LIVE. Minister Vandenbroucke: “We kunnen nog versnellen als we extra vaccins Pfizer meerekenen”

Na een periode van dalingen is het gemiddelde aantal bevestigde coronabesmettingen per dag in België in de periode van 30 december tot en met 5 januari gestegen met 4 procent tegenover de zeven voorgaande dagen. Dat blijkt vandaag uit de recentste cijfers van gezondheidsinstituut Sciensano.

Het gemiddelde aantal bevestigde besmettingen per dag gemeten over zeven dagen bedraagt nu 1.720,9. In totaal zijn nu al 660.703 besmettingen geregistreerd.

De stijging komt niet als een verrassing. Viroloog Steven Van Gucht had gisteren al aangegeven dat er mogelijk een toename aankwam. Het testbeleid is een verklaring: tijdens de kerstvakantie hebben minder mensen zich laten testen. Bovendien worden nu teruggekeerde reizigers getest.

Het gemiddelde aantal overlijdens door Covid-19 blijft wel nog afnemen en bedroeg tussen 30 december en 5 januari 62 per dag. Dat cijfer ligt 13,2 procent lager dan in de zeven voorgaande dagen. De teller van de overleden coronapatiënten in België sinds het begin van de crisis staat nu op 19.992.

Ook de trend van de ziekenhuisopnames is nog dalend. Dagelijks worden gemiddeld nog 130 patiënten opgenomen, een daling met 11 procent. Het aantal coronapatiënten in de Belgische ziekenhuizen is inmiddels weer onder de kaap van 2.000 gedaald: het zijn er nu nog 1.994, van wie 378 patiënten intensieve zorgen nodig hebben. 

De koning van Saoedi-Arabië, de 85-jarige Salman, heeft de eerste dosis van het vaccin tegen het coronavirus gekregen. De vaccinatiecampagne in het land startte drie weken geleden.

In Saoedi-Arabië, met 34 miljoen inwoners het dichtstbevolkte Arabische land van de Golf, zijn meer dan 363.000 gevallen van het coronavirus vastgesteld, waaronder meer dan 6.000 doden.

"We hebben begin deze week gezegd dat de vaccinatie in ons land sneller moet gaan", zegt premier Alexander De Croo in een interview met VRT. "Het is goed te zien dat er nu vaart in zit en dat het duidelijk is hoeveel vaccinatiecentra er zullen zijn. Het gaat om meer dan honderd in Vlaanderen. Iedereen is klaar om op zeer grote schaal te vaccineren. Het feit dat er nu nieuws is van de Europese Commissie dat we significant meer dosissen gaan krijgen van het Pfizer-vaccin voor ons land, zou kunnen betekenen dat we er bijna dubbel zoveel gaan hebben en dat zal nog in de eerste helft van het jaar zijn. Dat wil zeggen dat we een stuk sneller gaan kunnen vaccineren dat mensen van het algemene publiek sneller toegang zullen krijgen tot het vaccin. De details ervan krijgen we begin volgende week. Op het gebied van de snelheid van vaccinatie, is deze week zeer veel goed nieuws gekomen." 

Op de vraag wanneer iedereen precies gevaccineerd zal zijn, antwoordt De Croo: "Het is moeilijk om daarop vooruit te lopen. Op het gebied van doelstelling van vaccinatie zijn we altijd voorzichtig geweest. Het is goed nieuws. We weten dat we de eerste helft van het jaar significant meer vaccins zullen krijgen. Het zal minstens een paar maanden sneller gaan. Het concreet bepalen zullen onze experten doen eens we de cijfers in detail hebben."

De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) heeft opgeroepen tot een grotere solidariteit voor de vaccins tegen het coronavirus. Ook vraagt de WHO aan de rijke landen om niet langer "bilaterale akkoorden" te sluiten met de farmalabs.

