Juliette, dochter van Gwendolyn Rutten: ‘Veel mensen vergeten dat publieke figuren ook maar gewoon mensen zijn’

“Je hebt de enige 17-jarige gevonden die níét dag en nacht met haar smartphone bezig is”, lacht Gwendolyn Rutten wanneer dochter Juliette zich verontschuldigt omdat ze pas na enkele dagen antwoordde op ons sms’je om af te spreken. Ze heeft er een goede reden voor: “Ik zit op internaat. We krijgen onze gsm maar af en toe.”

Op internaat, dat hoor je niet vaak meer.

Juliette Geurts Rutten: “Ik zit al sinds het vijfde leerjaar op het Sint-Jozefscollege in Turnhout. Mijn opa heeft er ook op internaat gezeten, en door wat hij erover vertelde, wilde ik het ook weleens proberen. Het beviel me zo dat ik er nooit meer ben weggegaan.”

De keuze om op internaat te gaan is best een grote beslissing als je 10 jaar bent.

“En toch zag ik het helemaal zitten. Al moet ik bekennen dat ik het in het begin even moeilijk had. Ik kende niemand. Maar goed, zo’n aanpassingsperiode lijkt me normaal. Het is een teken dat je het thuis goed hebt, hè.”

Zagen je ouders het zitten dat je een hele week van huis zou zijn?

“Vooral mama had het er moeilijk mee, ze vroeg geregeld of ik wel helemaal zeker was. Maar mijn ouders hebben me nooit willen tegenhouden. Ze zagen dat ik het echt wilde. En ze weten ook wel dat ik daar goed zit. Het Sint-Jozefscollege wordt weleens ‘het strengste internaat van Vlaanderen’ genoemd. Om die reden kozen Joris Hessels en Dominique Van Malder onze school een paar jaar geleden uit om er een aflevering van Radio Gaga op te nemen. Hun caravan heeft twee dagen op de speelplaats gestaan om radio te maken.

“Ik ben het nu zo gewoon, maar ik denk dat veel mensen zouden schrikken van de regels op onze school. Al wordt het stilaan wat soepeler. Voor de coronacrisis lag het plan op tafel om ons op woensdagnamiddag naar buiten te laten gaan, maar dat is helaas uitgesteld.”

En je mag dus niet op je gsm zitten?

“Alleen tussen negen en tien ’s avonds. Daarna moeten we hem weer afgeven. Na het ontbijt krijgen we hem terug, maar in de lessen of in de studie mogen we hem niet gebruiken.”

Da’s wel heel streng voor een 17-jarige in 2020.

“Ik begrijp het wel: ze willen dat we ons concentreren op onze lessen, en dat we ’s nachts rusten in plaats van urenlang naar Netflix te kijken. Langs de andere kant denk ik wel: we zijn zesdejaars, volgend jaar gaan we op kot. We kunnen onze verantwoordelijkheid al wel nemen. Vooral omdat onze gsm de enige vorm van contact is met de buitenwereld.”

In juni zwaai je af. Dan kun je helemaal losbreken.

“(lacht) Ik heb daar niet echt nood aan. Mijn klasgenoten ook niet, denk ik. Ik denk dat we wél allemaal heel erg uitkijken naar het einde van corona. Meer dan naar ‘het moment dat we hier weg zijn’, want we zijn hier wel graag.”

Weet je al wat je volgend jaar gaat doen?

“De kans is groot dat ik in Leuven op kot zal gaan. Het hangt er natuurlijk van af welke richting ik kies. Daar ben ik nog niet uit.”

Op de site van je mama las ik dat je chirurg wil worden.

“Geneeskunde was lang mijn eerste keuze, maar er staan nog meer opties open. Burgerlijk ingenieur lijkt me ook boeiend. Het is jammer dat er door corona geen openlesdagen zijn: dat had de keuze eenvoudiger gemaakt. Ik krijg brochures opgestuurd, maar dat is niet hetzelfde. Ik ben van plan om een paar lessen online mee te volgen, en ik heb me ingeschreven voor een cursus aan de KU Leuven ter voorbereiding op het ingangsexamen geneeskunde. Het kan nooit kwaad om mijn wetenschappen wat op te frissen. Sowieso zal het iets in die richting worden, taal ligt me minder.”

En politiek?

