Direct naar artikelinhoud
JustitieUpdate

Kucam veroordeeld tot 8 jaar cel voor visafraude, Francken noemt zware straf ‘gepast’

Melikan Kucam.Beeld Photo News

Voormalig N-VA-gemeenteraadslid Melikan Kucam is veroordeeld tot acht jaar cel en 696.000 euro boete voor gesjoemel met humanitaire visa. Hij werd schuldig bevonden aan mensensmokkel, passieve corruptie en deelname aan een criminele organisatie. Voormalig staatssecretaris Theo Francken, met wiens kabinet Kucam samenwerkte, noemt de zware straf ‘gepast’.

en

De correctionele rechtbank van Antwerpen heeft zich uitgesproken in een dossier rond fraude met humanitaire visa door de Mechelse N-VA’er Melikan Kucam (46). De rechtbank oordeelt Melikan Kucam schuldig aan mensensmokkel, passieve omkoping en leiderschap van een criminele organisatie. “Als initiatiefnemer maakt Melikan Kucam zich schuldig aan passieve omkoping omdat hij de vaak kwetsbare vluchtelingen liet betalen voor een plaats op de lijst voor humanitaire visa. Kandidaten die niet van plan waren in België asiel aan te vragen, hoewel dat wettelijk verplicht was, moesten meer betalen. Daardoor maakte Kucam zich schuldig aan mensensmokkel. De uitleg die Kucam gaf aan zijn manier van werken en het vinden van 390.000 euro in de kluis is ongeloofwaardig”, aldus de rechter.

De rechtbank tilt zwaar aan de grote druk die uitging van Kucam en zijn Assyrische gemeenschap op de kandidaten nadat Kucam was gearresteerd. Een poging tot afpersing van één kandidaat die weigerde te betalen, is bewezen. Volgens de rechtbank heeft het gezin Kucam 522.500 euro verdiend aan de mensensmokkel. Dat bedrag wordt verbeurd verklaard. Kucam is veroordeeld tot acht jaar cel en 696.000 euro boete. Ook zijn 23-jarige zoon Emanuël en zijn vrouw Birsen Yaramis (41) waren actief bij de fraude betrokken. Zij krijgen respectievelijk vier jaar en 40 maanden cel.

Misbruik

Melikan Kucam, die toen nog in de Mechelse gemeenteraad zat, was initiatiefnemer voor een humanitaire reddingsoperatie voor Assyrische christenen uit het oorlogsgebied in Syrië en Irak. Hij deed dat in samenspraak met het kabinet van voormalig staatssecretaris voor Asiel en Migratie Theo Francken (N-VA). Kucam genoot veel vertrouwen van het kabinet: hij screende de families en bepaalde wie er op de lijsten met kandidaten kwam. Volgens het openbaar ministerie maakte hij echter misbruik van die bevoorrechte positie om mensen duizenden euro’s te vragen voor een plaats op die lijsten.

Kucam stelde acht lijsten op met daarop 293 personen. Volgens de Dienst Vreemdelingenzaken kregen er 246 een visum, maar honderd van hen boden zich nooit aan voor een asielaanvraag. Zij gebruikten hun humanitair visum om door te reizen naar andere EU-landen, wat in strijd was met de voorwaarden voor het verkrijgen van een visum.

Kucam zou volgens het openbaar ministerie maar al te goed geweten hebben dat ze nooit zinnens waren om naar België te komen, reden temeer waarom hij geld vroeg voor een plaats op de lijst. Kucam ontkende dat hij geld ontving, maar verklaarde wel dat hij “boetes oplegde” of “borgen vroeg” om ervoor te zorgen dat iedereen zich aan de regels hield. Het geld zou naar de Assyrische kerk gaan, maar daar wist men volgens de procureur van niks.

Het Openbaar Ministerie had tegen Melikan Kucam 10 jaar cel gevorderd en een boete van 1,9 miljoen euro. Voor zijn zoon en zijn echtgenote vorderde de procureur respectievelijk 6 en 5 jaar cel.

‘Zware straf is gepast’

“Ik heb altijd verklaard dat als Melikam Kucam schuldig bevonden zou worden door de rechtbank, hij ook streng gestraft moet worden. Mensensmokkelaars moeten hard aangepakt worden, dit valt op geen enkele manier goed te praten”, laat Francken weten in een persbericht. “Ikzelf noch mijn kabinet zijn ooit beschuldigd laat staan veroordeeld en hebben vanaf dag één constructief meegewerkt aan het gerechtelijk onderzoek. Ik heb mij verder wijselijk onthouden van commentaar in afwachting van het vonnis.

“Ik blijf achter mijn beleid staan waarbij we vele Syrische Christenen hebben kunnen redden uit de klauwen van IS. Kucam was binnen die operatie een van de vele contactpersonen voor de humanitaire luchtbrug, aangeduid door de Assyrische kerkgemeenschap uit Mechelen. Hij maakte volgens het vonnis misbruik van die functie, en dat op kap van de meest kwetsbaren. Een zware straf is dan ook gepast.”

Groen-Kamerlid Wouter De Vriendt noemt de politieke verantwoordelijkheid van Francken “flagrant”. “Nooit vergeten: Kucam kreeg als N-VA’er carte blanche op het kabinet. Blindelings vertrouwen, geen controle. Vriendjespolitiek van de bovenste plank”, zegt hij op Twitter. Ook Ben Segers (sp.a) benadrukt dat Kucam “carte blanche” kreeg op het kabinet-Francken. “En dan plots uit de lucht vallen wanneer het fout loopt. Dat is goedkoop en veel te gemakkelijk.”

Het is goed dat het voormalige Mechelse N-VA-gemeenteraadslid Melikan Kucam veroordeeld is voor fraude met humanitaire visa, maar “dit had nooit mogen gebeuren”. Dat zegt huidig staatssecretaris voor Asiel en Migratie Sammy Mahdi (CD&V). “We moeten in de toekomst alles in het werk stellen om te vermijden dat humanitaire visa misbruikt worden voor cliëntelisme.”

Mahdi zelf “wenst een transparantere rapportage over het toekennen van humanitaire visa”, benadrukt zijn kabinet in een persbericht. “De eerste gesprekken met de diensten daartoe zijn opgestart”, klinkt het. Daarnaast wordt er gewerkt aan een uniforme registratie van de humanitaire visa, om het parlement elk jaar te kunnen informeren.