Coronamaatregelen voorlopig verlengd tot 1 maart, regering spreekt over ‘technische kwestie’ - Toch nog geen besmetting met Zuid-Afrikaanse variant bekend in België

“We zijn het slachtoffer van onverhoopte meevallers”, zegt viroloog Marc Van Ranst over de logistieke problemen bij de vaccinaties. In ‘De afspraak’ op Canvas verwees hij onder meer naar 80.000 vaccins die op dit moment ongebruikt in de diepvries blijven liggen, terwijl de nood om te vaccineren groot is. 

“Zo’n situatie is jammer, maar de campagne is nog maar pas begonnen en we moeten nog veel leren. Bovendien zitten we ook met een aantal onverhoopte meevallers. We hebben op dit moment en de volgende weken méér vaccins dan waar we op gerekend hadden. Bij het plannen van de vaccinaties wisten we niet dat er nu al zoveel vaccins zouden zijn. Daarom blijven er een aantal in de diepvries. Eens de vaccinatiecampagne op kruissnelheid komt, zullen dergelijke problemen verdwijnen.”

"Voor alle duidelijkheid: een corona-MB heeft altijd een geldigheidsduur van ongeveer 6 weken. Ook het MB van vandaag. Enige aanpassing is de heropening van de rijscholen. Dit neemt niet weg dat de maatregelen na het Overlegcomité van 22 januari kunnen worden aangepast." Dat zegt minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden (CD&V) na de verwarring van vanavond.

De verdachte stalen in ons land die gisteren waren bekend geraakt, blijken na onderzoek toch niet de besmettelijkere Zuid-Afrikaanse variant van het coronavirus te zijn. Dat meldt VTM Nieuws. 

Het ging om reizigers die onlangs waren teruggekeerd uid Zuid-Afrika. Zij waren mogelijk besmet met de zeer besmettelijke Zuid-Afrikaanse variant van het virus. 

De Zuid-Afrikaanse variant van het coronavirus lijkt zich nog sneller te verspreiden dan eerdere varianten en zou dus een stuk besmettelijker zijn. Zuid-Afrikaanse onderzoekers zijn zelfs erg bezorgd dat de vaccins mogelijk minder goed werken tegen deze mutatie. In Nederland werd vrijdag al een geval gedetecteerd van de nieuwe variant, in ons land is er tot nu toe nog geen besmetting.

Het Overlegcomité heeft dinsdagavond de eerste versie van het "plan voor herstel en veerkracht" en de bijhorende verdeling van het geld uit het Europese relancefonds goedgekeurd, zo heeft het kabinet van staatssecretaris voor Relance Thomas Dermine (PS) gemeld.

Het Overlegcomité gaf op digitale wijze zijn fiat aan het akkoord dat het federale niveau en de deelstaten maandag bereikten over de besteding van 5,95 miljard euro die België zal ontvangen uit het speciale Europese fonds dat in de steigers is gezet om het economisch herstel na de coronacrisis te financieren.

Volgens dat akkoord ontvangt het federale niveau 1,25 miljard euro, Vlaanderen 2,25 miljard euro, Wallonië 1,48 miljard, de Franse Gemeenschap 495 miljoen, Brussel 395 miljoen en de Duitse Gemeenschap 50 miljoen euro.

Ecolo en DéFi kloegen dinsdag nog aan dat er te weinig geld voor Brussel wordt gereserveerd, maar ondanks de kritische geluiden in die meerderheidspartijen schaarde de Brusselse regering zich toch achter het akkoord. Ze gaat er wel van uit dat er ook geld van het federale niveau en de gemeenschappen in de praktijk in Brussel zal worden geïnvesteerd.

Dat bevestigt Dermine ook. "Deze verdeling moet niet door een politieke bril bekeken worden, er moet gekeken worden naar de concrete investeringen voor Brussel. Voor de Brusselaar maakt het niet uit of het geld voor de renovatie van een school, het justitiepaleis of een regionale instelling van deze of gene entiteit komt", zei de staatssecretaris.

België moet tegen eind deze maand een eerste versie van het plan indienen bij de Europese Commissie. Tegen april moet het definitieve plan opgemaakt worden. 

De Duitse bondskanselier Angela Merkel verwacht dat haar land nog tot begin april in lockdown zal zitten om de verspreiding van het coronavirus tegen te gaan. Dat zei ze volgens de krant Bild tegen parlementsleden van haar partij CDU/CSU.

"Als we er niet in slagen om de Britse variant van het virus te stoppen, dan hebben we tegen Pasen tien keer zoveel gevallen. We hebben nog acht tot tien weken aan harde maatregelen nodig," aldus Merkel volgens de krant.

Het Robert Koch instituut (RKI), de Duitse tegenhanger van Sciensano, meldde vandaag 12.802 nieuwe gevallen. Dat is een lichte stijging ten opzichte een dag eerder, toen het RKI 12.497 nieuwe gevallen meldde.

In totaal is het coronavirus in Duitsland bij 1.933.826 personen vastgesteld sinds het begin van de pandemie en zijn zeker 41.577 Duitsers overleden aan de gevolgen van Covid-19.

De Verenigde Staten gaan al hun beschikbare dosissen van het vaccin tegen Covid-19 verdelen en de helft van de dosissen niet langer in reserve houden voor de tweede injectie. Dit heeft de minister van Gezondheid dinsdag bekendgemaakt. Minister Alex Azar zei aan de zender ABC dat de productie van het vaccin door Pfizer en Moderna voortaan "voldoende voorspelbaar" was om alle dosissen te verdelen en op hun laboratoria te rekenen om op tijd voldoende dosissen te leveren voor de tweede injectie.

Bij de vaccins van Pfizer en Moderna moet de tweede dosis binnen drie tot vier weken toegediend worden. Door de helft van de voorraad niet achter de hand te houden, hopen de autoriteiten meer mensen snel te kunnen vaccineren. Aanstaand president Joe Biden had enkele dagen geleden aangekondigd dat zijn regering van plan was tot deze aanpak over te gaan.

Het land loopt achter met de vaccinatie van de bevolking. Van de 25 miljoen verdeelde dosissen zijn er tot nu toe slechts 8,9 miljoen toegediend. 

Mensen die naar de Verenigde Staten reizen moeten later deze maand verplicht een negatieve coronatest tonen voordat ze in het vliegtuig stappen. De chef van het Amerikaanse centrum voor ziektepreventie CDC zal dat dinsdag bekendmaken, melden ingewijden. De maatregel zou vanaf 26 januari gaan gelden, meldt The Wall Street Journal.

Voor reizigers uit het Verenigd Koninkrijk bestaat de verplichting al sinds Kerstmis, vanwege de daar ontdekte virusvariant die besmettelijker zou zijn. De CDC probeert al weken druk te zetten op de regering om dit uit te breiden. De mutatie waart inmiddels ook rond in de VS.

Het aantal coronabesmettingen in Ierland loopt snel op. De Britse variant die besmettelijker zou zijn, is daar gevonden in bijna de helft van de positieve testen.

In Ierland is de infectiegraad de afgelopen drie weken vertienvoudigd tot bijna 1.300 gevallen per 100.000 inwoners, wat mede wordt toegeschreven aan de Britse virusmutatie.

Dinsdagavond maakte de Ierse regering bekend dat alle reizigers die vanaf 16 januari het land binnenkomen een negatieve coronatest moeten verstrekken die de laatste 72 uur is afgenomen. Ierland had al eerder een negatieve test geëist van mensen die vanuit Groot-Brittannië en Zuid-Afrika reisden. Reizigers uit die twee landen zullen nog steeds veertien dagen in isolatie moeten, zelfs als ze na aankomst een tweede test doen.

Lees ook: Wat is er aan de hand in Ierland? Coronacurve schiet als een raket omhoog, ziekenhuizen steeds meer onder druk(+)

Duitsland heeft dinsdag zijn eerste geval van de Zuid-Afrikaanse coronavirusvariant geregistreerd. Die is gevonden bij een lid van een familie die in december terugkeerde van een langdurig verblijf in Zuid-Afrika. "Na hun aankomst op 13 december, ging de familie de vereiste quarantaine in en werd vijf dagen later getest. Die tests waren negatief", aldus een woordvoerder van het ministerie van Sociale Zaken in de zuidwestelijke Duitse deelstaat Baden-Württemberg in een verklaring.

"De week daarop ontwikkelden de eerste leden van de familie milde ziektesymptomen." Inmiddels is bevestigd dat zes mensen uit drie huishoudens het coronavirus hebben opgelopen, van wie één de Zuid-Afrikaanse variant. Monsters van de anderen worden nog getest, aldus het ministerie.

De nieuwe virusvariant die door Zuid-Afrikaanse wetenschappers in december werd ontdekt, brengt wereldwijde bezorgdheid teweeg. De Zuid-Afrikaanse variant zou, net als de Britse variant, besmettelijker zijn dan andere coronavarianten maar lijkt niet meer gezondheidsschade aan te richten. Volgens de eerste onderzoeken werken de ontwikkelde coronavaccins ook tegen de twee mutaties. 

In het Verenigd Koninkrijk zijn op een dag tijd 45.533 nieuwe coronabesmettingen vastgesteld, zo hebben Britse media dinsdag gemeld. Op 24 uur tijd zijn ook 1.243 nieuwe sterfgevallen gemeld. Volgens Sky News is dat de tweede hoogste dagtoename sinds de uitbraak van de pandemie. Maandag was sprake van 46.169 nieuwe positieve tests en 529 overlijdens.

Er liggen momenteel 35.075 mensen met Covid-19 in ziekenhuizen, 22 procent meer dan een week geleden. Maandag waren er 32.070 coronapatiënten in het hospitaal van wie er 3.055 aan beademingsmachines lagen.

Sinds de start van de epidemie zijn in het Verenigd Koninkrijk 3.118.518 mensen besmet geraakt terwijl er 83.203 binnen de 28 dagen na een positieve test aan COVID-19 zijn bezweken.

Het zijn de huisartsen die zullen moeten aangeven wie hoogrisicopatiënt is en dus sneller recht heeft op een vaccin. Dat zei Vlaams Welzijnsminister Wouter Beke (CD&V) dinsdag in het parlement na vragen van Freya Saeys (Open Vld), Katrien Schryvers (CD&V), Hannes Anaf (sp.a), Maaike De Rudder (CD&V) en Immanuel De Reuse (Vlaams Belang). Volgens Freya Saeys, die eveneens huisarts is, zou het sneller gaan om gewoon alle 45-plussers in te enten.

Een werkgroep buigt zich momenteel over de uitnodigingen voor de volgende fases in de vaccinatiestrategie, als de woonzorgcentra en het zorgpersoneel aan de beurt zijn geweest. Daarna is het aan de 65-plussers, die makkelijk zijn op te sporen, maar ook aan de 45-plussers met onderliggende aandoeningen.

"Bij gezondheidsgegevens is privacy natuurlijk belangrijk, dus hier zitten de artsen aan het stuur", zei Beke dinsdag. "Voor risicopatiënten zal de huisarts een belangrijke rol spelen. Maar niet alle risicopatiënten hebben een vaste huisarts, dus ook apotheken en ziekenfondsen kunnen een rol spelen, aangezien zij zicht hebben op het medicatiegebruik en het andere zorggebruik."

Freya Saeys van coalitiepartner Open Vld had bedenkingen bij die strategie. "Als iedereen bij de huisarts moet langsgaan voor een attestje dat ze behoren tot de risicogroep zal het lang duren. Tegen dat je alles verzameld hebt, had je alle 45-plussers al kunnen vaccineren, denk ik." Volgens Saeys zal de tussenstap wellicht niet nodig zijn.

Volgens Immanuel De Reuse van Vlaams Belang zal die administratie ook nog eens bijkomende druk leggen op de al overbevraagde huisartsen. "Er is al zoveel druk op de artsen en dit moeten ze er dan nog eens bij nemen. Hier kon toch al veel vroeger op geanticipeerd worden", zei hij.

Beke gaf in het parlement nog mee dat het advies van de Hoge Raad voor Preventie en Bescherming op het Werk over de essentiële functies de komende dagen wordt verwacht. De Hoge Raad beloofde immers om midden januari met een lijst te komen van mensen die omwille van hun beroep sneller op een vaccin kunnen rekenen.

In ons land wordt nu al enkele weken gevaccineerd tegen het coronavirus. Tot nog toe gebeurde dat enkel met vaccins van Pfizer en BioNTech. Maar binnenkort komen daar ook de vaccins van het Amerikaanse Moderna bij. Die kregen vorige week de voorwaardelijke goedkeuring voor de Europese markt.

België heeft 2 miljoen Moderna-vaccins aangekocht. Intussen zijn er daarvan sinds gisteren 8.000 in ons land, zei minister Vandenbroucke in de Kamer. Volgende week komen er daar 13.000 bij, in de week van 1 februari 31.000 en in de week van 15 februari nog eens 94.000. "Meer transparantie kan ik op dit moment niet geven."

Dat betekent dat er vanaf volgende week al gevaccineerd kan worden met Moderna in enkele ziekenhuizen, klonk het. Het zorgpersoneel in de ziekenhuizen komt in de vaccinatiestrategie als tweede grote groep aan bod, na de bewoners en personeelsleden in woonzorgcentra.

Na de uitbraak van vrijdag in het woonzorgcentrum De Groene Verte in het West-Vlaamse Merkem is het aantal besmette bewoners gestegen naar 59 van de in totaal 92. Er zijn ook 25 personeelsleden die positief hebben getest op het coronavirus. Het rusthuis heeft bijstand gevraagd om het personeelstekort op te vangen.

“Dit is een ramp”, zucht directeur Jurgen Duyck. “De geplande vaccinatie vandaag hebben we noodgedwongen moeten schrappen omdat het aantal besmettingen maar blijft stijgen." Lees verder.

De Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie van het Brussels gewest heeft het stijgend aantal besmettingen in de hoofdstad onder de loep genomen en vastgesteld dat er een direct verband is met de terugkerende reizigers uit de rode zones. Het merendeel van die reizigers verblijft in het Brussels gewest, waardoor het aantal tests stevig de hoogte in is gegaan.

Tussen 1 januari en 10 januari vulden 47.000 mensen die geregistreerd zijn in het Brussels gewest een Passenger Locator Form (PLF) in na terugkeer uit het buitenland. Zij zijn goed voor 70% van het totaal aantal PLF's in België gedurende deze periode.

Dat grote aantal terugkerende reizigers heeft er bijgevolg voor gezorgd dat het aantal tests ook stevig is toegenomen van gemiddeld 2.100 per dag naar een gemiddelde van 5.000 tests per dag. De zeven Brusselse testcentra hebben afgelopen weekend hard gewerkt om 5.500 tests uit te voeren op zaterdag 9 januari en 6.500 tests op zondag 10 januari. In totaal werden er in een week tijd 38.000 tests uitgevoerd.

"De toename van het aantal personen dat positief test op Covid-19 kan in verband gebracht worden met de stijging van het aantal geteste personen, die op haar beurt verband houdt met het aantal reizigers dat terugkeert uit rode zones. We hebben trouwens een grote toename van het aantal nieuwe Covid-19-besmettingen vastgesteld in de Brusselse gemeenten waar de meeste PLF-formulieren werden ingevuld. Het gaat onder andere om de Stad Brussel, Etterbeek, Elsene, Sint-Gillis en Sint-Pieters-Woluwe", stelt de GGC vast.

Het positiviteitsratio van de terugkerende reizigers schommelt rond de 3%. Dat percentage is laag, maar er wordt opgeroepen om de quarantaineregels na te leven. Zo kan de verspreiding van varianten van het virus vermeden worden. Sinds 6 januari gaan in het Brussels gewest twintig field agents willekeurig langs bij personen die terugkeerden uit een rode zone en die niet telefonisch bereikt konden worden. 

Vanwege het snel stijgende aantal besmettingen hebben Mallorca en de andere Balearische eilanden de geldende beperkingen voor het openbare leven nog verstrengd. Om te beginnen mogen vanaf woensdag mensen twee weken lang niet meer samenkomen, noch thuis noch in het openbaar, tenzij ze uit hetzelfde huishouden komen. Dat heeft de lokale regering beslist.