“Oei, nee. Dat interesseert me niet genoeg. Het zou ook niks voor mij zijn om altijd in de kijker te lopen en te moeten opletten wat ik zeg of doe. Ik zie het vaak genoeg bij mama: als ze tien dingen goed doet en één klein foutje maakt, springt iedereen meteen op dat foutje.”

Zoals de selfie die ze postte met MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez. De partijvoorzitters hadden net een akkoord bereikt over de regeringsvorming, maar in het nieuws ging het vooral over die foto, omdat ze te weinig afstand hielden.

“Ik denk dat veel mensen vergeten dat publieke figuren ook maar gewoon mensen zijn.

“Nu, ik moet zeggen dat ik het drama rond de politiek niet echt volg. Als mama op vrijdagavond zegt dat het een heftige week was, val ik meestal compleet uit de lucht. Wellicht ook omdat zij er zelf zo goed mee omgaat.”

Je broer Alphonse is een jaar jonger. Zit hij ook op het internaat?

“Vroeger wel, maar het lag hem niet. Dat hij is vertrokken, was nog niet zo slecht: vroeger zaten we de hele tijd te kibbelen, maar sinds we elkaar alleen in het weekend zien, komen we veel beter overeen.”

Hebben jullie tradities als jullie in het weekend herenigd zijn?

“Niet echt. Papa heeft een koffiebar. Nu is die gesloten door de corona-maatregelen, maar normaal gezien werkt hij daar op zaterdag. Mama’s uurregeling is ieder weekend anders. En zelf werk ik op zondagvoormiddag. Heel veel tijd blijft er dus niet over. Gewoonlijk eten we allemaal samen op zondagavond, en dan ploffen we in de zetel. Dat is altijd gezellig.

“Ik vind het trouwens niet erg dat mama en papa vaak op zaterdag werken. Je zou kunnen zeggen: dan kom je thuis en zie je hen nog niet. Maar eigenlijk vind ik dat net fijn. Ik heb de hele week veel mensen rond me. Dan doet het deugd om even wat tijd en ruimte voor mezelf te hebben. Daar heb ik nood aan.”

Waar werk je?

“In een supermarkt in de buurt. Ik ga liever elke week een paar uur werken, dan een hele maand in de zomervakantie. Dan kan ik in de zomer doen wat ik wil.

“Mama en papa moedigen me aan om een studentenjob te doen. Ze vinden het belangrijk dat ik weet hoe het is om voor iemand te werken.”

Zijn ze in de supermarkt trots dat de dochter van de burgemeester bij hen werkt?

“(lacht) Dat weet ik niet. De bazen zijn heel correct, ik krijg zeker geen voorkeursbehandeling. Ik vind het sowieso niet leuk als mensen meteen over mijn mama beginnen. Ik ben trots op haar, maar ik ben mijn eigen persoon.”

WEG, EINDREIS

Lijk je op je mama?

“Ik ben een mix van mijn beide ouders, denk ik. Van mama heb ik vooral haar optimisme. Net als zij probeer ik altijd het goede te zien in alles. Zoals nu, in coronatijden. Zeker tijdens de eerste lockdown had ik het soms zwaar. Dan pepte ik mezelf op: ‘Dit is tijdelijk, en zowat iedereen rond je is gezond. Dat is het belangrijkste.’”

Hoe heb je die lockdown beleefd?

“We werden vrijdagochtend bij elkaar geroepen in de conferentiezaal van het internaat, waar we hoorden dat de school zou sluiten. We moesten dat weekend al onze boeken en kleding meenemen, niemand wist wanneer we zouden terugkeren. Eerst leek het nog een beetje op een onverwachte vakantie, maar dat gevoel werd snel doorprikt: we mochten ons huis niet uit en konden niemand zien. Ook thuis was het aanpassen: ik ben er al sinds mijn 10de aan gewend om een hele week weg te zijn. Nu was iedereen er plots de hele tijd.

“De tweede lockdown lijkt iets lichter om dragen. We krijgen niet meer zoveel online les, dat scheelt. Ik hou er niet van om op dat scherm te zitten kijken. En al bij al mag ik niet klagen: we mogen nog naar het internaat om te studeren, dus ik kan mijn vriendinnen nog zien. Maar het blijft moeilijk.”

Veel jonge mensen hebben het zwaar nu.

