, de met wc-rollen, houdbaar voedsel en zelfs Corona-bier (!) volgepropte exemplaren rollen tergend langzaam richting taxi’s. Er is nog geen paniek, maar de ­spanning stijgt. En zo hoort dat op een vrijdag de 13de in maart.

Grounded

Lieven Desmet, journalist: Op de internationale luchthaven Birmingham-Shuttlesworth staan de zowat 100 commerciële jets van Delta Airlines netjes in het gelid. Motoren ingepakt, ramen dichtgeplakt, landingsgestel ingeklapt. De hele wereld kwam dit voorjaar abrupt tot stilstand. De luchtvaart verloor alle vaart en lege vliegtuigen werden stille getuigen van een wereld die ademde op het ritme van een virus.

Zielloze stad

Freek Evers, journalist: Godverlaten straten. In de drukste, mooiste steden ter wereld. Zoals hier, Westminster Bridge, Londen. Enkel in boeken, films en games zijn zulke ­taferelen mogelijk. Dachten we. In april toonden lockdowns over heel de wereld hoe steden eruitzien zonder mensen. Maquettes zonder karakter. Stillevens zonder ziel. Toen vonden we dat nog cool. Toen vonden we dat eens iets nieuws. Toen deelden we die beelden nog massaal op sociale media. Toen hoopten we op een nieuw begin. Ondertussen weten we allang beter.

Macaber schimmenspel

Tom Windey, sitecoördinator: Je kan het nauwelijks bevatten, maar nog geen jaar geleden waren dodelijke pandemieën iets uit sciencefictionfilms en geschiedenisboeken. In het voorjaar van 2020 veranderde dat allemaal. Zoals hier in Brooklyn, New York City, waar enkele van de duizenden overleden coronaslachtoffers ondergebracht worden in een haastig opgetrokken ­lijkenhuisje. Draadpanelen en groene doeken moeten voor de discretie zorgen die bij de dood past. Maar ze versterken alleen maar het gevoel dat je naar een somber schimmenspel zit te kijken.  

Getekend

Sue Somers, journalist: Luciano Paolucci, spoedarts in het San Salvatore Covid-ziekenhuis in Pesaro, Italië, toont diepe groeven in zijn gelaat. Er bestaat nu zelfs een term voor: ‘spatmaskerafdruk’. De coronacrisis heeft onze woordenschat het afgelopen jaar dan ook danig uitgebreid met constructies die geheid winst opleveren bij scrabble. In 2019 ­hadden we nog ook nooit gehoord van knuffelcontacten, de ander­halvemetersamenleving, funshoppen of social distancing. Pesaro stond tijdens de eerste golf van de pandemie bovenaan op de lijst met de meeste doden.  

MEI

Op de vlucht

Arne Depuydt, artdirector De Morgen: Duinkerke, Iraanse Koerden kamperen in erbarmelijke omstandigheden. Dankzij mijn zus Saar, die er elke week naartoe trekt om mensen in nood te helpen, heb ik ingezien wat voor een impact termen als ‘trans­migrant’, ‘vluchteling’ of ‘illegaal’ hebben. Het woord ‘mens’ is eruit gewist en zo ontmenselijken ze, letterlijk. Maar hoe onmenselijk hun situatie ook is, mensen die op de vlucht zijn, blijven mensen. Mensen op de vlucht.

Lachen is ook besmettelijk

Eva Beeusaert, fotoredacteur: Als corona iets in ons wakker gemaakt heeft, dan is het wel onze ­gezamenlijke vindingrijkheid. Die creativiteit vertaalt zich niet per se in veilige mond­­maskers, maar tovert ongetwijfeld een glimlach tevoorschijn. Als Maggie De Block niet in haar kot bleef, kwam ze gecamoufleerd als zichzelf naar buiten.

