Kan Trump nog afgezet worden? Zo gaat het inroepen van het 25ste amendement in zijn werk
Er zouden verscheidene stemmen in Amerikaanse regeringskringen opgaan om president Donald Trump ‘af te zetten’ na de gewelddadige bestorming van het Capitool gisteren door zijn aanhangers. Daarvoor zou sectie vier van het 25ste amendement van de Amerikaanse grondwet kunnen worden ingeroepen. Trump zou zo meteen zijn macht verliezen. Maar hoe gaat dat precies in zijn werk?
Het initiatief om Trump uit zijn macht te ontzetten ligt bij de vicepresident en dat is op dit moment Mike Pence. Als hij een meerderheid vindt in het kernkabinet, kan hij op papier stellen dat president Donald Trump niet geschikt is om “de bevoegdheden en plichten van zijn ambt te vervullen”. Volgens het amendement - bekrachtigd in 1967 - moet die noodzakelijke meerderheid worden gezocht bij “de belangrijkste functionarissen van de uitvoerende departementen”. Dat zijn vandaag in principe de vijftien ministers van het kernkabinet. Maar drie van hen zijn momenteel ‘waarnemend minister’ en het is niet duidelijk of zij al dan niet bij die “belangrijkste functionarissen” horen.
De vijftien ministers van het kernkabinet zijn: Mike Pompeo (minister van Buitenlandse Zaken), Steve Mnuchin (minister van Financiën), Chris Miller (waarnemend minister van Defensie), Jeffrey Rosen (waarnemend minister van Justitie), David Bernhardt (minister van Binnenlandse Zaken), Sonny Perdue (minister van Landbouw), Wilbur Ross (minister van Handel), Eugene Scalia (minister van Arbeid), Alex Azar (minister van Volksgezondheid en Sociale Zaken), Ben Carson (minister van Huisvesting en Stedelijke Ontwikkeling), Elaine Chao (minister van Transport), Betsy DeVos (minister van Onderwijs), Dan Brouilette (minister van Energie), Robert Wilkie (minister van Veteranenzaken) en Chad Wolf (waarnemend minister van Binnenlandse Veiligheid).
Minstens acht leden kernkabinet
Normaal gezien zou Pence acht van die vijftien kernkabinetsleden moeten meekrijgen om de procedure te kunnen opstarten. Volgens het ‘Office of Legal Counsel’ moeten ze de schriftelijke verklaring overigens niet fysiek ondertekenen, maar gewoon “hun naam laten toevoegen aan het document op een betrouwbare manier”. Volgens Vox kan Pence er wel beter voor zorgen dat, als er plaatsvervangende ministers in de meerderheid van het kabinet zouden zitten, hij in dat geval een extra niet-waarnemende minister overtuigt, om zich juridisch in te dekken.
Als dat lukt, dan zal de schriftelijke verklaring naar House Speaker Nancy Pelosi en naar ‘president pro tempore van de Senaat’, Chuck Grassley, worden gezonden. Vanaf dat moment neemt vicepresident Mike Pence het presidentschap over van Donald Trump, ook al behoudt die laatste technisch gezien nog zijn titel.
Verzet
Trump kan wel verzet aantekenen en zijn eigen geschreven verklaring naar Pelosi en Grassley sturen, waarin hij stelt dat hij wel degelijk in staat is om als president te fungeren. Daarna hebben Pence en het kernkabinet vier dagen de tijd om hun verklaring, dat Trump volgens hen wél ongeschikt is voor het presidentschap, nog eens te herhalen. Het Congres moet in dat geval in 21 dagen tijd beslissen of de vicepresident uiteindelijk aan de macht blijft. Daar is een tweederdemeerderheid voor nodig, zowel in het Huis van Afgevaardigden als in de Senaat. Wordt die niet gehaald, dan zou Trump in het zadel blijven. Maar over twee weken moet Trump sowieso opstappen: op 20 januari wordt Joe Biden ingezworen als 46ste president van de VS. Het Congres zou zich in de huidige situatie dus niet eens meer moeten uitspreken over de bekwaamheid van Trump als president, terwijl hij intussen wel zijn macht zou kwijt zijn.
Mentale gezondheid
Onder meer in september 2018 was er al eens sprake van om het 25ste amendement tegen Trump te gebruiken. Dat is toen niet doorgegaan. Aan Business Insider zei John Feerick, een van de architecten van het 25ste amendement, in maart 2017 dat het ongeschikt verklaren van de president moet zijn gebaseerd op “betrouwbare feiten over de fysieke of mentale capaciteiten van de president”. Volgens Feerick is het idee achter het amendement dat de vicepresident en het kabinet als naaste adviseurs van de president diens mentale gezondheid het best kunnen beoordelen. Wijlen senator Birch Bayh verwoordde het in zijn boek ‘One Heartbeat Away: Presidential Disability and Succession’ zo: “De enige keer dat dit zich zou voordoen - de enige keer dat de president zou zeggen ‘ik ben gezond en kan het aan’ en dat de vicepresident en het kabinet het daar niet mee eens zouden zijn - zou zijn als de president zo gek was als een deur.”