“We kunnen niet gewoon jong zijn. Op vrijdag weggaan met vriendinnen, een fuif, een festival, gewoon eens gek doen: dat kan allemaal niet meer.

“Het maakt een examenperiode er ook niet vrolijker op. Andere jaren dachten we: nog even volhouden en dan goed vieren. Maar dit jaar was er niets om naar uit te kijken. Alles is gesloten. Ons leven draait alleen nog maar om school en studeren.

“Ik hoor mensen soms zeggen dat de jeugd klaagt. Ze zijn vergeten hoe het was om jong te zijn. Denk zelf maar eens terug aan je studententijd. Hoe belangrijk waren vrienden voor jou? Hoe vaak sprak je af om iets te gaan drinken? Wij zitten nu alleen op onze kamer. Al maandenlang, zonder zicht op verbetering. We zullen afstuderen zonder 100 dagenfeest, zonder eindejaarsreis naar Italië. En die dingen komen nooit meer terug, hè. Die zijn we kwijt. Maar goed, het is zo, we moeten er het beste van maken. Gezondheid gaat voor. Naast al die mensen die ziek zijn of die iemand hebben verloren, stelt een eindejaarsreis niets voor. Dat besef ik ook wel.”

Er is wel hoop. Als alles goed gaat, begint ons land binnenkort al met vaccineren.

“Ik zal niet bij de eersten zijn die in aanmerking komen. Maar zodra ik mag, laat ik me meteen vaccineren. Ik begrijp niet dat mensen twijfelen. Dit is zo’n zware periode. Als er dan een oplossing komt, moeten we die met twee handen grijpen in plaats van tegen te sputteren.”

De koffiebar van je papa is al maandenlang gesloten. Maakt hij zich zorgen?

“Ik denk het wel. Zoals iedereen in de horeca, wellicht.”

Zegt hij dan niet stiekem tegen je moeder: ‘Zorg er eens voor dat de horeca weer open kan.’

“(lacht) Nee, dat zouden we nooit durven. Het is haar werk, we begrijpen hoe complex het is. Zeker nu. Het is afwegen tussen economie en gezondheid.

“Ik vind het goed dat de maatregelen er zijn. Voor het merendeel, toch. Die drones vond ik erover – dat leek wel een idee uit een film. Goed dat ze uiteindelijk niet werden toegelaten.”

Je papa werkte, voor hij zijn koffiebar opende, vijftien jaar in hetzelfde bedrijf. Hij gaf er impulsief zijn ontslag uit angst om vast te roesten.

“Zo staan mama en papa in het leven: als je iets wilt, ga er dan voor. Vroeger hadden mensen vaak hun leven lang dezelfde job, maar volgens mij zal dat in de toekomst veranderen. Er komen steeds nieuwe beroepen, mensen zullen snel moeten schakelen. Ik zal later zeker niet bang zijn om te veranderen, mocht ik een job hebben die ik niet graag doe.”

Je vader zei in Humo dat hij eigenlijk kunst had willen studeren, maar dat hij van zijn ouders eerst universiteit moest proberen.

“Ik ben er altijd zeker van geweest dat ik naar de universiteit wilde. Maar mocht ik morgen zeggen dat ik pakweg actrice wil worden, zouden ze me ook steunen. Ze zouden verrast zijn, maar ze zouden het me niet verbieden.”

Ben je streng opgevoed?

“Niet echt. Mama en papa hebben me altijd veel vertrouwen gegeven. Nu, dat komt van twee kanten: ik heb hun nooit een reden gegeven om me niet te vertrouwen. Ik heb nooit echt gepuberd of gerebelleerd.”

Waarmee kun je hen kwaad krijgen?

“Liegen, wellicht? Ik kan me niet herinneren dat ik ze al eens echt kwaad heb gezien. Gek eigenlijk, hè?”

Misschien komt dat ook omdat je op internaat zit, en jullie de momenten samen meer koesteren.

“Dat zou best kunnen. Tijd samen is voor ons niet zo vanzelfsprekend.”

LOCKDOWNFEESTJE

Je mama zegt dat ze zelf niet als een meisje-meisje is opgevoed. Heeft ze dat doorgetrokken in jouw opvoeding?

“Niet bewust, denk ik. Ik mocht gewoon doen wat ik graag deed. Wilde ik met poppen spelen? Goed. Wilde ik niet met poppen spelen? Ook goed.”