I can’t breathe

Wilfried Poelmans, eindredacteur: Terwijl George Floyd ligt te sterven onder zijn knie, kijkt politieman Derek Chauvin onverstoorbaar in de lens. In een jaar dat corona het normale leven tot stilstand bracht, bleek alvast tegen een oud virus geen vaccin opgewassen: racisme. In de VS en de hele wereld leidde de onverdedigbare dood van Floyd tot verontwaardiging en protesten. En hoewel zelfs over discriminatie en politiegeweld polarisering mogelijk leek, kunnen we maar hopen dat hiertegen toch stilaan een wereldwijde groepsimmuniteit ontstaat.

Het spel is op de wagen

Sam Feys, chef digitaal: Er is geen staat in de Verenigde Staten waar ze niet op straat komen. De Black Lives Matter-aanhangers zagen te vaak de pijn die hun land verscheurt. De pijn maakt plaats voor woede en onmacht. Het risico op Covid-19 houdt hen niet tegen, de dreigementen van een president evenmin. Ze knielen. Ze zingen en scanderen. Ze steken kaarsen aan en houden kartonnen borden in de lucht. Sommigen roven en vernielen, jagen vlammen door politiewagens en gebouwen. Ze worden bruut aangepakt, beschoten met rubberkogels. Enkelingen verliezen een oog, anderen zelfs hun leven. Ze vragen zich af: maken de woede en onmacht nu wel plaats voor verandering?

JUNI

Paint it black

Jan Debackere, journalist cultuur en media: Het lijkt wel een afbeelding uit Google Maps, waar met Paint wat kleurrijke letters op zijn gezet. Wie beter kijkt, ziet vooral bij de ‘S’ nog flink wat beweging. Mensen die met verfrollen de monumentale ­slogan een laatste likje verf geven. Een kleurrijk protest tegen gitzwarte pagina’s uit de (Amerikaanse) geschiedenis. Ondertussen zorgde burgemeester Eric Garcetti van Los Angeles er al voor dat de straattekening voor altijd kan ­blijven. Opdat wie op Hollywood Blvd passeert nooit meer zou vergeten dat all black lives matter.

Kamerplantenmuziek

Ewoud Ceulemans, journalist cultuur en media: Lege podia, lege stoeltjes: ook in theaters en concerthallen liet het coronavirus wrede sporen na. Toen de Spaanse muzikanten van het UceLi Quartet eind juni opnieuw het podium van het Gran Teatre del Liceu in Barcelona mochten betreden, deden ze dat voor een coronaproof en ietwat bewegingloos publiek: de 2.292 stoeltjes waren gevuld met planten. De échte toeschouwers konden het concert wel thuis ­volgen, via een livestream: een concept dat in coronatijden uitgroeide tot de standaard voor de podiumkunsten.

Huls

Stijn De Paepe, huisdichter:

Afgeschermd van wie er is,
van wie er niet meer is.
Ingewikkeld. Weggestopt.
Een huls om het gemis.

Afscheid achter maskers.
Niets dan afstand. Ademnood.
Onherkenbaar levend.
Onherkenbaar dood.

Not in my backyard

Werner Van den Bergh, chef eindredactie: Patricia McCloskey en haar man Mark richten vuurwapens op demonstranten van de Black Lives Matter-beweging in Saint Louis, Missouri. Het tafereel schetst al dan niet terecht het beeld van rijke, blanke Amerikanen die desnoods gewapenderhand hun privileges willen beschermen. Voor mij symboliseert het beeld vooral de verdeeldheid in de Amerikaanse samenleving, die Donald Trump alleen maar heeft aangewakkerd. Het typeerde hem dat hij het koppel later op de Republikeinse Nationale Conventie voor de presidentsverkiezingen liet spreken, waarmee hij duidelijk te kennen gaf naar welk type landgenoten zijn hart uitgaat.

Laat Lee leven

Lotte Beckers, journalist: Een vleermuis dwong de wereld in lockdown, en iemand besloot een kat mee te nemen uit Peru. De vrees voor hondsdolheid resulteerde in huiszoekingen, dwangbevelen, bedreigingen en een mediahetze. Ook BV’s lieten van zich horen: laat Lee leven. De kat is inmiddels terug in Peru, alwaar ze zes maand in quarantaine blijft vooraleer ze voor de derde keer het vliegtuig op moet. Als u ooit zelf met een kat verhuisd bent, dan denkt u nu wellicht ook: laat dat beest nu toch met rust, in Peru.

