Direct naar artikelinhoud
PortretJill Biden

De nieuwe first lady blijft gewoon Engelse les geven

Dr Jill Biden.Beeld CBS

Tegelijk met Joe Biden doet ook een nieuwe first lady haar intrede in het Witte Huis. Ze leefde lange tijd in de schaduw van haar man en dat hoeft wat haar betreft niet echt te ­veranderen: ‘Dr. B’ blijft ook als ­presidentsvrouw gewoon Engelse les geven.

De klassieke rondleiding door de East Wing kreeg ze deze week niet van Melania Trump. Zij verliet de oostelijke vleugel van het Witte Huis als een dief in de nacht vóór Dr. Jill Biden (69) er haar intrek nam als nieuwe first lady. Melania’s gebaar stond haaks op elk protocol, maar dat deerde de Bidens niet. Jill kent de vertrekken maar al te goed, uit de tijd dat zij als ‘Second Lady’ met toenmalig vicepresident Joe Biden (nu 78) tot 2016 acht jaar lang lief en leed deelde met Barack en Michelle Obama.

Toch leert de wereld haar nu pas echt kennen, na een leven in de schaduw van haar man en zijn invloedrijke familie waar ze door het lot deel van werd.

Als Jill Jacobs wordt ze geboren in Hammonton, New Jersey. Ze heeft deels Italiaanse wortels. Haar verhaal leest als de klassieke American dream van de 20ste eeuw. Haar vader Donald is een telg uit een arbeidersgezin, waarin Guytano Giacoppa zijn familienaam verengelst naar Jacobs als hij naar de VS emigreert. Donald vecht als 17-jarige in 1944 mee in de South Pacific. Als dank voor zijn dienst in de Tweede Wereldoorlog krijgt hij na de oorlog een studiebeurs, waardoor hij kan studeren en bankbediende wordt. Hij huwt jong met haar moeder, Bonny Jean Godfrey, een apothekersdochter. Jill is de eerstgeborene van vijf dochters. Ze groeien op in een kleine tweekamerwoning in Pennsylvania. Jill leert als kind snel van zich af te bijten, door een tirannieke grootmoeder aan moederszijde die het huwelijk van haar dochter met een ‘arme Italiaan’ nooit goedkeurde.

VS-ambassadeur Howard Gutman: "Jill Biden is de definitie van de ideale First Lady. Een beste vriendin en een vertrouwde rots voor haar partner als president.'Beeld Getty Images

Haar onbezonnen kindertijd eindigt naar eigen zeggen wanneer ze als 12-jarige op 22 november 1963 haar dorpsgenoten in Willow Grove in tranen ziet uitbarsten nadat president John F. Kennedy is doodgeschoten. Haar idealistisch wereldbeeld krijgt later nog meer barsten als ze als 18-jarige studente aan de Universiteit van Delaware vrienden moet uitwuiven die naar de Vietnam-oorlog vertrekken. Velen zullen nooit terugkeren.

Vietnam

Toch zal het enige slachtoffer dat ze persoonlijk kent niet neergeschoten worden in Azië, maar in de VS zelf. Een oude schoolgenoot van haar raakt zwaargewond tijdens protesten aan Kent State University, waar tijdens een anti-Vietnambetoging ook vier studenten door de National Guard van Ohio worden doodgeschoten. Het verandert haar visie op gewapende conflicten ingrijpend.

‘Ik groeide op om te geloven in de goedheid van ons land’, schrijft ze daarover in haar recente familiememoires Where the Light Enters. ‘Al wat ik zag op het journaal was ongevoeligheid voor het leven – voor de levens van de mannen die in een zinloze oorlog stierven.’

Een nieuwe ontnuchtering kent ze als ze na haar afstuderen met de neus op de genderkloof wordt gedrukt. Als leerkracht verdient ze 7.500 dollar (6.200 euro) per jaar, terwijl haar mannelijke collega voor net hetzelfde werk 10.000 dollar (8.200 euro) krijgt. Ze is dan zelf al in een bevlieging gehuwd met een ex-footballspeler die met een snelle gele Camaro rijdt.

Het is deze eerste echtgenoot die haar interesse in politiek opwekt. De man is een grote fan van ene Joe Biden, in 1972 als bijna 30-jarige kandidaat voor de Senaatszetel van Delaware. Biden lijkt als Democraat kansloos, maar de sympathieke Ier verovert harten van veel jongeren omdat hij het geld van de grote donoren weigert. Liever neemt hij een tweede hypotheek op zijn huis om zijn campagne te financieren. Hij wint. Op het overwinningsfeest ontmoet Jill de echtgenote van Joe, Neilia.

Een maand later verneemt ze op de radio dat Neilia ­samen met haar dertien maanden jonge dochter Naomi in een auto-ongeval is omgekomen. Hun zonen Beau en Hunter hebben de klap overleefd.

