Epidemioloog Oxford: "Britse variant 30 procent besmettelijker, minder dan gedacht, maar nog altijd zorgelijk"
De bezorgdheid over de verspreiding van de Britse variant van het coronavirus in ons land is groot. Die variant is besmettelijker dan de varianten die we tot nu toe zagen. Wetenschappers aan Oxford University hebben berekend dat de nieuwe variant 30 procent besmettelijker is, minder dan de 50 tot 70 die eerst gezegd werd. "Maar 30 procent is nog altijd heel hoog, het is zorgelijk. 30 procent besmettelijker leidt op langere termijn tot meer problemen dan 30 procent dodelijker".
De laatste dagen stijgt de bezorgdheid over de verspreiding van de Britse variant van het coronavirus, in meerdere landen, en dus ook bij ons. Afgelopen weekend raakte bekend dat er een grote uitbraak was in de West-Vlaamse gemeente Houthulst en in Edegem en Kontich, in de provincie Antwerpen, moesten een lagere en een middelbare school dicht na een besmetting. Alle kinderen, personeel en gezinnen moesten in quarantaine.
Na een testronde blijkt dat 3 van de 500 leerlingen in Edegem besmet zijn, van wie 2 met de Britse variant. Er komen nu snel versoepelingen voor de kinderen die negatief testten en voor hun gezinnen. Het waren drastische maatregelen en die riepen bij sommigen vragen op. Was het nodig om zo groot en zo groots in te grijpen na één besmetting?
De Britse variant van het coronavirus is hoe dan ook besmettelijker dan de variant die we hier nu vooral zagen, hij maakt met andere woorden sneller mensen ziek. Dat komt door specifieke veranderingen (mutaties) in het virus zelf, op de plaats waarmee het contact maakt met onze lichaamscellen en daar kan binnendringen. Maar hoeveel besmettelijker is die Britse virusvariant nu eigenlijk?
"30 procent besmettelijker wordt groter probleem dan 30 procent dodelijker"
Vorige week vrijdag publiceerde Oxford University de resultaten van een voorlopige studie naar de besmettelijkheid van de Britse variant van het virus. De Nederlandse gezondheidseconoom en epidemioloog Koen Pouwels is een van de wetenschappers die eraan meewerkte. Ze analyseerden daarvoor ruim 1,5 miljoen staaltjes neusslijm van patiënten uit heel het Verenigd Koninkrijk. Die staaltjes dateren van de periode 28 september 2020 - 2 januari 2021.
"We zien dat de nieuwe virusvariant een stuk sterker groeit dan de varianten die hier al bestonden", zegt hij in "De ochtend". "Per dag groeit hij ongeveer 6 procent sneller. Omdat een besmettingscyclus ongeveer 5 dagen duurt, is de Britse variant ongeveer 30 procent besmettelijker dan de al bestaande varianten."
Eerdere schattingen leken erop te wijzen dat de Britse variant 50 tot 70 procent méér besmettelijk was. 30 procent is een pak minder. "Dat is zo, maar het is nog altijd een hoge besmettelijkheid", zegt Pouwels. "Het is zorgelijk, zoals je in Londen kon zien (waar ambulances stonden aan te schuiven voor de ziekenhuizen, bijvoorbeeld, red).
"Vergeet ook niet, een variant die 30 procent besmettelijker is, zal op termijn veel meer problemen geven dan een variant die 30 procent dodelijker is. Er zijn meer besmettingen, meer ziekenhuisopnames, en dat kan ook tot meer overlijdens leiden."
Moeten er nu al maatregelen genomen worden?
Pouwels en zijn collega's onderzochten ook of de Britse virusvariant meer besmettelijk was bij kinderen. "We zien eigenlijk geen verschil aan de hand van leeftijd", zegt Pouwels. "Deze Britse variant verspreidt zich even snel bij kinderen als bij mensen in andere leeftijdsgroepen. En dat is ook bij andere varianten zo. We zien momenteel in absolute cijfers meer besmettingen bij kinderen dan bij volwassenen, maar ook dat zien we bij de andere varianten. We zien dus geen verschil."
Volgens Pouwels zijn het vaak ook kinderen die het virus binnenbrengen in een gezin. "Zo kan het virus zich verder verspreiden. In Engeland is dat effect versterkt doordat we eerst een strenge lockdown hadden, maar de scholen waren nog wel open. Dan had het virus echt de mogelijkheid om zich verder te verspreiden."
België heeft als voordeel dat het weet dat die Britse variant bestaat. Het is zaak om goed in de gaten te houden wat die nieuwe variant doet
De coronacijfers in ons land zijn momenteel vrij goed. De grote vraag is of er ingegrepen moet worden voor het eventueel slechter wordt. Wat werkt goed, welke maatregelen zijn nodig? "Het is belangrijk om te weten dat ook in het Verenigd Koninkrijk de cijfers in het najaar omlaag gingen, terwijl besmettingen met de nieuwe variant toen al in de lift zaten. Alleen wisten we dat toen in het Verenigd Koninkrijk nog niet", zegt Pouwels.
"België en de andere landen hebben als voordeel dat ze wel weten dat die Britse variant bestaat. Het is zaak om goed in de gaten te houden wat die nieuwe variant doet. Als het aantal besmettingen stijgt, dan zijn strengere maatregelen nodig." En wat goed werkt? "Dat hangt af van het contact. Het belangrijkste is het aantal effectieve contacten naar beneden brengen, mondkapjes dragen, meer afstand houden."
Vrijdag is er het Overlegcomité van de verschillende regeringen van ons land. Dat maakt een stand van zaken op en beslist over eventuele maatregelen.
Beluister hier het volledige gesprek met Koen Pouwels in "De ochtend":
