Direct naar artikelinhoud
WikileaksUpdate

Britse rechter: WikiLeaks-oprichter Julian Assange mag niet uitgeleverd worden aan de VS

Aanhangers van Julian Assange voor The Old Bailey in Londen reageren verheugd op het nieuws.Beeld AP

Julian Assange mag niet worden uitgeleverd aan de Verenigde Staten. Dat heeft de Londense rechter Vanessa Baraitser maandagochtend bepaald. De Wikileaks-oprichter wordt daar verdacht van spionage. Het is een grote overwinning voor Assange en zijn juridische adviseurs.

Zij hebben altijd het vermoeden gehad dat er sprake was van een politiek gemotiveerd oordeel. De Verenigde Staten zullen beroep aantekenen. Autoriteiten in dat land verdenken de klokkenluider, door Joe Biden een “hi-tech terrorist” genoemd, van achttien schendingen van de spionagewetgeving, waaronder het hacken van computers en het openbaren van diplomatieke correspondentie over de oorlogen in Irak en Afghanistan.

Dit zou mensen, informanten bijvoorbeeld, in gevaar hebben gebracht, maar daar is geen bewijs voor aanwezig. De zaak-Assange wordt gezien als een aanval op de persvrijheid. Volgens zijn medestanders verdient hij bescherming, net als andere journalisten.

Julian Assange (archiefbeeld)Beeld AFP

Zijn partner Stella Morris, met wie Assange twee kinderen heeft, had in The Mail on Sunday gewaarschuwd voor de gevolgen van uitlevering. “Het kan ertoe leiden dat andere landen bij het VK kunnen aankloppen met uitleveringsverzoeken voor journalisten, of Facebookgebruikers, wanneer deze censuur hebben geschonden. De persvrijheden waar we in dit land zoveel waarde aan hechten, hebben geen betekenis als ze kunnen worden gecriminaliseerd door regimes in Rusland of Ankara, of aanklagers in Alexandria, Virginia.”

Ecuadoraanse ambassade

De Amerikaanse autoriteiten jagen al een decennium op de 49-jarige Australiër. Acht jaar geleden vluchtte hij naar de Ecuadoraanse ambassade in Londen, waar hij zeven jaar zou doorbrengen. Niet alleen de Verenigde Staten wilde hem hebben, maar ook Zweden. In dat land loopt een zedenzaak tegen hem. Deze vervolging is inmiddels stopgezet. Nadat er een nieuw, pro-Amerikaans regime in Ecuador aan de macht kwam, zag hij zichzelf gedwongen de diplomatieke vrijhaven in april 2019 te verlaten.

Sindsdien zit hij in de streng beveiligde Belmarsh-gevangenis, eerst vanwege het schenden van de borg en vervolgens in afwachting van de beslissing in de uitleveringszaak. Er bestaan veel zorgen over zowel de lichamelijke als geestelijke staat van Assange, een libertariër die zegt te strijden voor een eerlijke en ethische vorm van kapitalisme, en vooral voor meer transparantie. Hij heeft de steun van talloze denkers, politici en bekendheden, onder wie Noam Chomsky, Jeremy Corbyn, Peter Handke, Naomi Klein en Pamela Anderson. Steun en toeverlaat is zijn vader John Shipton, maar die zit wegens coronabeperkingen vast in Australië.

De beslissing van de rechter betekent niet dat Assange automatisch vrijkomt. Een beslissing over een eventuele borgtocht wordt woensdag genomen.

De VS hebben eerder al aangekondigd in beroep te zullen gaan tegen een vonnis in hun nadeel. Ze krijgen daar 14 dagen voor. Als dat beroep succesvol is, komt de zaak voor het Britse Supreme Court en in een latere fase mogelijk zelfs voor het Hof voor de Mensenrechten in Straatsburg.

Mexico

Enkele uren na het vonnis heeft Mexico Assange politiek asiel aangeboden. De Mexicaanse president Andres Manuel Lopez Obrador liet weten dat hij de minister van Buitenlandse Zaken heeft gevraagd om de nodige stappen te ondernemen om bij de Britse regering aan te dringen op de vrijlating van Assange en om hem politiek asiel aan te bieden.