De Croo blijft voorzichtig: "Inzicht over rol van jonge kinderen in pandemie groeit”

Een veertigtal leerlingen van de gemeentelijke basisschool De Plataan in de Vlaams-Brabantse gemeente Merchtem zit in quarantaine nadat een leerkracht vorige week donderdag positief testte op het coronavirus. Het gaat niet om de meer besmettelijke Britse variant. Omdat de leerkracht in verschillende klassen komt, werd besloten drie klassen uit voorzorg in quarantaine te laten gaan. Het gaat om een veertigtal leerlingen.

"Ondertussen hebben al de kinderen zich laten testen en sijpelen de resultaten binnen", vertelt burgemeester van Merchtem Maarten Mast (Lijst1785). "Er blijken momenteel een zestal leerlingen besmet te zijn geraakt, maar nog niet alle testresultaten zijn volledig."

De drie klassen volgen nog afstandsonderwijs tot en met volgende week dinsdag. Kinderen met een negatieve test mogen woensdag 3 februari weer naar school. Woensdag worden bovendien alle leerlingen en leerkrachten getest, in samenwerking met het testcentrum van Merchtem. Omdat het niet om de Britse variant gaat, is beslist om de ouders van de leerlingen niet te testen.

Dinsdagavond heeft Merchtem ook besloten om alle buitenschoolse activiteiten voor kinderen jonger dan twaalf jaar te verbieden, alvast tot en met 7 februari. "We doen dat zodat er nog een extra afkoelingsperiode komt voor de krokusvakantie. We zien dat er in naburige gemeenten ook uitbraken plaatsvinden, dus willen we op zeker spelen. En deze regel heeft ook het voordeel van de duidelijkheid", zegt Mast.

AstraZeneca zal bij de eerste levering aan de Europese Unie minder vaccins leveren dan aanvankelijk overeen gekomen, omdat de Europese Unie pas laat besliste om een contract voor de levering af te sluiten. Dat vertelde topman Pascal Soriot van de farmaceut aan de Duitse krant Die Welt.

De Amerikaanse vicepresident Kamala Harris heeft dinsdag in het National Institutes of Health (NIH) haar tweede spuitje van het coronavaccin gekregen. Harris kreeg op 29 december haar eerste dosis van het vaccin van farmaceut Moderna.

Tussen de twee inentingen van Moderna moet vier weken zitten om optimaal te kunnen werken, volgens het Amerikaanse bedrijf. Harris is precies vier weken na haar eerste spuit weer ingeënt.

President Joe Biden heeft zijn twee dosissen van het vaccin ook al gekregen.

Het akkoord over buitenschoolse activiteiten voor jongeren is "een eerste stap in de goede richting". Dat vindt de Vlaamse Jeugdraad, een officiële adviesraad voor de Vlaamse regering.

"We zijn blij dat de beleidsmakers hun nek uitsteken voor jongeren", klinkt het. "We weten dat dit deels ten koste gaat van jongere kinderen, maar begrijpen de beslissing." Na de krokusvakantie hoopt de Jeugdraad dat er weer meer mogelijk wordt "zonder onnodige risico's te nemen".

Voor de groep van 12- tot 18-jarigen komt er een beetje perspectief. Zij zullen voor het eerst sinds lang opnieuw buitenschoolse activiteiten mogen doen. Uitsluitend in de openlucht weliswaar, en ook voor hen geldt de beperking van de bubbel van 10.

Sportwedstrijden zijn verboden voor alle leeftijden. Binnen de bubbel kan wel een match van vijf tegen vijf gespeeld worden, maar competitie tegen andere bubbels is niet mogelijk.

Chiro Vlaanderen en Scouts en Gidsen Vlaanderen reageren "heel blij" op het akkoord over de buitenschoolse activiteiten voor kinderen en jongeren. "Er is geluisterd naar de sector, kinderen die ouder zijn dan twaalf jaar krijgen nu ook perspectief. Voor hen lag sinds de herfstvakantie alles stil", aldus nationaal secretaris Niels De Ceulaer. 

"Er is begrip voor de kleinere bubbel bij kinderen onder de dertien jaar. De praktische uitwerking zal niet evident zijn, vooral voor de kleinsten in kleine groepjes. Er zijn ook nog veel vragen: wordt de begeleiding bijvoorbeeld meegeteld in de bubbel van 10 personen?"

Scouts en Gidsen Vlaanderen gaat in overleg met de jeugdsector over hoe dit praktisch te vertalen naar het terrein. "Alles staat wel onder voorbehoud van wat het Overlegcomité beslist", zegt woordvoerder Jan Van Reusel.

Van Reusel is wel blij met het vertrouwen dat gesteld wordt in de verantwoordelijkheid van het jeugdwerk. Hij wijst op het succes van de zomerkampen, waar met strikte protocollen haast geen besmettingen opdoken. "Het is belangrijk dat kinderen en jongeren bewegingsruimte krijgen. Het is het antwoord op een pedagogische noodzaak, de nood aan contact en uitdagingen."

