Huis van Afgevaardigden zit samen voor stemming over afzettingsprocedure president Trump, leger massaal aanwezig
De leden van het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden zijn zonet bijeengekomen in het Amerikaanse Congres om te stemmen over de afzettingsprocedure van president Donald Trump. De stemming zelf wordt pas vanavond verwacht, nadat de 24 uur die vicepresident Mike Pence kreeg om het 25e amendement van de Amerikaanse grondwet in te roepen om Trump af te zetten, zijn verlopen. Het leger is massaal aanwezig om het gebouw te beveiligen: militairen zitten en liggen in het Capitool.
Vandaag exact één week geleden bestormden Trump-aanhangers het Capitool in Washington D.C. De Democraten houden Trump daarvoor verantwoordelijk en willen hem afzetten. Maandag kreeg de Amerikaanse vicepresident Mike Pence daarom een ultimatum van de Democraten in het Congres (het Amerikaanse parlement, dat bestaat uit het Huis van Afgevaardigden en de Senaat). Als hij niet binnen de 24 uur het 25e amendement inriep, zou een nieuwe afzettingsprocedure tegen president Donald Trump gelanceerd worden.
Pence heeft ondertussen in een brief aan de Democratische voorzitter van het Huis van Afgevaardigden, Nancy Pelosi, laten weten dat hij het 25e amendement niet zal gebruiken. Dat amendement laat de vicepresident toe om samen met de meerderheid binnen de regering vast te stellen dat een president niet in staat is om zijn ambt uit te oefenen.
Pence zegt dat het afzetten van Trump de Verenigde Staten niet vooruit helpt. Volgens hem is het een gevaarlijk precedent voor de toekomst en niet in overeenstemming met de grondwet. In zijn ogen is het 25e amendement vooral bedoeld om te gebruiken in geval van medische of mentale onbekwaamheid.
Bekijk hieronder fragmenten van die brief: (lees verder onder de video)
Het Huis van Afgevaardigden nam na de brief van Pence toch nog een resolutie aan die de vicepresident oproept om het 25e amendement in te roepen. Dat was louter symbolisch. "Eén Republikein stemde mee met de Democraten", zegt onze Amerika-correspondent Björn Soenens.
Bekijk de reportage in "Het Journaal" over de stemming over het 25e amendement (lees verder onder de video):
Stemming vanavond laat verwacht
Aangezien de 24 uur vandaag aflopen en Pence geen initiatief zal nemen om Trump aan de kant te schuiven, zal het Huis van Afgevaardigden nu zelf de volgende stap zetten.
Het Huis is vandaag opnieuw samengekomen en zal erover stemmen of er een nieuwe afzettingsprocedure of "impeachment" tegen Trump komt. Als hiervoor in het Huis van Afgevaardigden een meerderheid gevonden wordt, zal het de tweede keer zijn dat Trump het onderwerp wordt van zo'n afzettingsprocedure.
Wat staat er nu te gebeuren?
Om 15 uur onze tijd heeft het Huis van Afgevaardigden, dat geleid wordt door de Democraten, de afzettingsprocedure opgestart. Ze moeten oordelen of de klacht tegen president Trump zwaar genoeg doorweegt om hem uit zijn ambt te ontzetten. Daarvoor is een gewone meerderheid voldoende.
Daarna verhuist de aanklacht naar de Senaat. Zij luisteren naar leden van het Huis van Afgevaardigden die hun zaak presenteren en moeten vervolgens een beslissing nemen. Hier is een tweederdemeerderheid nodig. Is er een tweederdemeerderheid in de Senaat vóór afzetting, dan moet de president onmiddellijk aftreden. Hij kan niet in beroep gaan.
Het is uitgesloten dat het Congres de hele afzetting in één dag klaart. Bovendien zal Joe Biden volgende week de eed afleggen als nieuwe Amerikaanse president en is Trump dan sowieso president af.
Toch willen de Democraten Donald Trump nog afzetten. Op die manier willen ze hem straffen voor de opstand tegen de democratie en de grondwet die hij volgens hen in de hand werkte. Ze willen hem ook het recht ontnemen om ooit nog kandidaat-president te zijn.
