Direct naar artikelinhoud
InterviewCoronavirus

‘De binnengrenzen sluiten tegen de Britse variant? Dat is symbolisch, en het komt te laat’

‘De binnengrenzen sluiten tegen de Britse variant? Dat is symbolisch, en het komt te laat’
Beeld BELGA

Verschillende experts dringen erop aan om onze grenzen te sluiten om de Britse coronavariant buiten te houden. Volgens professor Europese politiek Steven Van Hecke (KU Leuven) is dat geen echte oplossing. ‘Dit is vooral symbolisch.’

Wat dacht u toen u het pleidooi van professor Geert Molenberghs (UHasselt/KU Leuven) hoorde om de grenzen te sluiten? 

“Eerlijk gezegd was ik niet verbaasd. Ook de virologen zijn stilaan ten einde raad om de Britse variant zo veel en zo lang mogelijk buiten te houden. Dan lijkt het voor de hand te liggen de grenzen te sluiten. Maar eerlijk gezegd, dat voorstel past volgens mij in de categorie van ‘makkelijke antwoorden op moeilijke vragen’. Het is eigenlijk een wonder dat politici het pleidooi voor het sluiten van grenzen of de vragen daarover van journalisten al een hele tijd kunnen afhouden.”

Waarom bent u geen voorstander?

“Er zijn allerlei redenen om het niet te doen. Lidstaten van de Europese Unie behouden bijvoorbeeld altijd de controle over de buitengrenzen, ook als lid van de Schengenzone. De ironie is dat het Verenigd Koninkrijk nooit tot die Schengenzone behoord heeft. De Britse variant kan in principe eerst enkel via de buitengrenzen binnengekomen zijn. Uiteraard zijn er intussen besmettingen in andere landen en kan het zich zo verspreiden. Maar als lidstaten nog niet eens in staat waren de buitengrenzen te controleren – terwijl ze er daar zelf verantwoordelijk voor zijn – hoe zouden ze dan plots binnengrenzen kunnen controleren? Voorstellen de binnengrenzen te sluiten, is vooral symbolisch. En het komt te laat.

“Los daarvan is er de vraag of zo’n maatregel praktisch uitvoerbaar is. Alleen al de grens tussen België en Zeeuws-Vlaanderen telt vijftig grensovergangen. Tijdens de eerste lockdown zijn er daarvan vijftien gesloten, met de fameuze betonblokken op de weg.

“Ook mogen we niet onderschatten hoe dun de grens voor een heel aantal grensgemeenten geworden is. Hoeveel Nederlandse kinderen volgen er bijvoorbeeld onderwijs in Vlaanderen? Het is niet voor niets dat de burgemeesters van de grensgemeenten niet pleiten voor het sluiten van de binnengrenzen. Zij vragen andere oplossingen, zoals meer testcapaciteit voorzien. Dat is wellicht moeilijker te realiseren, maar is wel een beter idee.”

Waarom ligt het sluiten van grenzen zo gevoelig?

“Omwille van het principe: tijdens de eerste golf heeft de Europese Commissie het sluiten van de grenzen lijdzaam moeten ondergaan. Dat was lastig, omdat het vrij verkeer van personen en goederen een van de kroonjuwelen van de Europese integratie is. Het zou een enorme dreun zijn mocht dat opnieuw te grabbel gegooid worden. Zeker bij politici die op de klassieke pro-Europese lijn liggen, zoals premier Alexander De Croo (Open Vld), merk je dat er weinig animo voor is.”

Moet de Europese Commissie niet meer het voortouw nemen in dit soort discussies?

“De Europese Commissie zou dat graag doen, maar de lidstaten laten dat niet toe. Nochtans hebben we de problemen van de toeristen gehad in de eerste, tweede en nu derde golf. Lidstaten zijn op dat vlak behoorlijk hardleers. Zolang zij de hefbomen niet willen overhevelen om een algemeen Europees beleid mogelijk te maken, is dat heel moeilijk. Nationale politici bewijzen dat: ook ons land slaagt er niet in om de maatregelen voor de grensgemeenten af te stemmen op de situatie in Nederland, laat staan samen met hen een uniform beleid voeren.”

Professor Europese politiek Steven Van Hecke.Beeld rv