Tedros Adhanom Ghebreyesus, topman van de WHO, riep de fabrikanten op om de prioriteit te geven aan de verdeling van de vaccins via het mechanisme Covax, een initiatief dat wordt aangestuurd door de Verenigde Naties om vaccins evenwichtig te verdelen tussen rijke en arme landen. "Ik vraag aan de landen en fabrikanten om geen bilaterale akkoorden te sluiten in het nadeel van Covax."

Ook vroeg de WHO-baas aan landen die meer vaccins hebben besteld dan nodig, om die "onmiddellijk aan Covax te geven, die klaar staat om ze vanaf vandaag evenwichtig te verdelen". Daarnaast haalde hij ook uit naar het "vaccinatienationalisme". Hij betreurde dat te weinig arme landen vaccins konden krijgen. Volgens hem is geen enkel van de veilige en werkzame vaccins tot dusver verdeeld in lageinkomenslanden.

De huidige varianten van het coronavirus tonen volgens de WHO-baas aan dat het virus zichzelf aanpast om makkelijker onder mensen te circuleren. "Dit is normaal voor elk virus, maar momenteel helpen we het gedijen, als we de overdracht niet beperken en evenwichtig vaccineren", waarschuwde hij.

Unizo toont zich tevreden, maar vindt het ook tijd voor een concrete timing voor de heropening van andere sectoren. "Dat perspectief is belangrijk voor alle betrokken ondernemers om zich aan op te trekken", zegt gedelegeerd bestuurder Danny Van Assche. "Ondertussen spreekt het vanzelf dat de steunmaatregelen volop in voege moeten blijven voor alle getroffen sectoren."

Daarnaast moet er volgens Unizo alles aan worden gedaan om situaties zoals in het verleden te vermijden waarbij bepaalde sectoren bij ons gesloten zijn die in de ons omringende landen wel open blijven. Concreet zijn momenteel de contactberoepen nog open in Frankrijk en heropenen ze mogelijk op 18 januari in Nederland.

Zelfstandigenorganisatie NSZ vindt de beslissingen van het Overlegcomité teleurstellend, "maar er is een sprankeltje hoop", klinkt het in een persbericht. NSZ had graag al perspectief gehad op heropening, want kappers en andere contactberoepen zien volgens de organisatie geen uitweg meer. "Zij komen in de verleiding om toch geld te verdienen, wat ook gebeurt. Voor hen telt elke dag."

NSZ begrijpt niet dat de slechte start van de winterkoopjes niet ter sprake is gekomen. "We dreigen af te stevenen op hetzelfde fiasco van de vorige soldenperiode, want de handelaars blijven met een enorme stock achter. Shoppen met twee uit een zelfde bubbel moet dus zo snel mogelijk weer worden toegelaten."

Met 10.176 nieuwe besmettingen en 118 doden rapporteerden de gezondheidsautoriteiten in Lissabon vandaag de hoogste aantallen sinds het begin van de coronacrisis.

"De komende dagen worden erg hard", had de minister van Volksgezondheid Marta Temido woensdag al aan haar landgenoten gezegd. Als gevolg van de sterk toenemende aantallen is de situatie in de Portugese ziekenhuizen ook steeds meer gespannen.

Als onderdeel van de noodtoestand zijn er in grote delen van Portugal strikte uitgaansbeperkingen en een avondklok, ook in de hoofdstad Lissabon en de noordelijke metropool Porto. De noodtoestand werd woensdag door het parlement verlengd tot 15 januari.

In vergelijking met andere Europese landen kwam Portugal in het voorjaar en in de zomer relatief goed door de pandemie heen. In de herfst verslechterde de toestand plotseling. Sinds het begin van de pandemie zijn er meer dan 466.000 coronabesmettingen vastgesteld in Portugal. Het aantal aan corona overleden mensen steeg vandaag tot 7.590. 

