Wikipedia viert 20e verjaardag, met Nederlandse mop over vieze vistaart als ‘langst bestaande’ Wikihoax

Wikipedia werd in 2001 opgericht door Jimmy Wales en Larry Sanger. Internet stond nog in de kinderschoenen en de oprichters en eerste schrijvers waren van mening dat kennis vrij gedeeld moest worden. Dat was toen een behoorlijk radicaal idee. Een paar maanden later, op 19 juni, volgde ook de Nederlandstalige versie van de online encyclopedie. 

Inmiddels staan er wereldwijd 53 miljoen artikelen op Wikipedia, die maandelijks meer dan 15 miljard keer bezocht worden. In het Nederlands bestaan er meer dan twee miljoen artikelen. Dat maakt onze taal de zesde van Wikipedia, voor bijvoorbeeld Spaans en Russisch. 

Wikipedia is open-source, waardoor iedereen zonder toestemming kan bijdragen aan artikelen. De site draait volledig op vrijwilligers en is afhankelijk van donaties om de kosten (bijvoorbeeld voor de servers) te betalen. 

Twintig jaar Wikipedia brengt ook bijzondere verhalen met zich mee, bijvoorbeeld die van de Urker vistaart, het fictieve recept van ‘de smerigste taart’ ooit. De bereidingswijze van het gerecht staat jarenlang onopgemerkt op Wikipedia, geplaatst in 2009 door drie Nederlandse studenten. ‘Urker vistaart’ is volgens de bijhorende Wikipedia-pagina “een erg zoute taart met makreel, zuurkool en metworst”. “Een oud recept” dat “stamt uit de tijd dat Urk nog een eiland was” en “in tijden van armoede veel werd gegeten”. 

In 2017 komt de grap aan het licht, als twee Nederlandse topkoks, Julius Jaspers en Robert Kranenborg, het recept bereiden in een tv-programma. “We kwamen niet meer bij van het lachen. Heel serieus en met strakke gezichten stonden ze daar een Urker vistaart te maken. En niet de eerste de beste koks! Je gelooft je ogen niet”, vertelde één van de studenten later aan het AD.

“Het was in de tijd dat scholen echt verplicht waren 1.040 uur les te geven”, blikte één van de bedenkers terug. “Dat leidde ertoe dat je vaak totaal zinloos een paar uur in een klaslokaal werd opgesloten om huiswerk te maken. Vaak zat je je gewoon te vervelen. Zo begonnen we gekke verhalen te verzinnen. En een paar hebben we op Wikipedia gezet. Die sneuvelden allemaal, omdat ze te ongeloofwaardig waren. Behalve dus die taart.”

De Nederlandstalige Wikipedia-community is overigens erg actief. Zo’n 1.200 Vlamingen en Nederlanders leveren per maand op allerlei manieren een bijdrage. Ze schrijven, controleren of redigeren een artikel. Elke dag komen er ongeveer 150 artikelen bij en stukken worden honderden keren aangepast.