Ruim 100.000 eigenaars van zonnepanelen met digitale meter krijgen eenmalige compensatie

Het Grondwettelijk Hof vernietigde gisteren de Vlaamse regeling rond de virtueel terugdraaiende teller van de digitale elektriciteitsmeter. Gebruikers mogen wel de voordelen behouden die ze tot op vandaag hebben genoten. Het arrest van het Hof stuitte velen tegen de borst. Onder meer op sociale media klonk er heel wat protest.

Nog geen dag later komt de Vlaamse regering met een compensatie voor eigenaars die financieel getroffen worden door het verdwijnen van de terugdraaiende teller, liet minister Demir na afloop van de ministerraad verstaan. Voorwaarde is wel dat ze hun investering tot op heden nog onvoldoende konden terugverdienen. 

De 101.000 rechtstreeks getroffen eigenaars met een digitale meter krijgen nog in 2021 een eenmalige compensatie die voor een gemiddeld project een rendement van 5 procent garandeert. Dat is vergelijkbaar met het nieuwe subsidiesysteem vanaf 1 januari 2021, aldus Demir. 

In ‘De wereld vandaag’ op Radio 1 had de minister het over een bedrag van “1.200 tot 1.500 euro voor een gemiddelde installatie van 4kW”. Het bedrag wordt sowieso niet in de energiefactuur verrekend, maar wordt gefinancierd met algemene middelen en het Energiefonds.

Test Aankoop vindt het een positief signaal dat de regering met een snelle compensatie over de brug komt. De consumentenorganisatie spreekt in een mededeling van een “behoorlijke compensatie”.

Test Aankoop wijst erop dat de regering een maatstaf van 5 procent rendement over de duur van de investering zal toepassen om de vergoedingen uit te keren. Dit komt overeen met de eenmalige premie voor de installatie van zonnepanelen voor wie de investering vanaf dit jaar zou doen. Test Aankoop wijst er evenwel op dat het rendement onder het systeem van de terugdraaiende meter hoger lag per jaar, maar spreekt toch van een “behoorlijke compensatie”.

De consumentenorganisatie merkt op dat PV-eigenaars met een analoge meter geen prioritaire doelgroep meer zijn. Zij lijken hun analoge meter dus nog even te kunnen behouden, maar kunnen ook kiezen voor de eenmalige compensatie. Het is onduidelijk of dit ook betekent dat men digitale meter zal kunnen weigeren, stelt Test Aankoop.

“Tegen eind volgende week zou steun voor ieder installatiejaar duidelijk moeten zijn. Wat op het eerste gezicht positief lijkt, is dat de compensatieregeling die tussen de 400 en de 550 miljoen euro zal kosten, niet via de elektriciteitsfactuur zal verrekend worden vermits deze al kreunt onder talrijke heffingen en openbaredienstverplichtingen”, zegt woordvoerder Simon November van Test Aankoop.

Energiespecialist André Jurres vindt het “indrukwekkend” hoe snel de Vlaamse regering met een oplossing is gekomen. Toch stelt hij zich vragen of de regeling dit keer wel een juridische toets zal doorstaan. “Je geeft nu een soort belastingvoordeel aan eigenaren van zonnepanelen. De vraag is dan ook of dat niet discriminerend is ten opzichte van wie geen panelen heeft liggen”, vraagt Jurres zich luidop af.

Bovendien benadrukt de energiespecialist dat het een “waar huzarenstukje” zal worden. De overheid zal namelijk geval per geval moeten berekenen hoeveel rendement een bepaalde installatie tot op heden reeds heeft opgeleverd. En dat zowel voor de bijna 470.000 eigenaars die nog over een analoge terugdraaiende teller beschikken, als voor de 101.000 rechtstreeks getroffen eigenaars die recentelijk panelen lieten installeren. “De overheid moet er alles aan doen om die berekening transparant te maken”, zegt Jurres, want bij de aankoop van de zonnepanelen zijn mensen natuurlijk uitgegaan van een bepaald rendement.

Het uitstel van de uitrol van de digitale meter bestempelt hij dan weer als “een compromis à la belge”. Daarmee probeert de regering de impact namelijk voor mensen met een analoge teller kleiner te maken. Ook vraagt hij zich af of het geld dat deels uit het Energiefonds komt niet ten koste zal gaan van andere investeringen in duurzame energie. “Sowieso hebben we het laatste er nog niet over gehoord”, concludeert Jurres. “Het zal waarschijnlijk wel nog even een heet hangijzer blijven.”

De Organisatie Duurzame Energie (ODE), die de sector van groene energie vertegenwoordigt, verwelkomt de compensatiemaatregel. “Hiermee wordt een stap gezet om het vertrouwen te herstellen. Het risico was dat het draagvlak voor investeringen in zonnepanelen verder zou aangetast raken door de vele wijzigingen in het ondersteuningsbeleid, zelfs al moet benadrukt worden dat het arrest alleen invloed heeft op het verleden”, zegt algemeen directeur Dirk Van Evercooren. ODE Vlaanderen merkt wel op dat nog niet alle details van de compensatieregeling duidelijk zijn.

De organisatie hoopt ook dat de Vlaamse regering bij haar voornemen blijft om het plaatsen van een thuisbatterij of warmtepompboiler te stimuleren, “omdat dit een betere integratie van zonnestroom in het elektriciteitsnet ten goede komt (...). Ook een verhoging van het budget voor en bijsturing van de thuisbatterijpremie blijft wenselijk”, klinkt het.