‘Het aantal infecties met de Britse variant neemt toe en dat kan tot explosieve uitbraken leiden’

Hoe komt het dat het aantal besmettingen blijft dalen terwijl de Britse variant zorgt voor steeds meer uitbraken?

“De Britse variant is wel aanwezig in ons land, maar is nog niet dominant. Geschat wordt dat 2 tot 5 procent van de circulatie op het terrein te wijten is aan de Britse variant. Hoe groot het percentage precies is, is moeilijk te zeggen omdat we nog niet over heel veel gegevens beschikken.”

“Zonder de Britse variant zou het aantal besmettingen sneller kunnen dalen. Het aantal infecties met die mutant neemt trouwens toe en dat kan tot explosieve uitbraken leiden. We moeten dus opletten. Ierland, dat een tijdje geleden de beste cijfers van Europa kon voorleggen, heeft ons getoond hoe snel het tij kan keren, al speelden hun kerstversoepelingen daar ook een belangrijke rol.”

Moeten we vrezen dat de Britse variant ook in ons land dominant zal worden?

“Nu is de ‘gewone’ variant nog steeds verantwoordelijk voor 95 procent van de besmettingen, maar dat zal niet blijven duren. De Britse variant zal het overnemen en zal op een bepaald moment zorgen voor 100 procent van de infecties. Daar is niets aan te doen. De eerste onderzoeken gaven aan dat de Britse variant 50 tot 70 procent besmettelijker was, maar intussen gaat men uit van ongeveer 30 procent. Die hogere besmettelijkheid is het énige voordeel dat deze variant heeft, maar dat is wel genoeg om het over te nemen.”

De Britse variant zorgt nog voor relatief weinig besmettingen en de algemene cijfers zijn goed. Mogen we dan toch niet hopen op snelle versoepelingen van de maatregelen?

“We zijn goed bezig en zitten in een van de beste uitgangsposities in Europa. Maar het probleem is ernstig. We mogen zeker niet zelfgenoegzaam zijn en het virus maar laten betijen. We moeten de bestaande maatregelen aanhouden en waar nodig aanscherpen. Als het reproductiegetal, dat aangeeft hoeveel mensen gemiddeld besmet worden door één patiënt, rond de één schommelt en daar dan nog eens de Britse variant bovenop komt, dan zijn de bestaande maatregelen niet voldoende.”

Aan welke strengere maatregelen denkt u dan?

“Het verbieden van niet-essentiële reizen zou zeker effect hebben. Van de mensen die terugkeren uit een rode zone en een Passenger Locator Form (PLF) invullen, laat 60 tot 70 procent zich testen. Van hen test 5 procent positief, al varieert dat percentage fel van land tot land.”

“Op het einde van de kerstvakantie ging het om 100.000 reizigers die zo’n PLF invulden, maar ook nu gaat het nog om tienduizenden mensen. In de week van 10 tot 16 januari bijvoorbeeld kwamen 40.000 reizigers uit een rode zone ons land binnen. Het zijn er ongetwijfeld meer, want we hebben geen zicht op de mensen die géén PLF invullen. Er wordt nog steeds veel gereisd, wat typisch is voor een land als België.”

Dat de cijfers niet sneller dalen, is met andere woorden te wijten aan de terugkerende reizigers en niet aan de heropening van de scholen?

“De cijfers begonnen al op te lopen op 2 januari, dus voor de scholen heropend werden. De laatste dagen dalen de cijfers weer. Dat toont mee aan dat de scholen niet de motor zijn van de epidemie. Toen de cijfers begin september begonnen te stijgen, werd eveneens met een beschuldigende vinger naar de scholen gewezen. Maar ook die toename was te wijten aan onder meer de terugkerende reizigers.”

Wat mogen we nu verwachten? Zullen de cijfers blijven dalen of moeten we vrezen voor nieuwe grote uitbraken?

“Het kan alle kanten uitgaan, maar we moeten echt heel goed opletten. Het is niet het moment om de maatregelen te versoepelen. Ierland heeft dat wel gedaan: tot en met tweede kerstdag mocht elk gezin daar twee andere huishoudens ontvangen. Die versoepeling in combinatie met de Britse variant heeft ervoor gezorgd dat het land nu met een vloedgolf aan besmettingen kampt. Gelukkig heeft ons land niét versoepeld en heeft onze bevolking zich heel goed aan de maatregelen gehouden. België telt nu 250 besmettingen per 100.000 inwoners. In Ierland zijn dat er 1.500 of zes keer zoveel.”

“Als het nodig is, moeten we de maatregelen verstrengen. Daar mogen we niet mee wachten. Ook andere landen doen dat, want ook zij zijn bezorgd over de Britse variant. In Nederland heeft premier Mark Rutte de avondklok ingevoerd, hoewel de cijfers aan het dalen zijn in zijn land.”

Wanneer zal het nodig zijn om de maatregelen te verstrengen?

“Als er signalen zijn dat het de verkeerde kant uitgaat, moeten we heel snel ingrijpen. Die signalen kunnen verschillende vormen aannemen. Zo zou de overheid kunnen beslissen om strenger op te treden als er bijvoorbeeld meer dan 300 of 400 infecties zijn per 100.000 inwoners. Ze kan ook tussenbeide komen als we op het terrein een toename zien van explosieve uitbraken, al dan niet van de Britse variant. Dus als de ene school na de andere of het ene bedrijf na het andere getroffen wordt.”