"Zeker met de extra vaccins kan het misschien nog wat sneller gaan. Dan kijk je uit naar een zomer waar een pak meer mogelijk moet zijn dan de vorige", zegt viroloog Marc Van Ranst aan VTM Nieuws. "We hebben een aantal vrijheden opgegeven met tegenzin. Al de dingen die we nu doen en vervelend vinden, hoeven geen gewoonte te worden. Het moet terug naar hoe het vroeger was, behalve een paar details zoals handen geven bijvoorbeeld."

"Ik denk dat iedereen veel zin heeft in een festivalzomer. Het hangt ook af wat men in andere landen doet. We gaan van een optimistisch scenario uit. Misschien is een keer testen nog mogelijk. Een groot deel van de mensen zal gevaccineerd kunnen worden", gaat hij verder. "Wanneer het virus bijna verdwenen is, dan denk ik ook dat we het kunnen laten om mondmaskers te dragen. Wanneer het sluimert, zullen we daarmee voorzichtig moeten zijn."

"We zijn geen eiland natuurlijk. Gaan we het volledig tot nul krijgen? Dat is te betwijfelen. Er mag niks foutlopen. Er mogen geen varianten opduiken waarvoor het vaccin niet werkt. Laten we nu met heel veel dynamiek aan de campagne beginnen."

Van Ranst pleit ook voor een reisverbod. "We zien nu een algemene daling. Wel wat verwarring, want er is minder getest tijdens de feestdagen", luidt het. "Daar komt bovenop een instroom door reizigers. Dat zien we in de laboratoria. We moeten ook opletten wat er gebeurt met de Zuid-Afrikaanse variant. Een reisverbod zou niet misstaan. Zuid-Afrika staat met stip bovenaan."

"Ik begrijp dat kappers het echt heel moeilijk hebben, ook de klanten trouwens. Maar als mensen geen job kunnen vinden omdat ze geen rijexamen kunnen afleggen, dan heb je een groot sociaal en economisch probleem. We konden niet langer wachten met de rijscholen. Het is een vorm van onderwijs die echt nodig is!", zegt minister van Volksgezondheid Vandenbroucke nog aan VTM Nieuws.

"We gaan spreken op 22 januari. Als we echt kunnen versoepelen, ja dan staan de kappers echt vooraan in de rij. De 22ste gaan we een beter zicht hebben op hoe het zit met het virus. Nu is het te vroeg. We hebben een goed resultaat gezien van de kerstperiode. De mensen hebben zich goed gedragen. Er is minder virus, maar nog teveel. Elke dag moeten toch nog een pak mensen naar het ziekenhuis".

In Senegal zijn vrijdag de hoogste dagcijfers inzake aantal overlijdens en besmettingen met Covid-19 sinds het begin van de pandemie opgetekend. Dat liet dokter Mamadou Ndiaye, woordvoerder van het Senegalese ministerie van Gezondheid, weten.

Het land kondigde acht nieuwe overlijdens en 296 extra besmettingen aan. Beide zijn de hoogste opgetekende cijfers sinds het begin van de epidemie in Senegal in maart 2020. De afgelopen tien maanden werden in Senegal 20.672 besmettingen en 446 overlijdens gerapporteerd.

Net als in bijna alle Afrikaanse landen liggen de cijfers daarmee een stuk lager dan die op andere continenten. Toch maakt het land momenteel een tweede golf door, waardoor de overheid zich gedwongen zag om afgelopen week nieuwe maatregelen te nemen.

Na de herinvoering van de avondklok woensdagavond in de hoofdstad en een andere regio, werd donderdag ook een nationale mondmaskerplicht voor het gehele grondgebied afgekondigd. Die blijft minstens drie maanden van kracht.

Ndiawar Wade, werknemer bij een bank in Dakar, zei tevreden te zijn met de mondmaskerplicht. "Het kan van pas komen, want je kan ergens passeren waar mensen aan het praten of aan het hoesten zijn", klonk het. "Ik vind dan ook dat het mondmasker overal verplicht zou moeten worden." Volgens hem zouden de autoriteiten hun inspanningen moeten toespitsen op het openbaar vervoer. "De mensen verdringen er elkaar en houden zich niet aan de mondmaskerplicht."