Als politica staat ze vaak op de bres voor vrouwenrechten en gelijkheid tussen man en vrouw.

“(knikt) Dat zat wél duidelijk in mijn opvoeding. ‘Doe wat je wilt en ga waar je wilt, maar laat je nooit wijsmaken dat je bepaalde dingen niet zou kunnen of mogen omdat je een meisje bent.’ Dat is altijd haar boodschap voor mij geweest. Bij ons thuis was het vanzelfsprekend dat ik niet meer huishoudelijke taakjes had dan mijn broer. Pas met het ouder worden ontdekte ik dat meisjes niet altijd gelijk worden behandeld. Dat choqueert me. Het zou niet mogen, maar het gebeurt.

“Ik bewonder mama. Ze moet van zich afbijten, als vrouw in de politiek. Maar dan zegt ze: ‘Ik heb net zoveel recht om hier te zijn of om mijn mening te geven als iemand anders.’ Ze laat zich niet tegenhouden. Dat vind ik knap.”

Je gebruikt ook haar familienaam.

“Dat hebben mijn ouders zo geregeld. Ik zat in het zesde leerjaar toen de mogelijkheid kwam om je kind beide familienamen te geven. Ik vind dat wel goed. Het is maar terecht dat een vrouw ook haar achternaam kan doorgeven.”

Ben jij iemand die, zoals je mama, op de barricaden staat?

“Ik vind het goed dat thema’s als Black Lives Matter zo hard leven op sociale media. Maar ik ben niet de hardste roeper: als wit meisje kan ik moeilijk zeggen hoe het moet, vind ik. Ook de klimaatbeweging juich ik toe: het is geweldig dat er eindelijk aandacht is voor de problematiek. Maar zelf ben ik niet naar de betogingen geweest. Ik was voordien zelf niet echt met het klimaat bezig, het leek me hypocriet om dan te gaan roepen dat de overheid haar werk niet doet.”

Moet je als ‘dochter van’ extra voorzichtig zijn om je steun aan een actiegroep te geven?

“O, nee. Mama zegt altijd: ‘Jij kiest zelf waar je voor staat, en dat mag je tonen.’ Ze heeft me nooit iets verboden.

“Eigenlijk ben ik me er zelf niet van bewust dat ik ‘de dochter van’ ben. Voor mij is mama gewoon mijn mama. Het blijft ook gek om haar bijvoorbeeld in het nieuws te zien.”

Ik kan me inbeelden dat het soms toch delicaat is. Toen je papa de avond voor de sluiting van de horeca nog mensen ontving in zijn koffiebar, kopte de pers dat ‘de man van Gwendolyn Rutten’ een lockdownfeestje had gegeven.

“Dat was zó overdreven. Alle horecazaken waren die avond nog open. Papa was wettelijk volledig in orde. Hij heeft geen enkele regel overtreden. En toch sprong iedereen daar bovenop. Ze zochten gewoon een mikpunt en als ‘de man van’ is hij inderdaad een interessant slachtoffer. En iedereen maar reageren op Facebook! (rolt met de ogen) Op zulke momenten vraag ik me af in wat voor wereld we leven. Dat er mensen zijn die iemand online bedreigen en dan van zichzelf denken dat ze goed bezig zijn. Ik snap dat echt niet.”

Hoe reageerden je ouders op die heisa?

“Ze trekken zich er weinig van aan. Mama heeft sowieso een dikke huid. Dat moet ook, anders kun je haar job niet doen. En papa kon het ook wel plaatsen. Ze vonden het niet leuk, maar ze hebben er hun humeur niet door laten beïnvloeden.”

Ze zijn al 30 jaar samen.

“Lang, hè. Ik prijs mezelf gelukkig met zulke ouders. Ik hoop dat het bij mij ook zo mag verlopen.”

Heb je nog een wens voor 2021?

“Eenvoudig: dat we weer wat vrijheid krijgen. Het is bijna grappig: vorig jaar wensten we allemaal ik-weet-niet-wat voor het nieuwe jaar. Nu zouden we al een gat in de lucht springen om gewoon iets te kunnen gaan drinken. Corona heeft ons wakker geschud: we beseffen dat niet alles vanzelfsprekend is. Dat is goed, maar tegelijk ook jammer. We zijn meedogenloos met onze beide voeten op de grond gezet. Terwijl het net zo leuk is om groots te dromen.”

© Humo