Akhil Reed Amar, een vooraanstaand constitutioneel wetenschapper aan Yale University, zei dan weer dat “het 25ste amendement niet in detail wil specifiëren wat als ongeschiktheid zou tellen, maar eerder wil bepalen wie het proces hoe moet aanpakken”. Volgens Amar is daarbij de vicepresident “de spil in het hele proces”.
Lees ook:
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
17
Avondklok voor jongeren in Franse steden: “Kind van 12 jaar heeft ‘s nachts niets op straat te zoeken”
-
5
Deze prachtige Griekse villa blijkt in werkelijkheid schuilplaats van Eenheid 29155, een berucht moordcommando van Poetin
Villa Elena. Dat is de naam van een prachtig landhuis annex hotel in het paradijselijke Noord-Griekse kustplaatsje Frama. Maar wie er een kamer wil boeken, is eraan voor de moeite. Volgens onderzoek van de regimekritische Russische nieuwssite ‘The Insider’ zijn de uitbaters spionnen, die werken voor Eenheid 29155 van de Russische militaire inlichtingendienst GROe. Die eenheid is een berucht moord- en sabotagecommando van president Vladimir Poetin. -
Mijnenergie
EnergyVision introduceert gratis zonnepanelen met goedkoper stroomcontract: een interessante formule?
Gratis zonnepanelen én goedkopere stroom: dat is het model waarmee EnergyVision Vlaanderen wil veroveren. De energiespeler werkt volgens het derdebetalersysteem. De installatie van de zonnepanelen is gratis. Aan EnergyVision betaal je voor de opgewekte elektriciteit die je verbruikt. Mijnenergie.be analyseert de opmerkelijke formule, waar ook mede-investeerder Marc Coucke via zijn investeringsmaatschappij Alychlo zijn schouders onder zet. -
-
“Verschillende ministers bespreken afzetting van Trump”: wat is het 25e amendement precies?
-
PREMIUM2
ANALYSE. “Netanyahu met rug tegen de muur”: waarom Hamas plots akkoord kan gaan met nieuwe gijzelaarsdeal
Er lijkt beweging te komen in de onderhandelingen tussen Israël en Hamas. Die slepen nu al zo lang aan dat een verwoestende aanval op de stad Rafah onafwendbaar wordt. Maar het is niet om dat bloedbad te voorkomen dat de Palestijnse terreurgroep plots inschikkelijker zou zijn. “Hamas ruikt een andere buit”, meent onze buitenlandjournalist Guy Van Vlierden. Welke dan wel? Wat zou de nieuwe deal omvatten en in welk dilemma zit de Israëlische premier Netanyahu gevangen? -
HLN Shop
Pollen in de lucht: deze toestellen voorkomen gesnotter
Ben je een hooikoortslijder? Dan kan je heel wat doen om klachten te voorkomen en verminderen: van vaker stofzuigen en een zonnebril dragen tot pillen slikken. Onder de efficiëntste wapens in de strijd bevinden zich ook luchtreinigers. HLN Shop focust op twee toestellen. -
Kan Dutroux gelinkt worden aan Nederlandse studente die in 1993 verdween? Oude DNA-sporen brengen misschien meer duidelijkheid
-
Livios
Zo vind je een betrouwbare plaatser voor zonnepanelen: “Aannemers ouder dan tien jaar zijn zeldzaam”
-
Brussel2
Drugskoerier (24) stuurt rechter verbazende brief met hartjes: “Dit heb ik nog nooit gezien”
Een Brusselse drugskoerier (24) heeft alles uit de kast gehaald om een Franse rechter gunstig te stemmen nadat hij werd betrapt in een busje waarin voor 2 miljoen euro cannabis was gestapeld. De twintiger stuurde de rechter vanuit de gevangenis een verbazingwekkende brief die was ondertekend met hartjes. -
1
Belg (46) “zeer ernstig” gewond bij val tijdens wandeling op rotsen aan Spaanse Costa Blanca
Een 46-jarige Belg is in Spanje met zwaargewond naar een ziekenhuis gebracht als gevolg van een valpartij tijdens een wandeling op de rotsen aan de Costa Blanca. De man raakte volgens Spaanse media “zeer ernstig” gewond aan het hoofd en de borststreek. -
Pedro Sánchez blijft toch aan als premier in Spanje, ondanks corruptieklacht tegen zijn vrouw
13 reacties
Resterende karakters 500
Log in en reageerJan Van de Velde
ivan de ridder
Dirk Hanssns
Pieter Janssens
vanfleteren diederik