Kan Trump nog afgezet worden? Zo gaat het inroepen van het 25ste amendement in zijn werk
Er zouden verscheidene stemmen in Amerikaanse regeringskringen opgaan om president Donald Trump ‘af te zetten’ na de gewelddadige bestorming van het Capitool gisteren door zijn aanhangers. Daarvoor zou sectie vier van het 25ste amendement van de Amerikaanse grondwet kunnen worden ingeroepen. Trump zou zo meteen zijn macht verliezen. Maar hoe gaat dat precies in zijn werk?
Het initiatief om Trump uit zijn macht te ontzetten ligt bij de vicepresident en dat is op dit moment Mike Pence. Als hij een meerderheid vindt in het kernkabinet, kan hij op papier stellen dat president Donald Trump niet geschikt is om “de bevoegdheden en plichten van zijn ambt te vervullen”. Volgens het amendement - bekrachtigd in 1967 - moet die noodzakelijke meerderheid worden gezocht bij “de belangrijkste functionarissen van de uitvoerende departementen”. Dat zijn vandaag in principe de vijftien ministers van het kernkabinet. Maar drie van hen zijn momenteel ‘waarnemend minister’ en het is niet duidelijk of zij al dan niet bij die “belangrijkste functionarissen” horen.
De vijftien ministers van het kernkabinet zijn: Mike Pompeo (minister van Buitenlandse Zaken), Steve Mnuchin (minister van Financiën), Chris Miller (waarnemend minister van Defensie), Jeffrey Rosen (waarnemend minister van Justitie), David Bernhardt (minister van Binnenlandse Zaken), Sonny Perdue (minister van Landbouw), Wilbur Ross (minister van Handel), Eugene Scalia (minister van Arbeid), Alex Azar (minister van Volksgezondheid en Sociale Zaken), Ben Carson (minister van Huisvesting en Stedelijke Ontwikkeling), Elaine Chao (minister van Transport), Betsy DeVos (minister van Onderwijs), Dan Brouilette (minister van Energie), Robert Wilkie (minister van Veteranenzaken) en Chad Wolf (waarnemend minister van Binnenlandse Veiligheid).
Minstens acht leden kernkabinet
Normaal gezien zou Pence acht van die vijftien kernkabinetsleden moeten meekrijgen om de procedure te kunnen opstarten. Volgens het ‘Office of Legal Counsel’ moeten ze de schriftelijke verklaring overigens niet fysiek ondertekenen, maar gewoon “hun naam laten toevoegen aan het document op een betrouwbare manier”. Volgens Vox kan Pence er wel beter voor zorgen dat, als er plaatsvervangende ministers in de meerderheid van het kabinet zouden zitten, hij in dat geval een extra niet-waarnemende minister overtuigt, om zich juridisch in te dekken.
Als dat lukt, dan zal de schriftelijke verklaring naar House Speaker Nancy Pelosi en naar ‘president pro tempore van de Senaat’, Chuck Grassley, worden gezonden. Vanaf dat moment neemt vicepresident Mike Pence het presidentschap over van Donald Trump, ook al behoudt die laatste technisch gezien nog zijn titel.
Verzet
Trump kan wel verzet aantekenen en zijn eigen geschreven verklaring naar Pelosi en Grassley sturen, waarin hij stelt dat hij wel degelijk in staat is om als president te fungeren. Daarna hebben Pence en het kernkabinet vier dagen de tijd om hun verklaring, dat Trump volgens hen wél ongeschikt is voor het presidentschap, nog eens te herhalen. Het Congres moet in dat geval in 21 dagen tijd beslissen of de vicepresident uiteindelijk aan de macht blijft. Daar is een tweederdemeerderheid voor nodig, zowel in het Huis van Afgevaardigden als in de Senaat. Wordt die niet gehaald, dan zou Trump in het zadel blijven. Maar over twee weken moet Trump sowieso opstappen: op 20 januari wordt Joe Biden ingezworen als 46ste president van de VS. Het Congres zou zich in de huidige situatie dus niet eens meer moeten uitspreken over de bekwaamheid van Trump als president, terwijl hij intussen wel zijn macht zou kwijt zijn.