Joe en Jill Biden komen in 1975 door het lot samen, wanneer zij net gescheiden is. Hij ziet haar op een foto in de luchthaven van Wilmington, Delaware. Joe’s broer Frank blijkt haar te kennen, en speelt haar nummer door. Drie avonden lang gaan ze uit, enkele weken later zijn ze een koppel en op 17 juni 1977 huwen ze. Ze krijgen in 1981 een dochter, Ashley, waardoor het nieuw samengestelde gezin met drie kinderen door het leven gaat. Wanneer ze gevraagd worden naar hun aantal kinderen zegt Joe Biden tot op vandaag evenwel ‘vier’, in nagedachtenis van zijn overleden babydochter Naomi.

‘Zelfs nadat Joe en ik gehuwd waren, kon ik me zijn pijn niet inbeelden’, schrijft Jill. ‘Ik begreep het niet echt – of toch niet tot zoveel jaren later in 2015 (pluszoon, red.) Beau zou sterven aan een hersentumor. Verdriet als dat is ongekend tot het je in het gezicht staart, tot het je verscheurt en je doet afvragen hoe je opnieuw de persoon kunt zijn die je ooit was.’

Dr. B. in het klaslokaal. Af en toe vroeg een verbijsterde leerling waarom ze de avond daarvoor op televisie was te zien, naast Michelle Obama.Beeld Photo News

Het rauwe rouwen dat beiden in hun leven kenden, zal van de Bidens voor de nabestaanden van de 400.000 Amerikaanse covidslachtoffers een empathischer koppel maken dan de Trumps, die nooit aan de zijde van getroffen families te zien waren. Als vicepresidentsvrouw komt Jill al op voor nabestaanden van jonge soldaten die sneuvelden in Afghanistan en Irak, waar Beau ook diende.

Jill kiest er aanvankelijk voor om niet op de voorgrond te treden. ‘Ik was nooit een natuurtalent als politieke echtgenote’, schrijft ze. ‘Als introverte blijf ik liever op de achtergrond.’ Al betekent dat niet dat ze zich wegcijfert. Wanneer Delaware in de jaren tachtig de staatsscholen eindelijk desegregeert, spant ze zich in om naast haar normale lessen Engels en geschiedenis ook Afro-Amerikaanse leerlingen bij te scholen die nu in gemengde scholen les krijgen.

Biden doorbreekt later ook het protocol door te blijven lesgeven wanneer Joe in 2009 vicepresident wordt. Ze doceert Engels aan jonge nieuwkomers in Alexandria, Virginia. Haar klassen weten doorgaans niet dat zij de Second Lady is. Af en toe krijgt ze de vraag van een verbijsterde leerling waarom ze de avond daarvoor op televisie was te zien, naast Michelle Obama. Haar antwoord is dan: “Ik kon niet zomaar naar Washington verhuizen en enkel Joe’s leven leiden.’ Ze spant zich er vooral in voor vrouwen op de campus. Ze begeleidt jonge moeders die na hun bevalling naar school terugkeren om hun studies af te maken en zet zich in voor Afghaanse vluchtelingen.

Professioneel dubbelleven

Iedereen op de school noemt haar ‘Dr. B.’ en blijft dat ook doen na een venijnig opiniestuk in 2020 in The Wall Street Journal, waarin haar gebruik van de ‘doctor’-titel wordt gehekeld. Jill Biden krijgt meteen steun van Michelle Obama en andere vrouwen met doctoraten die hun titels verdedigen, en het seksisme aanklagen tegen vrouwelijke academici die op hun strepen staan.

Het incident sterkt haar in haar overtuiging om ook als first lady een professioneel dubbelleven te leiden. De ene dag zal ze dus haar rol spelen als partner van president Biden, de andere dag zal ze gewoon voor de klas staan op zo’n wijze ‘dat de privacy van haarzelf en haar studenten tijdens deze lessen volledig gegarandeerd is’. Van de weeromstuit stapt ook ‘Second Man’ Doug ­Emhoff, echtgenoot van vicepresidente Kamala Harris, in haar voetsporen. Hij zal lesgeven aan de Georgetown Law School.

De betekenis van Dr. B’s lesgeven kan niet worden onderschat. ‘Jill Biden staat op het punt om de huidige cultuur voorzichtig te dwingen om haar definitie te heroverwegen van de rol van first lady’, schreef columniste Robin Givhan in The Washington Post. ‘Zelfs toen vrouwen over hindernissen heen sprongen – van zaken tot politiek – bleef de first lady in wezen onveranderd. Hoe professioneel of onafhankelijk een vrouw ook was voordat haar man de presidentiële eed aflegde, er werd van haar verwacht dat ze haar vroegere identiteit kwijtraakte.’ 

Professioneel dubbelleven
Beeld Photo News

Zo niet bij Jill Biden. Haar groot engagement voor universeel basisonderwijs als een recht voor alle Amerikanen zal ze nu volgens voormalig VS-ambassadeur Howard Gutman ook als first lady op het beleid van haar man laten wegen. “Ze is zeer toegewijd aan onderwijs, haar familie en Joe”, zegt Gutman, wiens echtgenote fondsen voor de nieuwe president inzamelde. “Ze is de definitie van de ideale first lady. Een beste vriendin en een vertrouwde rots voor haar partner als president en een gepassioneerde pleitbezorgster van goede doelen voor Amerika.”