Afstand houden, alstublieft

Bart Hikspoors, chef eindredactie: Sprinkhanen doen duidelijk niet aan social distancing, al helemaal niet als ze honger hebben, zoals hier in Kenia. De boeren in de regio, wier akkers afgelopen zomer vakkundig werden kaalgevreten, zijn nog niet bekomen van hun doortocht. Tegen augustus was de plaag min of meer onder controle, maar toen kwam er een tweede golf. Komt u bekend voor? Intussen lopen er berichten binnen dat pesticiden geen effect meer hebben en waarschuwen experts dat de mens de strijd aan het verliezen is. Zouden sprinkhanen tegen corona kunnen? 

JULI

De anderhalve-meteroplossing

Christel Geelen, artdirector DM Magazine: In het Dolores Park in San Francisco maak je geen rondje, maar kies je er eentje. Wie de foto goed bekijkt, ziet dat mensen opmerkelijk goed hun best doen om binnen de lijnen te blijven, een paar benen uitgezonderd. Als je diezelfde ­kalklijnen wegdenkt, lijkt het een doodgewone zomerdag en verraadt niets het experiment om anderhalve meter afstand te bewaren. Dan vergeten we even het virus en het feit dat mensen niet uit hun bubbel mogen komen om te socializen met de cirkel ernaast.

Chicago schiet in een kramp

Katrin Swartenbroux, journalist: In een poging de woelige Black Lives Matter-protesten aan banden te leggen, trachtte burgemeester Lori Lightfoot van Chicago om transport van en naar het stadscentrum te bemoeilijken. Net wanneer de Verdeelde Staten nood hadden aan een bruggenbouwer, haalde Lightfoot de beroemde overspanning boven de Chicago-rivier op. Het beeld, waarop te zien is hoe de bouwwerken haast lijken te transformeren van een symbolische uitgestoken hand tot een stopsignaal richting mensen die een vuist maken tegen racisme, is even iconisch als ironisch te noemen. 

Niet-essentiële verplaatsingen

Astrid Snoeys, sitecoördinator: De lockdown was niet voor iedereen kommer en kwel. Terwijl wij met z’n allen huisarrest kregen, profiteerde het dierenrijk gretig van de afwezigheid van de mens en zijn bijhorende drukte. Van wilde berggeiten die de straten van Wales afschuimden en damhertjes die kwamen grazen in Londense voortuinen, tot koeien die zonnebaadden op een verlaten strand op Corsica. Deze pandemie kende dit jaar dan toch enkele winnaars. 

Alleen samen eten

Marian Kin, redactiemanager: Gerechtjes om te delen: die culinaire trend werd dit jaar ten grave gedragen. Yes! Toch één fijn gevolg van dit virus. Kan ik eindelijk eten op mijn eigen tempo, hoef ik me geen zorgen te maken of ik niet te veel neem, gedaan ook met het gesukkel om die mooie compositie op het bord niet meteen te ruïneren. Dan getuigt zo’n serre séparée aan het Amsterdamse Oosterdok van écht ‘out of the box’-denken. Het oogt ook een pak gezelliger dan een plastic tussenschot.  

Beste knuffel ooit

Ward Daenen, chef opinie: Na honderd dagen afzondering kon een Braziliaanse man van 82 zijn dochter voor het eerst weer in de armen sluiten. Dankzij een plastic doek met vier mouwen. Een vader en dochter die elkaar zo goed en zo kwaad als het kan omhelzen: dit jaar kon dat wereldnieuws worden. Een ogenblik lijken zij de wereld te vergeten waarin mensen gelijkpoligen zijn, die elkaar op anderhalve meter houden. Social distancing beperkt tot een knuffelgordijn: even de ogen sluiten voor die laatste millimeters, wang-tegen-vlies-tegen-wang.

