Chaos bij verdeling vaccins in Verenigde Staten: “Aan dit tempo zijn we over vijf jaar nog bezig”

Verpleegster Sandra Lindsay (52) uit New York was op 14 december de allereerste Amerikaan die een coronavaccin toegediend kreeg. Het ging om het vaccin van Pfizer en BioNTech, dat drie dagen eerder was goedgekeurd voor noodgebruik door de Amerikaanse Food and Drug Administration (FDA). Op 18 december volgde ook groen licht voor het vaccin van Moderna. 

Het was een lichtpuntje in een donkere tijd voor de Verenigde Staten, die de coronacijfers die maand naar ongekende hoogten zagen stijgen. December werd met ruim 77.500 corona-overlijdens de dodelijkste maand sinds het begin van de pandemie. En experts vrezen dat het in januari nog erger wordt, nu het aantal nieuwe infecties en ziekenhuisopnames opnieuw stijgt, na een kleine terugval tijdens de feestdagen. 

Afgelopen week kwamen er elke dag gemiddeld 213.437 nieuwe besmettingen bij. Maandag lagen volgens het Covid Tracking Project 128.210 Amerikanen  in het ziekenhuis, een nieuw record. De jongste zeven dagen werden ook gemiddeld 2.637 coronadoden per dag geteld volgens de Johns Hopkins University. Dat is gemiddeld één coronadode per 33 seconden. De VS tellen sinds vanmorgen al meer dan 20,86 miljoen bevestigde besmettingen en ruim 353.000 coronadoden. Of één dode per 930 inwoners.

De verdeling van de vaccins die de opmars van het coronavirus moeten stoppen, verloopt echter niet zo vlot als gehoopt. Er zijn intussen 15,4 miljoen doses verdeeld over het hele land, maar volgens cijfers die de US Centers for Disease Control and Prevention (CDCD) maandag bekendmaakten, hebben amper 4,5 miljoen mensen al een eerste dosis gehad. “Het klopt dat we achterlopen op schema, we gaan beter samenwerken met de staten”, aldus immunoloog Moncef Slaoui, hoofd van Operation Warp Speed dat de vaccinatiecampagne in goede banen moet leiden. Slaoui is Marokkaan van geboorte, maar studeerde in België en woonde er ook 25 jaar.

Het CDC bekijkt deze week ook of er net als in het Verenigd Koninkrijk eerst alleen een eerste dosis van het Moderna-vaccin toegediend kan worden aan mensen tussen 18 en 55 jaar en pas veel later een tweede. Dat zou het vaccineren gevoelig moeten versnellen. Het FDA wil daar voorlopig echter niets van weten omdat er nog niet voldoende wetenschappelijk onderzoek gebeurd is naar het effect daarvan.

Het probleem lijkt echter ook in de logistiek te zitten. Zo werden er volgens de CDC al meer dan 2,5 miljoen vaccins verdeeld over rust- en verzorgingstehuizen, maar kregen nog maar 365.294 bewoners een spuit. In de stad New York zouden er van het half miljoen geleverde vaccins nog maar 110.000 gezet zijn.

Op sommige plaatsen ging het compleet mis. In Puerto Rico kwam een lading vaccins aan toen het personeel dat ze moest toedienen al naar huis was vertrokken voor de kerstvakantie. In Houston crashte het telefoonsysteem van de gezondheidsdienst van de stad op de eerste dag dat er gratis vaccins zouden worden uitgedeeld, nadat een kwart miljoen mensen probeerde in te bellen. En in Tennessee en Florida moesten oude, minder mobiele mensen vaak uren wachten in de rij voor een inenting, aan compleet overweldigde vaccinatiecentra. 

_{(Lees verder onder de foto’s)}

De verschillende Amerikaanse autoriteiten - op federaal niveau, het niveau van de staten en het lokale niveau - wijzen naar elkaar als schuldige. De staten zeggen dat ze meer (financiële) hulp willen van de federale overheid, terwijl de lokale besturen zich ergeren aan de regels die de staten opleggen. Ook president Trump moeide zich al in het debat en legde de oorzaak voor de vertragingen bij het bestuur van de staten.

Ook de Democratische burgemeester van de miljoenenstad Los Angeles liet zich niet onbetuigd. Volgens Eric Garcetti is de haperende distributie compleet onacceptabel. “Aan dit tempo zijn we over vijf jaar nog bezig”, reageerde hij bij 'Face The Nation’ op CBS. 

Hij verwijt de regering van president Trump dat ze tekortschiet, onder meer met het opleiden van mensen om de vaccins te zetten en het bieden van hulp aan staten en steden. “De federale overheid kan de lokale overheden en staten geen richtlijnen opleggen en hen daarna aan hun lot overlaten”, klinkt het boos. 

Het Amerikaanse Congres keurde op 27 december wel nog een steunpakket ter waarde van 9 miljard dollar (7,33 miljard euro) goed dat richting vaccinatiecampagne gaat. In september en december stuurde het CDC ook 340 miljoen dollar (277 miljoen euro) naar de staten. Het geld dat in december werd toegekend, zou echter op zich laten wachten en pas aankomen op het moment dat het plannen en toedienen van de vaccins allang begonnen zou moeten zijn.

LEES OOK:

- Drempels voor versoepelingen tegen februari in zicht, maar hoe realistisch is dat? “Het wordt niet evident” (+)

BEKIJK OOK: Wie eerst vaccineren: zorgverleners of rusthuisbewoners?