Denemarken gaat vanaf morgen nog strenger controleren wie het land binnenkomt. Alleen reizigers met een geloofwaardig doel en bewijs van een recente negatieve coronatest worden toegelaten. Reizen naar het buitenland, inclusief zakenreizen, worden sterk ontraden.

Minister Jeppe Kofod van Buitenlandse Zaken maakte op een persconferentie bekend dat de verscherpte grensmaatregelen in ieder geval tot 17 januari gelden.

Eerder deze week besloot het land al inwoners van Zuid-Afrika te weren om verspreiding te voorkomen van een nieuwe coronavirusvariant, die inmiddels ook in Nederland is opgedoken. In Denemarken nog niet, maar daar is wel de 'Britse' variant vastgesteld, die ook besmettelijker zou zijn.

Enkel personen die een goede reden hebben en een negatieve coronatest die maximaal 24 uur oud is kunnen voorleggen, worden nog het land binnengelaten, kondigde minister van Justitie Nick Hækkerup aan. Als grondige reden geldt onder meer het bezoek aan familieleden. Andere redenen die voordien als toereikend werden aanzien, zoals een studie of een verblijf als au pair, worden tijdelijk opgeschort. Wel gelden er volgens Hækkerup uitzonderingen voor de grensregio's nabij Duitsland en Zweden, net als voor het goederentransport en transitverkeer.

Denemarken zit sinds vorige maand weer in lockdown om verdere verspreiding van het virus te voorkomen. De lockdownmaatregelen werden afgelopen week aangescherpt vanwege de Britse virusvariant. De verwachting is dat die medio februari de overhand zal hebben gekregen.

Het Scandinavische land heeft de vaccinatiecampagne voortvarend aangepakt. Alle Denen hebben eind juni een tweede inenting gehad als er genoeg doses zijn geleverd, lieten de gezondheidsautoriteiten vrijdag weten.

In het land van ongeveer 5,8 miljoen inwoners zijn tot dusver 1.488 doden sterfgevallen door het coronavirus gemeld en ruim 177.500 besmettingen sinds het begin van de pandemie. Vooral de laatste weken is er een felle toename in het aantal besmettingen te merken.

Aanstaand Amerikaans president Joe Biden wil dat elke beschikbare dosis van het coronavaccin meteen gebruikt gaat worden, meldt nieuwszender CNN. De huidige regering houdt de helft van de vaccins achter voor de tweede prik, die nodig is bij de vaccins van Pfizer/BioNTech en Moderna.

Maar er gaan stemmen op om zoveel mogelijk Amerikanen snel te vaccineren nu het aantal coronapatiënten in de ziekenhuizen oploopt en er steeds meer doden vallen door het virus. Gisteren vielen er een recordaantal van 4.033 doden in 24 uur tijd, volgens het Covid Tracking Project. Meer dan 130.000 patiënten liggen in het ziekenhuis, eveneens een recordaantal. "De gekozen president vindt dat we de distributie van het vaccin moeten versnellen om er zeker van te zijn dat de Amerikanen die het vaccin het hardst nodig hebben het ook zo snel mogelijk krijgen", zei een woordvoerder van het overgangsteam van Biden.

Biden is ook van plan weer een nationale veiligheidsfunctionaris aan te stellen die de mondiale gezondheidssituatie in de gaten houdt. Trump schrapte deze functie nog voordat de coronapandemie uitbrak. De nieuwe job gaat naar een voormalig veiligheidsofficial.

Saoedi-Arabië zal vanaf 31 maart het verbod op internationale vluchten volledig opheffen. Burgers mogen vanaf dan weer van en naar het koninkrijk reizen.

In september kwam er al een gedeeltelijke opheffing van het verbod, waardoor reizen mogelijk werd voor bepaalde categorieën Saoedi's en buitenlanders. Het verbod werd negen maanden geleden ingesteld om de verspreiding van het coronavirus tegen te gaan.

