Ook Nederland laat zes weken tijd tussen inentingen met Pfizer-vaccin om sneller te kunnen inenten

Het is een discussie die al enkele weken gevoerd wordt in verschillende landen: is het coronavaccin van Pfizer/BioNTech even effectief als er meer tijd tussen de twee inentingen zit? De redenering daarachter is eenvoudig: hoe langer de tussentijd, hoe meer mensen al een eerste dosis kunnen krijgen in afwachting van grotere leveringen over een aantal weken. Het Verenigd Koninkrijk wacht daarom nu zelfs tot twaalf weken tot de tweede spuit gezet wordt, een van de redenen waarom in het land al zoveel mensen een eerste inenting hebben gehad.

Ook Nederland zal nu naar zes weken tussentijd gaan, kondigde minister De Jonghe gisterenavond aan. Volgens hem helpt de aanpassing de verspilling tegen te gaan en hoeft er minder voorraad van het vaccin te worden aangehouden. Of dat ook bij andere vaccins kan, is nog niet bekend. De aanpassing geldt voor mensen die vanaf nu een afspraak maken om te worden gevaccineerd. De afspraken voor een tweede prik die al staan gepland voor duizenden zorgmedewerkers, gaan nog gewoon door.

In overleg met het gezondheidsinstituut RIVM is dus besloten dat voortaan niet voor iedereen die de eerste Pfizer-prik krijgt, ook al een tweede voorradig moet zijn. Hoewel het aantal geleverde vaccins zich niet elke week laat voorspellen, biedt een voorraad van 50 procent voldoende zekerheid dat de tweede prik op tijd kan worden gezet.

België houdt wel nog een stock voor een tweede inenting na drie weken tijd. Minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (sp.a) bevestigde vanmiddag in de Kamer nog eens dat dat mee de reden is waarom er zo’n grote voorraad vaccins in de vriezers van de ziekenhuizen ligt. Volgens de laatste cijfers gaat het om 230.000 vaccins, maar dat is geen “dode stock”, aldus Vandenbroucke. 

“Er zitten in de diepvries geen dosissen meer die niet geprogrammeerd zijn om toegediend te worden. Want we beginnen volgende week met de tweede prik. Het is van twee dingen een: ofwel geen stock, vaccineren wat er toekomt en beschikbaar is. Maar dan zal je altijd onzekerheid hebben, want dan hangt alles van de leveringen af. Dan kunnen we nooit zeggen wie wanneer de tweede prik krijgt. De andere positie is dat we op voorhand vastleggen wie wanneer gevaccineerd wordt: dan is er een grote stock, maar dan krijgen we ook daar weer grote kritiek op. Maar u moet weten wat u wil.”

Eerder kozen ook Frankrijk en Denemarken voor uitstel van drie naar zes weken. “Het is mogelijk zonder risico en zonder verlies van effectiviteit om de tweede injectie tot zes weken uit te stellen in plaats van drie”, aldus de Franse minister van Volksgezondheid Olivier Véran begin deze maand. Ook de Denen hebben de periode verdubbeld, in Duitsland is er voorlopig nog geen beslissing genomen. Landen als Spanje, Zweden en Italië blijven net als België bij de drie weken. 

Pfizer en BioNTech zelf raden de landen die hun vaccin aankopen ook bij de voorgestelde periode van drie weken te blijven, aangezien de klinische studies naar het vaccin enkel op die periode zijn uitgevoerd. “Er zijn geen data die aantonen dat ons vaccin 21 dagen na de eerste inenting nog bescherming biedt”, zo schreven ze enkele weken geleden al. “De veiligheid en doeltreffendheid werden niet geëvalueerd op basis van een verschillende dosering. De meeste testpersonen kregen hun tweede dosis binnen de vooraf vastgelegde termijn.”

Uit de studies bleek de gemiddelde beschermingsgraad in die drie weken 52,4 procent te zijn, maar dat is een gemiddelde van bijna geen bescherming in de eerste week tot bijna 90 procent in de laatste week. Maar er is niet onderzocht hoe het zit met de beschermingsgraad na de derde week, zonder tweede inspuiting. 

De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) adviseert landen om de tweede prik binnen vier weken te geven, maar landen die te maken hebben met “uitzonderlijke epidemiologische omstandigheden” kunnen wel overwegen de tussenperiode te verlengen naar zes weken, aldus ook de WHO.

Het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) stelt dan weer dat er maximaal 42 dagen of zes weken mogen zitten tussen de eerste en tweede dosis. Die termijn moet worden gerespecteerd om volle bescherming te bieden, aldus het agentschap.