Na de kritiek op nieuwe pup van populaire YouTubers Céline en Michiel: hoe kan je broodfokkers herkennen?

De populaire YouTubers Céline Dept en Michiel Callebaut - kortweg CEMI - kwamen afgelopen zaterdag met een nieuwe video op de proppen. Daarin was te zien hoe Michiel Céline verraste met een hondje, een chowchow die de naam Trixie meekreeg. In de video - die al meer dan 400.000 keer is bekeken - toonden de twee hoe ze de puppy gingen halen. En daar liep het mis. Volgens dierenrechtenorganisatie GAIA gaat het om een zogenoemde broodfokker, een kweker die vooral veel winst wil maken met dieren. 

"Beste Celine en Michiel, ga anders eens filmen in Oost-Europa, waar de fokteven een erbarmelijk leven leiden", klonk het snel op de Facebookpagina van GAIA. "Dat zou jullie pas sieren. Ongelofelijk..."

En ook vanuit andere hoeken kwam er veel kritiek via sociale media.

Eén dag later reageerde het duo met een nieuwe video, waarin ze Trixie enkele kunstjes willen aanleren. Daarin kwamen ze ook terug op de felle kritiek. "Wij wisten totaal niet wat een broodfokker was", zeggen ze. "Ook onze vrienden wisten dat niet. We hebben het opgezocht en merken dat we een fout hebben gemaakt. Wij hebben dit niet opzettelijk gedaan, wij staan niet achter deze praktijken. Mensen maken nu eenmaal fouten."

Volgens GAIA is het duidelijk. "Broodfokkers geven niet om de dieren, ze geven enkel om het geld", zegt woordvoerder Kim Vandenbroucke. "De puppy's worden te snel bij de moeder weggehaald, waardoor ze vaak zwak zijn. Omdat ze niet opgegroeid zijn bij de moeder, weten ze ook niet hoe ze zich moeten gedragen. Ze kunnen schrik hebben van kleine geluiden of last van agressie."

Eenzelfde geluid is ook te horen bij dierenartse  Louise Mollaert van beroepsvereniging Savab. "Heel wat van die fokkers nemen het niet zo nauw met paspoorten, vaccinaties, erfelijke aandoeningen of de gezondheid van de dieren. Soms zijn ze ziek omdat ze slecht gevaccineerd zijn. Maar het kan ook dat ze een erfelijke aandoening hebben, waardoor je het pas na enkele jaren merkt. Uiteraard zijn er ook veel dieren waar niets mis mee is."

Bekijk hier een bijhorende reportage uit "Karrewiet" (en lees voort onder de video):

Maar volgens de dienst Dierenwelzijn van de Vlaamse overheid is het verhaal toch niet zo eenvoudig. Ja, er zijn problemen met sommige kwekers. Maar neen, een grote kweker - die vooral geld wil verdienen - is niet per se een broodfokker. "Onze dienst erkent verschillende types kwekers, ook grote kwekerijen", zegt Elke Vleugels, medewerker bij de dienst Dierenwelzijn die zich daarmee bezighoudt. "Het is niet omdat het een grote kwekerij is, dat hij zich niet moet houden aan de regels die bij zo'n erkenning horen. Dat wordt ook gecontroleerd."

"Uiteraard komen er meer zieke pups uit grote kwekerijen, maar er worden daar ook simpelweg meer pups gekweekt. Maar uit onze cijfers blijkt niet dat er verhoudingsgewijs een groter probleem is bij grotere fokkerijen. Er komen zieke pups uit alle soorten kwekers, zowel kleine als grote."

Maar wat dan met de dieren die worden ingevoerd uit het buitenland, vaak uit Oost-Europa? "Als die dieren hier worden verkocht door een erkende verkoper, dan moeten die dieren aan dezelfde standaarden voldoen. Er wordt vaak gezegd dat de pups die worden ingevoerd te jong zijn, maar dat kan niet worden bewezen. Als op het paspoort staat dat ze 15 weken oud zijn, dan moeten we dat aanvaarden."

"Wat wél een probleem is, zijn de illegale kwekers, die geen erkenning hebben", zegt Vleugels. "Zij glippen door de mazen van het net en verkopen honden met vreemde afkomst aan woekerprijzen."

Dierenrechtenorganisaties en dierenartsen pleiten er alleszins voor om eerder bij kleinere kwekerijen te kopen. Maar daar is wel een grote "maar" aan verbonden. Elk jaar worden volgens de dienst Dierenwelzijn zo'n 130.000 honden geregistreerd. "De kleine kwekers in ons land kunnen aan die vraag niet voldoen", zegt Vleugels. "Bovendien hebben zij ook een lange wachtlijst en lang niet iedereen wil zolang wachten."

Céline en Michiel wisten dus naar eigen zeggen niet dat ze naar een zogenoemde broodfokker zijn gegaan. Hoe dan ook zijn ze zeker geen uitzondering. "We zien heel vaak mensen langskomen met een nieuwe pup waar heel wat mee mis is", zegt dierenarts Mollaert.

Maar waar moet je nu op letten? De dienst Dierenwelzijn zet het op een rijtje. 

• Een erkende fokker herken je aan zijn erkenningsnummer. Zo'n nummer is geen kwaliteitslabel, maar het wijst erop dat de fokker voldoet aan de wetgeving. Particulieren die sporadisch een nest hebben, hoeven geen erkenningsnummer aan te vragen. 
• Laat je niet misleiden door een zielig ogende pup of mooie praatjes van de verkoper. Wees even kritisch als wanneer je een wagen of woning zou kopen. 
• Koop geen hond via internet zonder dat je het dier gezien hebt.
• Ga langs bij de fokker en controleer de hygiëne en omstandigheden waarin de honden leven.
• Elke hond moet een paspoort hebben dat je onmiddellijk moet meekrijgen. Het mag niet worden opgestuurd.
• De afkomst van de hond kan je zien aan het paspoort. Het nummer van een Belgisch paspoort begint met de letters BE. Alleen kweker-handelaars mogen honden invoeren.
• Elke hond moet gechipt en geregistreerd zijn. De verkoper moet ervoor zorgen dat de hond op jouw naam komt te staan. 
• Koop je bij een erkende kweker, dan moet je een garantiecertificaat krijgen.

Los daarvan zijn er ook nog enkele tips om te kijken of het om een gezonde en sociale pup gaat. 

• Hoe reageren de aanwezige honden op mensen en andere dieren?
• Zijn alle honden gezond, proper en hebben hun uitwerpselen een vaste structuur?
• Mag je meerdere keren komen kennismaken en worden al je vragen beantwoord?
• Is de teef (moederhond) bij de pups?
• Groeien de honden op in een huiselijke omgeving?
• Zijn er bewijzen van gezondheidscontroles van de ouders aanwezig?
• Is het een ras met veel risico op erfelijke of aangeboren ziektes en misvormingen? Vraag dan aan de fokker wat hij doet om problemen te voorkomen.  
• Hebben de fokhonden een goed leven?

Dierenrechtenorganisatie GAIA gaat nog een stap verder in de tips. Zo mogen er volgens de organisatie maximaal twee rassen worden verkocht en mag de fokker niet constant pups te koop hebben.