VS komt met sancties tegen omstreden Nord Stream 2-gaspijpleiding tussen Rusland en Duitsland
De Amerikaanse overheid wil sancties opleggen tegen het Russische schip Fortuna, dat betrokken is bij de aanleg van de Nord Stream 2-pijplijn. De Amerikaanse ambassade in Berlijn bracht de Duitse overheid hiervan op hoogte. De bijna afgewerkte pijpleiding moet aardgas vervoeren van Rusland naar Duitsland, maar is bijzonder omstreden. Volgens tegenstanders maakt ze Europa te veel afhankelijk van Rusland. De VS wil bovendien zelf schaliegas verkopen aan Europa en kwam al eerder met sancties. De nieuwe sancties tegen het Russische bedrijf komen er mede uit protest tegen de arrestatie van de Russische oppositiepoliticus Aleksej Navalny in Moskou.
Nord Stream 2 had eigenlijk al lang af moeten zijn. Maar het project kent een hobbelig parcours. Al sinds december 2019 ligt de bouw stil, ook al moeten er nog maar enkele kilometers pijplijn worden gelegd. De Amerikaanse president Trump kwam toen al met sancties tegen bedrijven die meewerken aan de constructie, omdat de verdubbeling van de toevoer van Russisch gas - er is ook al een Nord Stream 1 pijpleiding - Europa nog meer afhankelijk zou maken van Rusland.
De Amerikaanse bezorgdheid is er vooral een uit eigenbelang, want de VS wil meer toegang tot de Europese energiemarkt en zelf Amerikaans schaliegas verkopen aan Europese landen.
Politiek instrument
Maar de pijplijn is ook omstreden omdat ze over zee gaat en landsgrenzen omzeilt. Daardoor lopen landen als Polen en vooral Oekraïne heel wat transitinkomsten mis. Bovendien heeft Rusland in het verleden de gastoevoer als politiek instrument ingezet. Met het Nord Stream 2-project in werking, zou Rusland zonder gevolgen voor de toevoer aan Europa de gaskraan kunnen dichtdraaien voor Oekraïne.
De Duitse minister van Economie bevestigt dat de VS nu ook effectief met sancties komt. Die zullen gericht zijn tegen het Russische schip Fortuna, dat de pijpleidingen onder zee legt, en de eigenaar van het schip, KVT-RUS.
In 2019 trok Zwitserland al een schip terug uit het project vanwege de Amerikaanse dreiging met sancties. Daardoor moest Nord Stream 2 een nieuw schip mobiliseren, de Fortuna.
Wat de impact van de sancties is op het Russische bedrijf en voor het Nord Stream 2-project is niet meteen duidelijk.
(Lees voort onder de afbeelding.)
"We nemen met spijt akte van de beslissing", zegt een woordvoerder van het Duitse ministerie van Economie. De Duitse regering heeft het project altijd verdedigd, en benadrukt dat het om een initiatief binnen de private sector gaat. De pijplijn wordt aangelegd door de Russische staatsgigant Gazprom, samen met de westerse bedrijven Uniper, Wintershall, Engie, OMV en Shell.
Vergiftiging Navalny
Maar het project is altijd bijzonder politiek beladen geweest, ook in Duitsland. Toen in augustus de Russische oppositieleider Aleksej Navalny vergiftigd werd in Siberië, werd hij overgevlogen naar een ziekenhuis in Berlijn. Daar kon hij ontsnappen aan de dood. Duitsland kon vaststellen dat Navalny vergiftigd was met het zenuwgif novitsjok en vroeg Rusland om uitleg. Al snel gingen er opnieuw stemmen op om Nord Stream 2 af te blazen. Ook binnen de CDU van bondskanselier Angela Merkel.
Maar uiteindelijk werden er geen maatregelen genomen. Nu Navalny naar Moskou is teruggekeerd en daar meteen is opgepakt en in de gevangenis gegooid, laait de discussie over het Duits-Russische project opnieuw op. Wat er met Navalny gebeurd is, speelt ook mee in de afweging van de Amerikaanse overheid om nu met sancties te komen tegen het Russische bedrijf.