Zo ziet snellere vaccinatiestrategie eruit: vanaf maart 65-plussers, vanaf juni brede bevolking en afronden in september

De vaccinaties in ons land gingen deze week van start in de woonzorgcentra, maar er kwam meteen kritiek omdat de campagne niet snel genoeg zou gaan. De federale regering spoorde de taskforce vaccinatiestrategie daarop aan een plan uit te werken om te versnellen.

Bekijk het verslag uit "Het Journaal" hier en lees voort onder de video:

Vandaag is de versnelde strategie voorgesteld in de Kamercommissie Volksgezondheid, met minister Vandenbroucke en de experts van de taskforce. In het nieuwe schema blijven de eerder bepaalde groepen behouden, maar de timing is versneld. Zo komt het ziekenhuispersoneel al vanaf eind deze maand aan bod, en de huisartsen (eerstelijnszorg) vanaf februari, net als bewoners en personeel van andere collectieve zorginstellingen. Dat gaat onder meer over opvangvoorzieningen voor personen met een handicap en psychiatrische patiënten.

Die versnelling is mogelijk omdat we vanaf eind deze maand een beperkte hoeveelheid van het Moderna-vaccin geleverd krijgen. Het helpt ook dat er geen 5 maar 6 dosissen van het Pfizer-vaccin uit een flacon kunnen worden gehaald. En voorts hoopt men in februari op het AstraZeneca-vaccin, dat in het Verenigd Koninkrijk nu al wordt ingezet.

Hieronder kunt u het overzicht van de timing bekijken. De volledige powerpointpresentatie over de versnelde strategie vindt u hier (lees voort onder de grafiek).

Vanaf maart komen de 65-plussers en de risicopatiënten aan bod, van oud naar jonger. Vanaf dan verandert ook de methode om de vaccins te verdelen en toe te dienen. Het gaat niet langer via de ziekenhuizen, maar via zo'n 200 vaccinatiecentra in het hele land. Die komen bij de bestaande covid-testdorpen en zullen zeven dagen op zeven geopend zijn.

Vanaf april komen de mensen met een "essentieel beroep" aan bod. Om welke beroepen het precies gaat, moet nog afgeklopt worden, maar eerder was sprake van onder meer brandweer, politie en civiele bescherming. Ook het onderwijspersoneel werd door sommigen genoemd. 

De rest van de bevolking (18+) mag vanaf juni op een vaccin hopen. Nog net voor de zomer dus. "Dat is bijzonder goed nieuws. Dan is het rijk van de vrijheid terug in zicht", zegt minister Vandenbroucke daarover. Er wordt gemikt op september om de campagne af te ronden. Het gaat dan om het voornemen om 70 procent van de bevolking in te enten, de drempel die wordt beschouwd als het minimum voor groepsimmuniteit.

Tegen maart moeten de grootschalige vaccinatiecentra klaar zijn. Zal dat lukken? 

"Achter de schermen is al veel werk geleverd door de lokale besturen", zegt vaccinoloog Pierre Van Damme, die deel uitmaakt van de taskforce. "Binnen een aantal weken gaan we weten waar er testdorpen, vaccinatiedorpen en vaccinatiestraten zullen zijn." Van Damme benadrukt dat daarbij rekening zal gehouden worden met de bereikbaarheid via het openbaar vervoer. Er zullen mobiele ploegen zijn voor wie slecht te been is.

Hoe wordt bepaald wie wanneer aan de beurt komt?

Leeftijd wordt de doorslaggevende factor, antwoordt Van Damme, die de vergelijking maakt met het versturen van de kiesbrieven. "Mensen gaan verwittigd worden, elektronisch of via een schrijven. De lokale besturen kunnen dat perfect organiseren en zo gaan we mensen systematisch oproepen. Ze kunnen dan zelf een afspraak maken om naar het vaccinatiecentrum te gaan."

Wie zal al die vaccinaties uitvoeren?

Taskforce-topman Dirk Ramaekers zegt dat huisartsen een belangrijke rol zullen krijgen, maar dat ook apothekers zullen worden ingeschakeld omdat het toedienen van vaccins farmaceutische zorg is. Hij verwijst ook naar een koninklijk besluit van december vorig jaar dat bepaalt dat ook anderen kunnen worden ingeschakeld: gepensioneerde zorgverleners, studenten in zorgberoepen, andere vrijwilligers, ... "Dat moet de komende week in de plooi vallen."

Wie geldt als risicopatiënt en wordt dus vroeger gevaccineerd?

Dat is nog niet helemaal duidelijk. Op de overheidswebsite over de coronapandemie wordt onder meer gesproken over mensen met chronische hart- of longaandoeningen en diabetes. Ramaekers benadrukt dat ook hier de huisartsen een belangrijke rol zullen spelen, en dat er voortgegaan kan worden op de elektronische medische dossiers.

Wat met jongeren onder de 18?

Tot slot blijft het onduidelijk of en wanneer kinderen en jongeren onder de 18 meegenomen worden in de strategie. Het is wachten op medische studies daarover van de vaccinproducenten. "Het is wel degelijk de bedoeling om vroeg of laat ook naar de jongerenpopulaties toe te gaan, vanaf het moment dat de resultaten komen van de pediatrische studies", zegt Van Damme daarover. Hij verwacht die gegevens tegen de zomervakantie.

Beluister een gesprek met Dirk Ramaekers over de vaccinatiestrategie in "De wereld vandaag" op Radio 1: