Experts hebben vragen bij vaccinatiestrategie overheid: “Logistieke operatie wordt te complex”

De denktank met onderzoekers van de universiteiten van Antwerpen, Gent en Hasselt concludeerde eerder al dat België idealiter tussen de 40 (per arrondissement) en 73 (per huisartsenwachtpost) vaccinatiecentra zou tellen. Op die manier kunnen mensen relatief dicht bij huis ingeënt worden, maar blijft de logistiek overzichtelijk.

De overheid heeft echter beslist dat er een centrum komt per 50.000 inwoners, wat neerkomt op meer dan 200 vaccinatiecentra. Die keuze heeft zijn voordelen, zegt Roel Gevaers (UAntwerpen). “Studies toonden al aan dat de vaccinatiegraad hoger is wanneer mensen dichter bij huis ingeënt kunnen worden: een fijnmazig netwerk biedt dus voordelen op dat vlak.”

Maar de keerzijde is dat het hoge aantal centra tot organisatorische problemen kan leiden, zegt Wouter Dewulf (UAntwerpen). “De logistieke operatie wordt te complex. Binnenkort zullen we vier of vijf vaccins ter beschikking hebben, die elk op een andere manier bewaard moeten worden. De vaccinatiecentra zullen bevoorraad worden vanuit de ziekenhuizen: hoe meer centra, hoe complexer voor de ziekenhuizen, hoe groter de kans dat er op het einde van de dag meer ongebruikte vaccins overblijven.”

Daarom pleiten de onderzoekers voor grotere vaccinatiecentra, zoals evenementenlocaties of sportcentra. “Vaak beschikken deze locaties ook over voldoende administratieve, sanitaire en stockageruimtes” zegt Lars De Slover van UGent. “Bovendien hebben deze centra vaak een adequaat ICT-netwerk ter beschikking, wat van groot belang gaat zijn voor de cyberveiligheid.”

De denktank ontwikkelde een kaart die de meest optimale planning van de vaccinatiecentra aangeeft. “Daarvoor bundelden we alle belangrijke demografische, logistieke en mobiliteitsparameters, zoals de bevolkingsdichtheid en de bereikbaarheid”, legt Nico Van de Weghe (UGent) uit. “Per provincie springen er telkens relatief duidelijk vijf tot zes steden en gemeentes uit.”

Het beperken van het aantal centra is dus het meest te verkiezen scenario, zeggen de onderzoekers opnieuw. “We willen de overheid vragen te focussen op een goede balans tussen proximiteit en mobiliteit versus logistiek en organisatie”, aldus Niel Hens (UHasselt).

Vlaams minister van Welzijn en Volksgezondheid Wouter Beke (CD&V) verdedigde in ‘De Ochtend’ op Radio 1 de Vlaamse aanpak. “We hebben de ambitie om zeer nabij te zijn, dat wil zeggen dat iedereen binnen pakweg 15 kilometer van zijn woning naar een vaccinatiecentrum moet kunnen gaan”, zei hij.

“We zoeken een evenwicht tussen langs de ene kant een medisch logistieke operatie en toch zorgen dat we heel nabij zijn in heel Vlaanderen. Er wonen heel veel Vlamingen in de grote steden, maar er wonen ook heel veel Vlamingen in kleinere steden en gemeenten en daar moeten we dus zorgen dat iedereen bereikbaar kan zijn. Als je Gent en Antwerpen optelt, komt je aan hetzelfde aantal inwoners als pakweg Limburg, en dat geeft ook aan wat de uitdaging is”, aldus minister Beke.