AUGUSTUS 

De bom van Beiroet

Bruno Struys, journalist: Ze hadden al een economische en politieke crisis, alleen een allesverwoestende explosie ontbrak er nog aan. De klokken in de Libanese hoofdstad Beiroet stopten op 4 augustus om 18:08, toen een havenloods met ammonium­nitraat de lucht inging. Wat rest is een krater van 43 meter diep. De schade was tot 10 kilometer ver merkbaar en leidde tot meer dan 200 doden en naar schatting 300.000 daklozen. Het enige lichtpunt voor Beiroet dit jaar: de stem van de stad, zangeres Fairuz, bleef ongedeerd en werd deze maand 85 jaar. Li Beirut!

Onverbloemd protest

Annick Joossen, sitecoördinator: Een blonde vrouw omhelst een soldaat tijdens een protestactie in de nasleep van de presidentsverkiezingen in Wit-Rusland. Die werden met een verpletterende meerderheid gewonnen door zittend president Alexander Loekasjenko, maar waren volgens de oppositie doorgestoken kaart. De witte en rode rozen die ze vasthoudt, verwijzen naar de kleuren van de voormalige vlag, die de demonstranten als symbool gebruiken. De militair staat er wat onbeholpen bij, de ogen gesloten, blind voor het geweld waarmee het regime het protest probeert neer te slaan.

Het pijnlijke zwijgen

Tom De Smet, chef nieuws: 20 was hij. Een beloftevolle arbeiderszoon die zijn studentenleven in Leuven met vakantiejobs financierde. En die als derdejaars burgerlijk ingenieur lid wou worden van de elitaire studentenclub Reuzegom. Dat werd hem op 7 december 2018 fataal: na urenlange vernederingen tijdens een brutale ­studentendoop werd hij naar het ­ziekenhuis gebracht met een lichaamstemperatuur van 27 graden Celsius. Kort daarna stierf hij. Deze zomer doorbrak de vader van Sanda Dia ­eenmalig zijn stilzwijgen in een ­interview met De Morgen. Hij hoopte op antwoorden, zei Ousmane Dia met zachte stem. Waarom was zijn zoon zo hard aangepakt? Waarom had niemand hem geholpen? Speelde racisme een rol? Maar ook in 2020 kwamen die ­antwoorden niet: de leden van Reuzegom bleven zwijgen, de raad­kamer stelde haar beslissing over een doorverwijzing naar de rechtbank uit. In zijn appartementje in Edegem ­blijven de vele vragen in het hoofd van Ousmane Dia malen.  

De nieuwe Kannibaal

Koen Dehairs, eindredacteur: Of het nu de Krawatencross in Lille is, ­godbetert, of de zevende rit van de Tour tussen Millau en Lavaur. Waar Wout start, wint hij. Het was een dolgek wielerseizoen voor Van Aert. Het begon op 1 augustus met de Strade Bianche in de bakoven van Toscane, amper een week later gevolgd door Milaan-Sanremo, zijn eerste monument. In dezelfde adem nam hij de openingsrit in het Critérium du Dauphiné mee en vervolgens was hij de beste in het BK tijd­rijden. En dan moest de Tour nog beginnen. Hij ­verblufte als spurter, als tijdrijder, maar nog meer als klimmer. Van Aert, terecht winnaar van de Kristallen Fiets, koerste alsof elke wedstrijd de laatste kon zijn in dit vreemde coronajaar. Wij hebben van elke kilometer genoten. Bedankt, Wout! 

Kroniek van een aangekondigde crash

Hans Vandeweghe, sportjournalist: Moordpoging, doodslag, fout manoeuvre, ongelukkig toeval of niks aan de hand… de meningen na de crash van Fabio Jakobsen in Katowice schoten alle kanten op. Doorgaans werd de schuld wel bij de kwakkende Dylan Groenewegen (links in geel shirt) gelegd. Inmiddels is die Nederlandse sprinter negen maanden geschorst en werkt zijn landgenoot Fabio Jakobsen hard aan zijn ­herstel. De echte schuldigen zijn de organisator die een aankomst bergaf programmeert, met krakkemikkige boarding, en de internationale wielerunie UCI, die het naliet kwaliteitscontrole te doen.