Mentale gezondheid
Onder meer in september 2018 was er al eens sprake van om het 25ste amendement tegen Trump te gebruiken. Dat is toen niet doorgegaan. Aan Business Insider zei John Feerick, een van de architecten van het 25ste amendement, in maart 2017 dat het ongeschikt verklaren van de president moet zijn gebaseerd op “betrouwbare feiten over de fysieke of mentale capaciteiten van de president”. Volgens Feerick is het idee achter het amendement dat de vicepresident en het kabinet als naaste adviseurs van de president diens mentale gezondheid het best kunnen beoordelen. Wijlen senator Birch Bayh verwoordde het in zijn boek ‘One Heartbeat Away: Presidential Disability and Succession’ zo: “De enige keer dat dit zich zou voordoen - de enige keer dat de president zou zeggen ‘ik ben gezond en kan het aan’ en dat de vicepresident en het kabinet het daar niet mee eens zouden zijn - zou zijn als de president zo gek was als een deur.”
Akhil Reed Amar, een vooraanstaand constitutioneel wetenschapper aan Yale University, zei dan weer dat “het 25ste amendement niet in detail wil specifiëren wat als ongeschiktheid zou tellen, maar eerder wil bepalen wie het proces hoe moet aanpakken”. Volgens Amar is daarbij de vicepresident “de spil in het hele proces”.
Lees ook:
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
9
New Balance brengt de “snoafer” op de markt: een bizarre mix tussen sneaker en loafer
-
PREMIUM50
Geen plek meer veilig op bezette Krim: Bidens risicovolle zet met ATACMS-raketten. Is dit een keerpunt in de oorlog?
De Amerikaanse president Joe Biden heeft in het geniep ATACMS-raketten geleverd aan Oekraïne. Zelensky vraagt hier al om sinds het begin van de oorlog. Oekraïne voert er aanvallen mee uit tot diep achter de frontlinie. Op de Krim is geen enkele plek meer veilig en zelfs Russische steden komen in het vizier. Is dit een nieuwe escalatie? Kan ook Moskou getroffen worden? En betekent dit een keerpunt? We stelden de vraag aan militair historicus Tom Simoens. -
Frankrijk op scherp: 6.000 extra agenten voor aankomst van olympische vlam
Frankrijk zet ongeveer 6.000 extra agenten in tijdens de aankomst van de olympische vlam in Marseille. Dat maakte de Franse minister van Binnenlandse Zaken Gérald Darmanin bekend. -
-
HLN Shop
“Gebruik er verschillende door elkaar”: podoloog geeft raad bij het kiezen van jouw perfecte wandelschoenen
-
Vulkaan op Antarctica spuugt dagelijks goudkristallen uit ter waarde van duizenden euro’s
Mount Erebus, de zuidelijkste actieve vulkaan op aarde, blijkt goud waard. Op honderden kilometers zijn namelijk goudsporen ontdekt die afkomstig zijn van de vulkaan. Wetenschappers schatten dat er voor ongeveer 6.000 dollar (ongeveer 5.600 euro) per dag wordt uitgespuwd. -
2
Europarlementariërs willen activisten verbannen uit abortuscentra nadat Italië hen toelaat via omstreden wet
Tientallen Europarlementariërs roepen Italië op af te zien van het toelaten van anti-abortusactivisten in abortusconsultatiecentra. Vrouwen die een abortus willen, dreigen te worden geïntimideerd, schrijven de parlementariërs aan de Italiaanse premier Giorgia Meloni. -
34
Omgekomen medewerker van Belgisch agentschap en 7-jarig zoontje verbleven in huis Hamas-militant, zegt Israëlische ambassadeur
-
“Eskimopater” Eric Dejaeger die tientallen kinderen misbruikte vrijgelaten in Canada
-
Arrestaties bij protest tegen komst asielzoekerscentrum in Ierland
De Ierse politie heeft donderdag zes mensen aangehouden tijdens demonstraties bij een locatie in de buurt van de plaats Newtownmountkennedy in het Ierse graafschap County Wicklow waar mogelijk 160 asielzoekers gehuisvest worden. De politie werd door demonstranten bekogeld met stenen en projectielen en drie politiewagens raakten beschadigd, meldt de krant Irish Independent. -
Jobat
Hoeveel werknemers krijgen maaltijdcheques? En wie mag op een dertiende maand of smartphone van het werk rekenen?
De werkende Belg kan op steeds meer extraatjes rekenen: de voorbije vijf jaar is het gemiddeld aantal extralegale voordelen met 10 procent toegenomen. Om welke voordelen gaat het precies (en welke zijn aan een terugval bezig)? Welke rol spelen je functie, statuut, opleiding en de sector waarin je werkt? En wat met de verschillen tussen man en vrouw? Jobat.be zocht het uit. -
HLN Shop
Op safari in de Benelux: vijf zinderende ervaringen om na te jagen
13 reacties
Resterende karakters 500
Log in en reageerJan Van de Velde
ivan de ridder
Dirk Hanssns
Pieter Janssens
vanfleteren diederik