Politicoloog Devos over zonnepanelen: "Interessant voor verkiezingen, maar regering toen al bewust van juridische problemen"

Een mokerslag voor eigenaars van zonnepanelen. Zo kan je de beslissing van het Grondwettelijk Hof wel omschrijven. Dat hof vernietigde de regeling waarbij eigenaars van zonnepanelen nog 15 jaar het systeem van de terugdraaiende teller mogen gebruiken. (Hoe dat systeem werkt, leest u hier.)

De eigenaars van zulke panelen zijn nu de dupe van een belofte die de vorige Vlaamse regering op het einde van haar ambtstermijn maakte en die de huidige Vlaamse regering (bestaande uit dezelfde partijen) niet waar kan maken.

Nochtans had de vorige regering kunnen weten dat deze regeling allicht geen stand zou houden, stelt politicoloog Carl Devos in "De ochtend" op Radio 1. "Dit zat eraan te komen. Men wist bij de stemming al dat er juridische problemen waren. Daar waren heel duidelijke signalen voor."

De VREG, de Vlaamse energieregulator, én de Raad van State hadden namelijk allebei al gewaarschuwd dat de Vlaamse regering hiermee op het terrein van de federale overheid kwam. "En dat mag niet, je moet binnen je eigen bevoegdheden blijven. Ook de federale minister van Energie destijds, Marie-Christine Marghem, had al gezegd dat wat men in het Vlaams Parlement deed, niet kon omdat men op federale bevoegdheden kwam. En dat is ook de reden waarom het Grondwettelijk Hof die regeling heeft vernietigd."

Bekijk hier het gesprek met Carl Devos in "Terzake" en lees voort onder de video:

Waarom hield de Vlaamse regering dan toch voet bij stuk en keurde een grote meerderheid in het Vlaams Parlement de regeling goed? De nakende verkiezingen van mei 2019 hadden daar veel mee te maken. "Het was een regeling die kort voor de verkiezingen is goedgekeurd en die electoraal heel interessant was", zegt Devos. "Bovendien zat op dat moment de introductie van de digitale meter vast. Er moest daar een oplossing voor komen en in dat decreet werden heel wat dingen samen opgelost."

De Vlaamse regering nam daarom een berekend risico. Juridisch twijfelachtige regelingen durven namelijk later wel eens stand te houden. Maar niet deze keer. En dus is dit alweer niet goed voor de politieke geloofwaardigheid. Maar zeker ook niet voor het Vlaamse en bij uitbreiding Belgische energiebeleid, dat op zijn zachtst gezegd niet echt goede punten scoort.

"Dat energiebeleid krijgt nu weer een oplawaai. En net dat verklaart waarom men zulke grote risico's neemt. We halen de klimaatdoelstellingen niet, noch Europees, noch nationaal. Vlaanderen loopt daar achter. Er moet dringend iets gebeuren en dan hangt men af van de snelle introductie van zonnepanelen. Dan is ook die digitale meter nodig, maar die twee gingen niet samen. Dus daar was een regeling voor nodig."

"Eigenlijk is het failliet van dit systeem niet alleen dat men vlak voor de verkiezingen nog eens wou scoren bij de kiezers, maar ook dat het energiebeleid niet goed in mekaar steekt. En dat is een erfenis van vele jaren", concludeert Devos.

Beluister het gesprek met politicoloog Carl Devos in "De ochtend":

De Vlaamse regering komt vandaag bijeen om zich over de uitspraak van het Grondwettelijk Hof te buigen. Minister van Energie Zuhal Demir (N-VA) kondigde gisteren al aan dat de regering zal bekijken welke opties er zijn voor de getroffen gezinnen. De kans lijkt echter klein dat er vandaag al een oplossing bekendgemaakt zal worden.

Oppositiepartij SP.A wil alvast dat de regering met een compensatie komt. "Je kan nadenken over een gegarandeerde afnameprijs wanneer die mensen zouden verkopen. Of je kan nadenken over steun voor thuisbatterijen bijvoorbeeld", zegt Vlaams Parlementslid Bruno Tobback in "De ochtend".

Beluister het gesprek met Bruno Tobback (SP.A) in "De ochtend":