‘Uber-chauffeurs zijn geen zelfstandigen’

De Administratieve Commissie ter regeling van de Arbeidsrelatie (CAR) van de FOD Sociale Zekerheid heeft beslist dat een chauffeur die voor Uber werkt een werknemer is en dus geen zelfstandige.

De bal ging in juli 2020 aan het rollen. Toen klopte een Uber-chauffeur aan bij de CAR, een dienst van de FOD Sociale zekerheid die klaarheid schept wanneer iemand twijfelt over zijn sociaal statuut.

Allerhande beperkingen

De chauffeur stelde zich vragen bij de beperkingen die Uber hem oplegde terwijl hij in principe aan de slag was als een zelfstandige. Zo hebben chauffeurs bijvoorbeeld niet langer toegang tot het systeem wanneer ze drie opeenvolgende klanten weigeren.

Na grondig onderzoek heeft de CAR eind december 2020 beslist om de chauffeur gelijk te geven. Daarnaast heeft de Commissie haar licht laten schijnen over de juridische constructie waarin de chauffeursdiensten worden verleend, waaronder de contractuele betrekking met Uber en de Belgian Platform rider association (BPRA). Dat laatste is een vzw die Uber in 2019 heeft opgericht.

‘Gezien de nauwe banden tussen deze verschillende contracten beschouwt de Commissie BPRA en Uber beiden als werkgevers van de verzoeker. Overigens besliste een Franse rechtbank eerder in 2020 ook al dat Uber-chauffeurs werknemers zijn’, laat het ACV United Freelancers, een van de partijen die de chauffeur ondersteunde, in een persbericht weten.

Twee keuzes

Volgens de zelfstandigenvakbond heeft Uber nu twee keuzes. ‘Ofwel zijn de dienstverleners echte freelancers die onder meer zelf hun prijzen en interventievoorwaarden kunnen bepalen. Ofwel is het Uber die de dienstverlening organiseert, de prijzen en de regels bepaalt, de chauffeurs controleert en bijstuurt. Maar dan moeten de chauffeurs wel als werknemers in loondienst behandeld worden’, klinkt het.

De uitspraak van de CAR heeft uitsluitend betrekking op de chauffeur die de klacht heeft ingediend. Dat neemt niet weg dat het een belangrijk precedent kan scheppen. ‘Dit besluit zal ongetwijfeld het debat voeden dat de regering wil opstarten over de evaluatie en eventuele aanpassing van de arbeidsrelatiewet (zelfstandigen/werknemers), en haar engagement om goede werkomstandigheden en een betere sociale bescherming voor de platformwerknemers te bieden’, klinkt het.

Niet enkel in ons land worden er vragen gesteld bij het sociaal statuut van de Uber-chauffeurs. Ze heeft Californië in het najaar van 2020 bijvoorbeeld een referendum gehouden over het statuut van Uber-chauffeurs. De kiezers hebben toen beslist dat Uber en Lyft zijn vrijgesteld van de verplichting om hun chauffeurs te behandelen en te betalen als werknemer in plaats van als zelfstandige.

Lees ook:

Meer