SEPTEMBER 

Virusbusters

Joël De Ceulaer, senior writer: Een Chinese coronastrijder zet de grote middelen in om een klas­lokaal te desinfecteren. Het ziet er een beetje griezelig uit, maar het kan symbool staan voor de ­kordate manier waarop landen in het Verre Oosten – niet alleen de dictatuur China – het virus van meet af aan hebben bestreden. Het devies luidde er niet: we ­moeten leren leven met het virus. Het devies luidde: Zero Covid. Dat werkte. Ook in de robuuste ­democratie Australië kon men in december al voetbalwedstrijden organiseren met 50.000 ­toeschouwers.

Het is stil op school

Pieter Gordts, journalist: Geen geschraap van banken, opgewonden stemmen of gefriemel richting uitgang bij het laatste belsignaal, alleen oorverdovende stilte. Het virus deed scholen wereldwijd op slot in de lente. Dankzij inspanningen van leerkrachten, liters handgel en tonnen plexiglas, gingen ze voorzichtig weer open. Open, dicht, halfopen, het zou een continue dans met het virus worden. Een vermoeiende en trieste dans, maar intussen weten we ook: niets is zo triest als een school zonder leerlingen.

Tour de force

Pieter Dumon, journalist cultuur en media: Dit jaar was niets zoals het vroeger was. Maar af en toe kwamen we toch behoorlijk dicht in de buurt van het oude normaal. Tijdens de Tour de France bijvoorbeeld. Die lijkt anno 2020 verbazend goed op die van het jaar voordien. Er zijn renners, er staat publiek langs de weg – bij momenten zelfs iets te veel – en we krijgen onderweg het traditionele stuntwerk te zien. Zoals hier in Grenoble, waar drie Chinese ­vrijwilligers op de fiets onder de plaatselijke kabelbaan hangen. Al komt de spectaculairste stunt toch op naam van Sloveen Tadej Pogačar, die op zijn 21ste in extremis met het geel aan de haal gaat. 

Afscheid van een holebi-held

Fernand Van Damme, journalist: Belgische holebi’s kunnen sinds 2003 in het huwelijksbootje stappen, Amerikanen moesten daar twaalf jaar langer op wachten. Pas op 26 juli 2015 maakte het Hooggerechtshof het homohuwelijk legaal. En mocht Ruth Bader Ginsburg daar niet gezeten hebben, zou dat nu misschien nog steeds niet het geval zijn. Alleen al daarvoor huilt progressief Amerika wanneer ‘RBG’ eind september ­overlijdt. De erfenis van de opperrechter gaat veel verder: geen enkele vrouw hielp de emancipatie van de Amerikaanse vrouw op juridisch vlak zo vooruit als zij. Voor haar is het woord ‘icoon’ uitgevonden.

Kinderen onder de radar

Tessa Coeckelberghs, samensteller digitale editie: Een penibele situatie werd voor duizenden mensen in september nog penibeler toen het vluchtelingenkamp van Moria op het Griekse Lesbos afbrandde. Intussen is er een nieuw kamp, maar dat is volgens berichten van Oxfam nog rampzaliger dan het oude. Zo’n 8.000 mensen gaan er de winter in met zomertenten. De fotograaf zette voor deze foto het kind centraal. Iets wat we als mens ook vaker zouden moeten doen. Want nog te veel kinderen in (kans)armoede, gevaarlijke of stresserende situaties blijven onder onze radar. 

Het theater van de mode

Marjolijn Vanslembrouck, chef DM Magazine: Geen modeweken, geen duizenden journalisten, fotografen, mannequins, aankopers en influencers die meermaals per jaar in de modesteden neerstrijken. Maar de geschiedenis leert: in tijden van crisis floreert de creativiteit. Jeremy Scott, artistieke zot aan het hoofd van modehuis Moschino, toont zijn collectie noodgedwongen op marionetpoppen in plaats van op echte modellen. In het publiek enkel de crème van de modewereld, zoals Vogue’s Anna Wintour. Want crisis of geen crisis: the show must go on.