De Democratische parlementsleden in het Huis denken eraan om nu de akte van beschuldiging goed te keuren en dan 100 dagen te wachten om ze naar de Senaat te sturen. Zo kan Joe Biden eerst op dreef komen.
Barsten binnen de Republikeinse partij
"Het Congres is klaar voor de volgende stap", zegt Soenens. "Er is veel meer appetijt bij de Republikeinen om mee te stemmen om een afzettingsprocedure op te starten. De nummer drie van de Republikeinen, Liz Cheney, heeft al gezegd dat Trump moet worden afgezet, want hij heeft volgens haar een meute bijeengeroepen en het vuur aan de lont gestoken."
Er is veel meer appetijt bij de Republikeinen om mee te stemmen om een afzettingsprocedure op te starten
Volgens Soenens is "impeachment" de juiste procedure. "Het gaat erom om de president uit zijn ambt te ontzetten vanwege politieke redenen, in dit geval het aanzetten tot een opstand."
De hele situatie leidt tot barsten binnen de Republikeinse partij. "Zelfs Mitch McConnell, de grote leider van de Republikeinen in de Senaat, heeft al aan zijn entourage gezegd dat hij heel blij is dat de Democraten de impeachment-procedure gaan opstarten. Hij heeft het gehad met Trump", zegt Soenens.
Beluister hier het volledige gesprek met Björn Soensen in "De ochtend" op Radio 1 (en lees daarna voort):
Björn Soenens: "Pence wil niet diegene zijn die strop rond nek Trump hangt"
Bekijk de analyse van Björn Soenens uit "Het Journaal" hier en lees voort onder de video:
Donald Trump waarschuwt voor woede bij de bevolking als hij afgezet wordt
President Donald Trump heeft ondertussen al gewaarschuwd dat de poging van de Democraten om hem af te zetten tot een immense woede zou kunnen leiden bij de bevolking. Hij verweet de Democraten ook "de grootste heksenjacht uit de geschiedenis" tegen hem te voeren.
Trump ligt zwaar onder vuur, nadat een groep van zijn aanhangers het Capitool hebben bestormd op het moment dat de parlementsleden daar waren samengekomen om het resultaat van de presidentsverkiezingen te bekrachtigen.
Trump is ervan overtuigd dat de Democraten tijdens de verkiezingen fraude gepleegd hebben, terwijl daar nooit bewijs voor gevonden is. Hij ontkent dat hij zijn aanhangers heeft opgejut. "Ik heb niets verkeerds gezegd", zei hij. Hij zei ook dat hij geen geweld wou. Bij de bestorming van het Capitool vielen verschillende doden en gewonden.
Amerikaanse legerleiding veroordeelt bestorming Capitool
De Amerikaanse legerleiding heeft in een gezamenlijke mededeling de bestorming van het Capitool sterk veroordeeld en gezegd dat Joe Biden op 20 januari de nieuwe opperbevelhebber van het leger zal worden.
Het is opvallend dat de verschillende stafchefs op deze manier hun stem laten horen. "De gewelddadige rellen in Washington D.C. waren een directe aanval op het Congres en de grondwet", klinkt het. Ze voegden er nog aan toe dat ze de grondwet zullen blijven beschermen.
FBI opent strafrechtelijk onderzoek naar 170 manifestanten
De Amerikaanse federale recherche FBI heeft een strafrechtelijk onderzoek geopend naar 170 manifestanten die vorige week woensdag betrokken waren bij de bestorming van het Capitool. Er zijn al 70 mensen aangeklaagd.
Gisteren bleek dat de FBI wel degelijk signalen had ontvangen dat Amerikanen van plan waren op 6 januari naar Washington te komen en bereid waren daar geweld te plegen. Een FBI-kantoor in Virginia waarschuwde een dag voor de bestorming van het parlement in Washington dat extremisten zich voorbereidden op geweld en "oorlog", schrijft The Washington Post.
De assistent-directeur van de FBI Steven D'Antuono verklaarde nog dat de FBI de informatie "met alle partijen van de beveiliging" had gedeeld, maar gaf geen verdere details.
