Hoe kom je een lockdown door die maar blijft duren? Stop met tellen en leef in het moment

“In het moment leven: dat is exact hoe ik de combinatie lockdown en een nog steeds niet doorslapende baby overleef.” Annick (36) merkte hoe down ze ervan werd “om ver vooruit te kijken en geen perspectief te zien”. “Niet vooruitblikken naar morgen of volgende week, maar kop in kas en ‘this too shall pass’ denken helpt dan wel. Anders word ik instant depressief.”

Kunt u Annick ongelijk geven? Maand na maand worden de coronamaatregelen voortgezet. Tijdens de eerste lockdown werd er nog lustig gepland: een badkamerrenovatie hier, een e-pero daar… Maar nu we stilaan de tel kwijtraken van hoelang we alweer in lockdown twee vertoeven, raakt de inspiratie op.

Voeg daar nog aan toe dat binnenlandminister Annelies Verlinden (CD&V) met een ministerieel besluit de maatregelen opnieuw heeft verlengd – zonder daarover te communiceren – en een verjaardagsweekend plannen voelt verder dan ooit. De oproep van enkele specialisten in de Nederlandse krant Trouw klinkt dan ook aannemelijk: “Mensen, leer wat meer in het hier en nu leven.”

Geen controle

Het idee daarachter: mochten we minder vasthangen aan allerlei langetermijnplannen, dan zouden deze lockdowns beter te overbruggen zijn. Hoogleraar psychologie Filip Raes (KU Leuven): “In het hier en nu leven betekent dat je je niet te veel zorgen maakt over het verleden of schrik hebt voor de toekomst.”

Het is de enige zekerheid die we hebben, zegt topneuroloog Steven Laureys: “We hebben geen controle over wat de overheid beslist, maar wel over hoe we daarmee omgaan.”

Al erkent Raes de uitzonderlijke situatie die de coronacrisis vormt: “Zeg alsjeblieft niet aan mensen die nu fameus in de problemen zitten: ‘Leef in het hier en nu’. We maken allemaal dezelfde storm door, maar de ene vertoeft op een luxejacht en de ander zit in een gammel bootje.”

Presentator Luc Appermont (71) probeert met vallen en opstaan meer in het moment te leven. “Soms lukt dat vrij aardig, soms minder”, zegt hij. “Met ouder worden leer je natuurlijk ook wat meer aanvaarden wat er gebeurt in het nu. Als twintiger, dertiger zou dat voor mij echt onmogelijk geweest zijn.”

Iedere ochtend spreekt Appermont zich hetzelfde zinnetje toe: “Aanvaard wat er gebeurt in het moment”. Het inzicht om meer op die manier te gaan leven is er gekomen na het lezen van de wereldwijde bestseller De kracht van het nu van de Duits spirituele schrijver Eckhart Tolle. Hij kwam met de uitdrukking ‘in het nu zijn’ op de proppen.

Niet zweverig

De populairste methode om in het moment te leven, is meditatie. U ziet misschien wierookstokjes en yogamatten voor u, maar dat hoeft het niet te zijn. Filip Raes: “Mediteren is heel eenvoudig: iedere keer dat je merkt dat je gedachten afglijden naar gepieker, merk je dat vriendelijk op bij jezelf en richt je je focus opnieuw op het hier en nu. Er is niets zweverigs aan. Het is gewoon jezelf doorheen de dag tot de orde roepen, met de nodige mildheid.”

Bent u aan het ontbijten en al aan het stressen over een Zoom-vergadering, focus uw aandacht dan gewoon weer op uw boterham. En geen schrik, na twintig seconden zullen uw gedachten waarschijnlijk weer bij de Zoom-horror zitten. Het is des mensen dat onze gedachten om de haverklap afglijden. “De kunst is om dat telkens op te merken en onze aandacht weer te richten op onze activiteit, opnieuw en opnieuw”, zegt Raes.

En natuurlijk draait het om evenwicht, zegt Appermont. Zonder een minimum aan plannen kan hij niet leven: “De première van mijn theatertour met Bart (Kaëll, FVD) staat nog altijd gepland in november. Die houvast hebben we nodig.”

En soms mag je ook toegeven dat het moment zelf gewoon abominabel is. Annick: “Mijn dieptepunt was tijdens de eerste lockdown, toen mijn dochtertje een fles wijn over de livingvloer had laten vallen. Ik ben helemaal hysterisch geworden. Toen wilde ik overal zijn behalve in het hier en nu.”