Direct naar artikelinhoud
AchtergrondBestorming Capitool

Leedvermaak in het buitenland: ‘Ik wacht op het moment dat de VS de VS binnenvallen om de democratie te herstellen’

Een pro-Trumpaanhanger gaat woensdag in het Capitool aan de wandel met de lessenaar van Nancy Pelosi, voorzitter van het Huis van Afgevaardigden.Beeld Getty

Daar waren ze al, de eerste schampere opmerkingen vanuit het Kremlin over de ‘archaïsche’ en ‘hinkende’ democratie van de Verenigde Staten. ‘Het electorale proces voldoet niet aan de moderne standaarden en is kwetsbaar voor overtredingen’, aldus een verklaring van het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken. ‘We hopen dat het vriendelijke Amerikaanse volk dit dramatische moment met waardigheid overleeft.’

Of het nou oprechte bezorgdheid was, een onderdrukt glimlachje of puur leedvermaak, het is er sinds woensdagavond in ieder geval in overvloed in de niet-westerse wereld. De Syrische analist Danny Makki twitterde dat er in het Midden-Oosten “diepe bezorgdheid” bestaat over de situatie in Washington. De Russische staatstelevisie liet de beelden van het Capitool zien naast beelden van feestelijke orthodoxe kerstvieringen in Moskou. En Felipe Neto, een populaire politiek commentator in Brazilië, schreef: “Ik wacht op het moment dat de VS de VS binnenvallen om de democratie daar te herstellen”.

Van Oeganda tot Afghanistan en van Venezuela tot Iran, overal regende het reacties. De staatsmedia van dat laatste land pompte bijvoorbeeld druk foto’s van de rellen rond, allemaal voorzien van de hashtag #DownfalloftheUS. Op de Kaukasus werd vooral gewag gemaakt van het rijtje landen waarin de afgelopen drie maanden een parlementsbestorming plaatsvond (te weten: Armenië, Kirgizië en de Verenigde Staten). De president van Zimbabwe zei dat Amerika bij dezen alle morele autoriteit verspeeld had zijn land ooit nog aan te spreken op de “zogenaamde zwaktes in de Zimbabwaanse democratie”.

Die tanende geloofwaardigheid was sowieso een terugkerend thema in de vele reacties. Vooral in staten van de voormalige Sovjet-Unie buitelden politici over elkaar heen om de aartsvijand van weleer op dit punt een extra schopje tegen de schenen te geven.

Dubbele moraal

President Poetin zelf hield zich weliswaar stil, maar de Russische senator Konstantin Kosachev verklaarde het “feest genaamd democratie” officieel voor gesloten. En zijn collega-parlementariër Leonid Slutsky sprak over een boomerang die terug in het gezicht van de VS klapte, nadat het land de afgelopen jaren een hele rits ‘kleurenrevoluties’ steunde in voormalige Sovjetstaten als Armenië, Oekraïne en Georgië. “Waarom noem je het bestormen van het Capitool ‘binnenlands terrorisme’ terwijl je de bloedige protesten in Kiev in 2014 ‘een Revolutie van Waardigheid’ noemde”, hekelde hij de in zijn ogen dubbele moraal van de VS.

Ook in China sijpelde de ingehouden schik door vrijwel alle berichten heen. Zo schreef de jongerenorganisatie van de Communistische Partij: “6 januari, het Amerikaanse Capitool, het prachtigste gezicht ooit”, wat een duidelijke verwijzing was naar de Amerikaanse voorzitter van het Huis van Afgevaardigden Nancy Pelosi, die demonstraties van Hongkongse activisten eerder als “prachtig om te zien” omschreef.

Reactie China

Leung Chun-ying, een voormalige bestuurder van datzelfde Hongkong, verwees op zijn beurt enthousiast naar de geblokkeerde accounts van Trump op Twitter en Facebook en merkt op dat de vrijheid van meningsuiting onder druk staat in de VS. Hua Chunying, een woordvoerder van het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken, gebruikte vrijwel dezelfde woorden die westerse regeringen altijd gebruiken als ze hun zorgen uitdrukken over China, behalve dat ze het woord ‘Chinese’ voor de gelegenheid verving voor ‘Amerikaanse’. “We hopen dat het Amerikaanse volk zo snel mogelijk van vrede, stabiliteit en veiligheid kan genieten.”

Overigens kwam de misschien wel beste samenvatting van het, hoofdzakelijk niet-westerse gevoel van leedvermaak van een Russisch talkshowpresentator. “De wereld staat op barsten”, schreef hij op Twitter. “Godzijdank is het niet onze wereld. Vrolijk Kerstfeest!”