Etterbeek clasht met Brussels Gewest over stijgende cijfers: ‘Absoluut onverantwoord’

De Portugese Ana zit aan haar laptop in Lissabon. Normaal werkt ze vanuit haar woonplaats in Elsene, maar sinds december is ze even weer in haar thuisland. Het telewerken kan ook prima van daar. En omdat het leven in Brussel door de lockdown toch stilligt, is het in Lissabon gezelliger. 

“Ik ken nog een aantal expats die tijdens de feestdagen op vakantie zijn geweest”, zegt ze. “Maar ik ken niemand die positief is getest. Ik heb enkel van enkele Belgen gehoord dat ze nu positief zijn. Zij hebben het virus gekregen van huisgenoten, die het hadden opgelopen.”

In Brussel is men nochtans erg ongerust over het grote aantal mensen dat er met de feestdagen even tussenuit is geknepen. Ofwel om op reis te gaan, ofwel om familie te bezoeken. Sinds het einde van de kerstvakantie zit het aantal besmettingen er in de lift. Het is vooral in de Brusselse gemeenten met relatief veel expats waar deze vaststelling wordt gedaan.  

“In Brussel zien we een verdubbeling op weekbasis”, zei Sciensano-viroloog Steven Van Gucht eerder al. “Vooral bij de 20 tot 40-jarigen in Brussel-stad, Elsene en Etterbeek, gemeentes met veel expats die vermoedelijk in het buitenland zijn geweest.” 

Veel reizigers betekent dus ook dat er veel getest wordt, wat deels ook de stijging in het aantal besmettingen kan verklaren. Data van de Passenger Locator Forms, die terugkerende reizigers moeten invullen, tonen dat velen onder hen uit Brussel kwamen. 

In twee weken tijd – vorige week ten opzichte van de week ervoor – is het aantal besmettingen in Etterbeek met 94 procent toegenomen. Etterbeek, dat mede door de Europese instellingen veel inwoners heeft uit andere EU-landen, is in het Brussels Gewest de zwaarst getroffen gemeente. De incidentie staat er ondertussen op 371 gevallen per 100.000 inwoners in de voorbije twee weken. In Elsene ligt die incidentie op 308, in Brussel-stad op 256.   

Quarantaine 

De experts hameren er al veel langer op dat de opvolging van wie uit het buitenland terugkeert veel beter moet. Sinds eind vorig jaar zijn de regels aangepast en moeten terugkeerders uit een rode zone zeven dagen in quarantaine. Op de eerste en de zevende dag moeten ze zich ook laten testen. Over hoe de opvolging van de reizigers dan verder moet verlopen, is er in Brussel al een conflict ontstaan. 

In Vlaanderen en Wallonië ontvangen burgemeesters nu stilaan informatie over wie zich aan een quarantaine moet houden, zodat ze de politie kunnen inschakelen om controles uit te voeren. Maar in Brussel gebeurt dat niet. Het Hoofdstedelijk Gewest wil die info niet automatisch delen met de burgemeesters. 

“Ik ben daar enorm kwaad over”, zegt Vincent De Wolf, de MR-burgemeester van Etterbeek. “Ik vind het absoluut onverantwoord dat ik niets kan doen om de bevolking te beschermen. Omdat het Gewest andere overheden hun bevoegdheden niet laat uitvoeren, schendt het eigenlijk de wet. En nu is het zelfs al te laat.” 

In Vlaanderen is het de bedoeling dat de politie kan controleren of iedereen zich netjes aan de zelfisolatie houdt. Maar Brussel ziet het dus anders. Daar neemt het Gewest vooral de controle op zich. Vanuit het Gewest klinkt het dat er 44 field agents ingeschakeld zijn om de terugkeerders mee op te volgen. 

Eerst probeert het Gewest ‘rodezonereizigers’ telefonisch te bereiken. Lukt dat niet, dan zijn er twintig field agents die willekeurig mensen uitpikken die hun telefoon niet hebben opgenomen. Maar de taak van zo’n field agent is vooral om te informeren en te sensibiliseren. Als zij zien dat iemand zich echt niet aan de regels wil houden, verwittigen ze de burgemeester, die op zijn beurt de politie kan inschakelen. 

Opvorderingsbesluit

Ook in Elsene zijn de cijfers flink gestegen, maar daar heeft burgemeester Christos Doulkeridis (Ecolo) vertrouwen in de gewestelijke strategie. In een andere gemeente, Schaarbeek, zijn er ook wel vragen of een aanpak als Vlaanderen en Wallonië zin zou hebben in Brussel. 

“De field agents zijn maar met 40", zegt burgemeester Cécile Jodogne (DéFI). “Het is duidelijk dat ze niet bij iedereen langs kunnen gaan. Maar er is dus wel een structuur op het gewestelijke niveau die de controle uitvoert. Ik zie ook niet in hoe je het praktisch moet organiseren om iedereen te gaan controleren. De politie heeft tenslotte ook andere taken uit te voeren.” 

Toch wou de burgemeester van Etterbeek het er niet bij laten en heeft hij al een opvorderingsbesluit ondertekend. Daarin eist hij eigenlijk dat het Gewest de gegevens met hem deelt van personen bij wie er een vermoeden is dat ze zich niet aan hun quarantaine houden. Het besluit is gericht aan de inspectie voor hygiëne van de Brusselse gemeenschappelijke gemeenschapscommissie.

“Dit is nu één burgemeester van de negentien, die dat vraagt”, reageert Brussels gezondheidsminister Alain Maron (Ecolo). “In Brussel hebben we gekozen voor een gecoördineerde aanpak vanuit het Gewest. Anders zou je negentien keer een ander beleid krijgen. Ik sta altijd open voor dialoog, maar voor politieke spelletjes is er in de strijd tegen corona geen plaats.”