Weinig vaccins voorkomen besmetting met een virus: waarom dat geen (groot) probleem is

Om te begrijpen waarom een vaccin niet altijd een besmetting met een virus kan voorkomen, moet je weten hoe een vaccin precies werkt. Dus eerst dit: vaccins zijn eigenlijk gewoon een manier om het immuunsysteem kennis te laten maken met een virus, zonder dat we daarbij ziek worden. Dat gebeurt bijvoorbeeld met behulp van verzwakte en/of geïnactiveerde virussen (dit zijn de vectorvaccins), of met een stukje mRNA (boodschapper-RNA) dat voor een viraal eiwit codeert (dit zijn de RNA-vaccins). Op welke manier het ook gebeurt; na een prikje met het vaccin zullen de cellen in ons lichaam reageren zodra ze in aanraking komen met het (corona)virus.

Klinkt goed, toch? Helaas kan louter een korte ‘kennismaking’ in de vorm van een vaccin meestal niet zo’n sterke immuunrespons opwekken als de respons die een echte besmetting veroorzaakt. Een ‘steriliserende immuniteit’ waarbij het virus helemaal geen voet meer aan de grond krijgt, wordt zelden bereikt bij vaccins.

Dat betekent dat je nog steeds besmet kan worden met het virus. De kans op (ernstige) symptomen wordt echter véél kleiner. Hoe groot de kans op zulke ziektesymptomen is, geven de ontwikkelaars van vaccins weer in de vorm van een hoge of lage doeltreffendheid. Bij het vaccin van Pfizer/BioNTech is de kans dat je gezond blijft, nadat je in aanraking komt met het coronavirus, 95 procent. Bij Moderna is dat 94,1 procent: een bijzonder hoge doeltreffendheidsgraad. 

Besmet worden kan dus nog, ziek worden is minder waarschijnlijk. Je kan het virus evenwel nog steeds doorgeven, zelfs na een vaccin. Om deze reden moeten zelfs de gevaccineerden zich binnenkort nog steeds aan de maatregelen houden, om anderen - die nog niet zijn ingeënt en nog steeds ziek kunnen worden - te beschermen tegen besmetting.