In de voorbije maanden was er in het Golfland een aanzienlijke daling van het aantal coronabesmettingen. Tot dusver zijn meer dan 363.500 gevallen bevestigd, met 6.282 doden tot gevolg. Vorige maand startte Saoedi-Arabië met vaccinaties.

Het Overlegcomité komt opnieuw samen op 22 januari. Mogelijk komt er dan wat perspectief voor de vele zelfstandigen die al maanden de deuren gesloten moeten houden. De expertencommissie GEMS kreeg alvast de opdracht om een tijdpad uit te tekenen voor de heropening. De instantie moet ook onderzoeken waar strengere protocollen en bijkomende sanitaire maatregelen nodig zijn. "Er moeten concrete voorstellen komen om de bevolking gemotiveerd te houden", klinkt het.

De rijscholen gaan vanaf volgende week weer open. Vlaams minister-president Jan Jambon noemt extra versoepelingen "voorlopig onhaalbaar, gelet op de curves". "Maar als we de komende weken de bestaande regels goed respecteren en daarin volhouden, kunnen we de coronacrisis de baas blijven", twitterde hij.

In februari kan er gevaccineerd worden in voorzieningen voor personen met een handicap. Een goede zaak, volgens de vzw Onafhankelijk Leven. De organisatie vraagt zich echter wel af wanneer personen met een handicap die thuis wonen aan de beurt komen. 

"De ongerustheid is groot", schrijft directeur Dave Ceule in een opiniestuk. "Gaan mensen met een handicap weer vergeten worden?"

"En wat met de familieleden, vrijwilligers en mantelzorgers die de personen met een handicap thuis ondersteunen? Zij doen eigenlijk zorgkundige taken, maar onder welke prioritaire groep vallen zij? Zal de overheid bij het uitstippelen van de vaccinatiestrategie ook met hen rekening houden? Of veroordelen we hen tot een langere lockdown?"

De vzw wil graag zo snel mogelijk antwoorden op die vragen krijgen.

In 24 uur tijd zijn in Nederland 8.169 nieuwe coronagevallen geregistreerd. Dat is minder dan de ruim 9.700 positieve tests van gisteren, maar ligt wel boven het gemiddelde van de afgelopen week. Toen kwamen er per dag ongeveer 7.700 bevestigde besmettingen bij.

Amsterdam telde wederom de meeste nieuwe gevallen. In de hoofdstad kwamen 302 besmettingen aan het licht. Rotterdam registreerde 191 positieve tests en in Den Haag kregen 133 inwoners te horen dat ze het coronavirus opgelopen hebben. Verder kwamen er 122 besmettingen bij in Almere en 117 in Tilburg.

Het aantal sterfgevallen in het hele land steeg met 89, tegenover 85 gisteren. 

Lanzarote wordt vanaf vanavond rood ingekleurd. Dat betekent dat wie vanop het Spaanse vakantie-eiland naar België terugkeert verplicht in quarantaine moet. Ook El Hierro, een van de andere Canarische Eilanden, gaat over naar code rood. Tenerife en La Gomera zijn dat al langer.

Van de Canarische Eilanden staan momenteel nog Fuerteventura, Gran Canaria en La Palma in het oranje. Wie ernaartoe gaat, moet een recente negatieve coronatest kunnen voorleggen. Bij terugkeer naar België zijn er geen specifieke maatregelen vereist.

Elders in Europa kleuren nog enkele regio's rood: Åland (eilandengroep in het zuidwesten van Finland), Haute-Corse (het noordelijke deel van het Franse eiland Corsica) en het zuiden van Ierland. Dat land is nu volledig rood gekleurd.

Wie in quarantaine moet na een reis moet zich op de eerste en de zevende dag ook laten testen. Pas bij een negatief testresultaat op dag 7 mag de quarantaine beëindigd worden. Oranje gebieden zijn in Europa nu enkel nog te vinden in Noorwegen, IJsland, Griekenland, Frankrijk en Spanje.