OKTOBER

Kleurrijke zevenklapper

Jeroen Van Horenbeek, politiek journalist: Vivaldi dus. Exact 493 dagen na de verkiezingen dient zich eind september alsnog een nieuwe regering aan. Het wordt een ideologische regenboog met rood, blauw, groen en oranje. Het is Alexander De Croo (rechts, Open Vld) en Paul Magnette (PS) zowaar gelukt om zeven partijen in een coalitie te proppen. De ene ‘mag’ premier worden en het land leiden. De andere ‘krijgt’ de zwaarste ­sociaal-economische departementen. Genoeg redenen om te lachen dus.

Kolder voor Conner

Ann De Boeck, politiek journalist: Wat als een politieke partij je naam inpikt? Het Gentse kunstencentrum Vooruit slaat alvast met een flinke portie humor terug. Aangezien sp.a niet wil terugkomen op haar geplande naamswijziging naar ‘Vooruit’, doopt het centrum zich in september tijdelijk om in ‘KOLRUIT’. “Om verwarring met bestaande merken te voorkomen”, aldus de ludieke maar welgemeende sneer naar sp.a-voorzitter Conner Rousseau. Ondertussen loopt de naamswijziging van de Vlaamse socialisten wat vertraging op. Maar in Gent beraden ze zich al over een nieuwe, ­definitieve naam voor als het zover is. Misschien eens samenzitten met Jef Colruyt?

Rode redder

Roel Wauters, politiek journalist: Over een ­comeback gesproken. Tot eind september hadden ­weinigen nog geloofd in een terugkeer van Frank Vandenbroucke naar de politiek. Nu staat hij als de strenge minister van Volksgezondheid op de boeg om ons land uit de coronacrisis te loodsen. Eigenzinnig is hij nog steeds, de slimste van de klas ook. “Hij is meer Frank dan hij ooit geweest was”, zei Bruno Tobback over hem. Sp.a-voorzitter Conner Rousseau rekent op hem voor de inhoudelijke vernieuwing. Kan de ‘oude’ Frank de ‘nieuwe’ partij redden?

Dit zal eventjes vervelend zijn

Pati Petrykowska, vormgever: Hoewel ik er in oktober al drie quarantaines op had zitten, lukte het me niet uit de buurt van neuswissers en teststraten te ­blijven. Nadat mijn zus positief had getest, moest ook ik eraan geloven. Ze gaf me nog een tip: druk je hoofd stevig in je autostoel ­voordat-ie erin gaat, dan weet je in elk geval dat het in één keer zal ­lukken. Aangenaam is inderda­ad anders. Gelukkig was de test negatief.

Als twee gracieuze druppels water

Beau Wauters, sitecoördinator: Hoe zouden Filip en Delphine hun band omschrijven? Vrienden? Een bubbel? Of – wie weet – knuffelcontacten? We hebben er het raden naar, want zelf houden ze het sinds hun eerste ontmoeting op een “relatie om in familieverband verder te ontwikkelen”. Feit is: de halfbroer en halfzus zijn geen vreemden meer voor elkaar. In één klap doet Filip wat zijn vader naliet: een brutale familiale veldslag naar de geschiedenisboeken verwijzen. En meer hoeft dat voorlopig niet te zijn.

NOVEMBER

Dag Donald

Jorne Daems, fotoredacteur: Trump blaast zijn laatste adem uit, de geest is uit de fles of Amerika heeft Trump verlaten. Je zou een symbolische boodschap in deze foto kunnen zien, met een beetje fantasie lijkt hij de vlag zelfs op te eten. Zijn tijd om te gaan was bijna gekomen, al wist Trump dat zelf nog niet. Wat we intussen wel weten, is dat het venijn hem in dit geval in de staart zat. 

