Alle hoop van Joe Biden rust op deze twee kandidaten: cruciale verkiezingen beslissen morgen over lot president

Met 48 zijn ze momenteel in de Senaat, de Democraten en onafhankelijken die met hen meestemmen. Daartegenover staan 50 Republikeinen, die hopen de volgende vier jaar het beleid van Democratisch president Biden te kunnen tegenhouden en bijsturen in die kamer van het Congres.

Maar daarvoor moeten ze rekenen op één of beide overblijvende zetels, en die vallen morgen op te pikken in Georgia. Daar vinden dan de run-offs plaats voor de Senaatsverkiezingen van 3 november, die tegelijkertijd met de presidentsverkiezingen plaatsvonden. Geen enkele kandidaat haalde toen de vereiste 50 procent, waardoor er een tweede ronde plaatsvindt. 

Halen de Republikeinen morgen één of twee zetels binnen, dan wordt de stemverhouding in de Senaat dus 51-49 of 52-48 en hebben de Republikeinen sowieso de meerderheid. Biden zou dan de komende jaren met die meerderheid rekening moeten houden om wetswijzigingen te kunnen doorvoeren, net zoals Trump het de afgelopen jaren met de Democratische meerderheid in het Huis moest doen. In de Senaat kunnen de Republikeinen echter niet enkel de regering dwarsbomen, maar ook benoemingen van bijvoorbeeld rechters tegenhouden, iets dat veelvuldig gebeurde tijdens vooral de tweede ambtstermijn van Barack Obama.

De Democraten moeten beide zetels binnenhalen om nog maximaal aan een gelijke stand van 50-50 te komen. Doordat de voorzitter van de Senaat, de vicepresident, dan de beslissende stem krijgt, zouden de Democraten dan toch een meerderheid halen. Op 20 januari wordt Kamala Harris de nieuwe vicepresidente, wanneer ook zij de eed aflegt. 

Het is dan ook alle hens aan dek bij de beide partijen om zoveel mogelijk stemmen te ronselen. Vandaag trekken zowel president-elect Joe Biden als de ontslagnemende president Donald Trump naar de staat om er campagne te voeren voor de kandidaten van hun partij. Biden zal in de hoofdstad Atlanta de Democraten Jon Ossoff (33) en Raphael Warnock (51) een hart onder de riem steken, Kamala Harris trok gisteren al naar de zuidelijke stad Savannah. Eerder ging Barack Obama ook al campagne voeren in Georgia. 

Warnock is vooral bekend als predikant in de Ebenezer Baptist Church in Atlanta, waar hij op die manier een opvolger is van Martin Luther King. De jonge Ossoff, een voormalige onderzoeksjournalist, geldt dan weer als een opkomend talent in de Democratische partij. Hij oefende net als Warnock nooit eerder een politiek ambt uit.

Trump zat dit weekend in Dalton en voegt zich vandaag bij een campagnebijeenkomst van de Republikeinse zittende kandidaten David Perdue (71) en Kelly Loeffler (50). Perdue zetelt al vijf jaar in de Senaat en is een trouwe Trump-aanhanger, net als de oerconservatieve Loeffler trouwens. Zij ligt bij de Democraten vooral onder vuur voor de verkoop van aandelen net na een vertrouwelijke briefing over het coronavirus vorig jaar. Van de opbrengst kocht ze vooral aandelen in teleconferentiebedrijven. 

Het is trouwens onduidelijk of Perdue vandaag aanwezig zal kunnen zijn: hij ging donderdag in quarantaine na een nauw contact met iemand die positief testte op het coronavirus.

Het belang van de verkiezing weerspiegelt zich ook in de fondsenwerving. De krant New York Times meldde op tweede kerstdag al dat de twee Democratische kandidaten elk meer dan 100 miljoen dollar (81,5 miljoen euro) hadden opgehaald voor hun campagne, een absoluut record. Het vorige record stond op naam van partijgenoot Jaime Harrison uit South Carolina. Hij verloor in november wel zijn verkiezing. Ook de Republikeinen in Georgia verbraken dat record trouwens, met 64 (52,1 miljoen euro) en 68 miljoen dollar (55,4 miljoen euro). 

Vanwege de overvloed aan geld worden de kiezers op radio, televisie en op internet overspoeld met reclamespots van de vier kandidaten. Opvallend is ook hoe bekende Amerikanen van over het heel het land via sociale media oproepen om zeker te gaan stemmen op 5 januari.

In de eerste ronde in november was er in geen van de twee races een kandidaat die 50 procent haalde, wat in Georgia het minimumpercentage is om te kunnen winnen. In een eerste race haalde de Republikein Perdue 49,7 procent van de stemmen en zijn Democratische tegenstander Ossoff 47,9 procent. In de andere verkiezing, een speciale verkiezing na het ontslag van senator Johnny Isakson, namen 21 Republikeinen deel. De Democraat Warnock eindigde op de eerste plaats met 32,9 procent, gevolgd door de Republikeinse Loeffler met 25,9 procent.

Georgia stond lange tijd bekend als een bolwerk van de Republikeinen. De peilingen geven nu een nek-aan-nekrace aan in beide verkiezingen. Biden veroverde de staat van Trump bij de presidentsverkiezingen op 3 november met nog geen 12.000 stemmen verschil. Zaterdag probeerde Trump in een lang telefoongesprek met de minister van Binnenlandse Zaken van de staat nog hem te overtuigen de uitslag om te draaien. “We moeten enkel 11.000 stemmen vinden”, aldus Trump.

Net zoals bij de vorige verkiezingen werden veel stemmen al op voorhand uitgebracht: in totaal kwamen al meer dan 2 miljoen kiezers persoonlijk naar het stemlokaal via het systeem van early voting, en er kwamen ook al bijna 960.000 briefstemmen aan. De stembussen openen morgen om 7 uur lokale tijd (13 uur Belgische tijd) en sluiten weer om 19 uur 's avonds (1 uur Belgische tijd). Meteen daarna zullen de eerste uitslagen binnenkomen, maar net zoals bij de vorige ronde op 3 november kunnen de definitieve resultaten echter dagen op zich laten wachten.