Bovendien moeten alle restaurants, bars, cafés en fitnesszalen sluiten. Trein- en busreizigers moeten voortaan tijdens de rit zwijgen, om verspreiding van het virus tijdens het praten te vermijden. Wie de maatregelen zal controleren, is nog onduidelijk. "De Balearische regering schiet in paniek", schreef de Duitstalige krant Mallorca Zeitung dinsdag.

Ooit gold de eilandengroep de Balearen als een voorbeeldregio voor het indammen van de coronapandemie. Ondertussen worden in onder meer Mallorca de hoogste besmettingscijfers van heel Spanje gemeten. De lokale regering gaat daarom vol op de rem staan.

De coronacijfers op de vakantie-eilanden, die ook bij Belgen geliefd zijn, met behalve Mallorca ook Menorca, Ibiza en Formentera, stijgen sinds december sterk. Het aantal nieuwe infecties per 100.000 inwoners voor de laatste 7 dagen stond dinsdag op 310 volgens het ministerie van Volksgezondheid in Madrid. In de rest van Spanje is het gemiddelde 245.

De toestand in de ziekenhuizen is erg precair. In het staatsziekenhuis van Mallorca zijn op de volwassenenafdeling door de toestroom van coronapatiënten nog slechts vijf bedden vrij, volgens de krant. Indien nodig kunnen nieuwe patiënten worden opgenomen in de kinderafdeling, waar nog 20 bedden vrij zijn.

Documenten die in december waren gestolen tijdens een cyberaanval op het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) zijn online gezet. "De autoriteiten nemen de noodzakelijke stappen", laat de organisatie dinsdag weten. Het is niet bekend waar ze staan, of de documenten te koop worden aangeboden en wat er in de documenten te zien is.

De cyberaanval gebeurde begin december. Het is niet bekend wie achter de aanval zit en wat precies het motief is. De aanvallers waren volgens het EMA uit op gegevens over geneesmiddelen en vaccins tegen het coronavirus. Zo konden ze documenten van farmaceut Pfizer over de tests van het coronavaccin inzien.

Het EMA beoordeelt middelen voordat ze in de Europese Unie op de markt mogen worden gebracht. Het heeft inmiddels positieve oordelen gegeven over het coronavaccin van Pfizer en BioNTech en over het vaccin van Moderna. De Europese Commissie nam dat oordeel over en liet de vaccins toe. Het EMA kijkt momenteel naar een aanvraag voor een derde vaccin, van AstraZeneca.

India is begonnen met het vervoeren van miljoenen dosissen van het vaccin tegen corona naar de grote steden. Zaterdag begint volgens premier Narendra Modi "'s werelds grootste inentingsactie". Vooreerst zullen volgens de overheid 30 miljoen werknemers uit de gezondheidszorg een prik krijgen. Dan komen tot juli 270 miljoen mensen van ouder dan 50 jaar en risicogroepen aan de beurt. In de zomer zal ongeveer een vierde van de 1,3 miljard inwoners van India gevaccineerd zijn.

Voor de vaccinatie heeft India tienduizenden mensen opgeleid. Het land steunt daarbij ook op zijn ervaring met vaccinatiecampagnes tegen bijvoorbeeld polio. Het grote land, met een zwak gezondheidssysteem, staat net als andere armere landen ook voor grote uitdagingen, onder meer om het vaccin gekoeld te houden.

Volgens minister van Luchtvaart Hardeep Singh Puri werden dinsdag 5,65 miljoen dosissen van het vaccin van de wereldwijd grootste vaccinproducent Serum Institute van de stad Pune naar de hoofdstad Delhi en twaalf andere metropolen getransporteerd. India is naar verluidt goed voor zowat 60 procent van de wereldwijde vaccinproductie. Veel van de vaccins gaan naar armere landen. Voor deze staten zullen de producten uit India ook nu van groot belang zijn.

In India werden tot dusver meer dan 10,4 miljoen coronabesmettingen opgetekend. Alleen in de Verenigde Staten ligt het aantal hoger.