Amerika koos

Maarten Rabaey, buitenlandjournalist: “We did it, we did it Joe! You’re gonna be the next president of the United States!” Op 7 november mag Joe Biden eindelijk zijn verkiezingsoverwinning vieren. Na vier dagen nagelbijten is hij verkozen als opvolger van zijn omstreden Republikeinse ­voorganger Donald Trump. Een dolblije Kamala Harris wordt de eerste zwarte Amerikaanse vicepresidente uit de geschiedenis. De Californische met Indisch-Jamaicaanse roots bewees dat, ondanks de vele verwijten van Trump aan vrouwen en ­minderheden, glazen plafonds blijven sneuvelen in het Amerika van de 21ste eeuw.

Dit kan niet waar zijn!

Dieter Bauwens, webjournalist: Ze konden het niet geloven. Veel Republikeinen waren er zeker van dat er fraude in het spel was toen niet ‘hun’ Donald Trump, maar Joe Biden in november tot nieuwe president van de VS werd verkozen. Trump en zijn ­vertrouweling Rudy Giuliani blijven tot op vandaag de verkiezingsuitslag krampachtig ­aanvechten. Giuliani trok, haarverf zwetend, het land rond om rechtszaken aan te spannen. Trump ging golfen. Het resultaat blijft echter hetzelfde: op 20 januari 2021 legt Biden de eed af.

De mooiste ster

René van Munster, chef eindredactie: Het stond op een spandoek dat over een hellende straat in het oude centrum van de stad gespannen was: ‘Er staan veel mooie sterren in de hemel boven Napels, maar jij, Diego, bent de mooiste ster van allemaal’. En toen was hij nog lang niet dood! Het was de zomer van 1992, Maradona was net weg bij SSC Napoli, en ik kreeg een krop in mijn keel. Eusebio heb ik zien schitteren in Amsterdam; Van Hanegem, Iniesta en Willy Geurts onvergetelijke goals zien maken, maar Maradona, de beste van allemaal, heb ik nooit live zien spelen. Doodzonde. Maar ach, wat een gezeur is me dat, na een jaar als dit. 

Erop of eronder

Joanie de Rijke, journalist: Rijen Covid-patiënten liggen in een kunstmatige coma op de vier diensten intensieve zorgen van het UZ Gent. Omgeven door medische apparatuur, een beademingsbuis in de mond. Hun borstkas gaat op en neer, soms zichtbaar, meestal niet. Door er met onze neus bovenop te staan, komt het keihard binnen. Het besef hoe hard dit verdomde virus ons te grazen kan nemen. We zien kloeke vijftigers en zestigers en niet alleen ‘maar’ ­verzwakte 75-plussers. Degenen die in slaap worden gebracht, ­blijven al snel twee weken in die toestand voor ze aan de beterende hand zijn. Of ze halen het niet.

DECEMBER

Hoop in een flesje

Barbara Debusschere, wetenschapsjournalist: Eerder dan verwacht is het daar, dankzij de koortsachtige ­inspanningen van wetenschappers. Het coronavaccin. Het mooiste kerstcadeau ooit. Alle chique flesjes lievelingsparfum onder de kerstboom verbleken bij deze spitstechnologie. In 2021 is dé must-have geen geraffineerde geur van Chanel of Serge Lutens, maar een vernuftig verpakte genetische code voor in je bovenarm van – onder andere – Pfizer of Moderna. Niet hip, eng voor sommigen. Maar de enige manier om ooit echt weer bij elkaar te zijn. 

#prayforBoris

Sarah Bentein, vormgever: Baat het niet, dan schaadt het niet, moet Boris Johnson gedacht hebben toen hij met Chanoeka de kaarsjes aanstak. Je kan hem geen ongelijk geven. Als grote bezieler van de brexit afstevenen op een no deal: wij zouden ook alle goden tegelijk aanroepen. Chanceke voor Johnson: hij kan ook nog hopen op een kerstmirakel voordat het Kanaal tussen zijn Groot-Brittannië en de EU op 31 december een onoverbrugbare kloof wordt. Dat hij die lucifers maar klaarlegt. Alleen oppassen dat hij zijn vingers niet verbrandt.