Praktisch moet nog heel wat uitgeklaard worden: aantallen, grootte van groepen, welke activiteiten? "Zien groepen het zitten om binnen die kaders te werken? Wie dit niet wil, zullen we niet laten vallen", besluit Van Reusel.

Het verbod op buitenschoolse activiteiten voor kinderen onder dertien jaar blijft voorlopig gelden in dertien Limburgse gemeenten. Het akkoord dat de verschillende deelstaten van het land vandaag sloten, moet immers nog in een nieuw ministerieel besluit verschijnen. Bovendien kan gouverneur Jos Lantmeeters altijd nog bijkomende maatregelen nemen.

Het verbod geldt in Sint-Truiden, Nieuwerkerken, Gingelom, Heers, Wellen, Borgloon, Alken, Hamont-Achel, Pelt, Lommel, Bocholt, Peer en Hechtel-Eksel.

De minst bevoorrechte mensen van de samenleving moeten bij de eersten zijn die het vaccin tegen Covid-19 krijgen. Reizigers zouden in dit stadium niet ingeënt moeten worden. "Dat druist in tegen het principe van billijkheid", stelt de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO).

Gezondheidswerkers die in hoogrisico-omstandigheden werken en bejaarde mensen zouden volgens de WHO eerst aan de beurt moeten komen. Daarna volgen andere gezondheidswerkers, oudere mensen en leerkrachten, maar ook mensen die dicht op elkaar moeten leven. Daarbij wordt onder meer gedacht aan vluchtelingen, gevangenen en inwoners van sloppenwijken.

Meerdere Nederlandse steden hebben vanavond een noodbevel afgekondigd. De politie kan hierdoor makkelijker controles uitvoeren en zonder directe aanleiding mensen fouilleren. Het gaat onder meer om Maastricht, Eindhoven, Haarlem, Zwolle, Leiden, Zaltbommel, Heemstede en Breda.

Er zijn serieuze signalen dat vanavond opnieuw ongeregeldheden zullen plaatsvinden. "Dat tolereren we niet", stelt de Maastrichtse burgemeester Annemarie Penn. "Dit heeft niets meer met demonstreren te maken, dit zijn puur relschoppers die uit zijn op vernielingen en geweld." 

Eindhoven was afgelopen zondag het toneel van ernstige rellen. "Het blijft helaas onrustig in onze stad", aldus burgemeester John Jorritsma. "We ontvangen van alle kanten signalen die aanleiding geven dat er wanordelijkheden kunnen ontstaan. De locaties die daarbij genoemd worden wisselen."

Kinderen die ouder zijn dan twaalf jaar mogen weer een hobby uitoefenen in een bubbel van maximaal tien personen. Jongeren uit verschillende scholen kunnen elkaar dus buiten zien. Wordt het probleem op die manier niet gewoon verlegd? "Dit voorstel is tot stand gekomen in overleg met de virologen (zij zagen liever een bubbel van acht; nvdr)", legt minister van Jeugd Benjamin Dalle uit. 

"Ze hadden heel veel begrip voor de situatie van de twaalf- tot achttienjarigen. Sinds eind oktober zijn voor hen geen vrijetijdsactiviteiten meer georganiseerd. Als het in kleine groepjes én buiten gebeurt, vinden zij het ook wel verantwoord. Dit geeft voor de jongeren een broodnodig perspectief." 

Het voorstel is gedragen door de drie gemeenschappen van het land, maar het federaal Overlegcomité moet donderdag nog wel definitief het licht op groen zetten.

212.618 Belgische inwoners hebben een inspuiting met een coronavaccin gekregen. Dat blijkt uit gegevens op het dashboard van het gezondheidsinstituut Sciensano.

2,31 procent van de volwassen Belgische inwoners heeft nu een inspuiting met een coronavaccin heeft gekregen. Voor de volledige bevolking bedraagt de vaccinatiegraad 1,85 procent.

Er kregen ook al 683 mensen een tweede prik toegediend. Dat brengt het totale aantal toegediende dosissen op 213.301.

De meeste dosissen werden toegediend in het Vlaams gewest: daar werden al zowat 130.900 mensen minstens één keer ingeënt, wat neerkomt op 2,45 procent van de bevolking. In Wallonië gaat het om ongeveer 67.400 mensen (2,33 procent), in Brussel om 13.700 (1,46 procent).

Frank Vandenbroucke wacht op meer gegevens omtrent de ziekenhuisopnames. "Hoe verklaar je de toename van het aantal dagelijkse opnames? Dat is momenteel niet eenvoudig te verklaren. Ik wil dat men ook de aard van de opnames onderzoekt", zei hij.

De Britse variant wordt volgens hem intussen steeds vaker aangetroffen. "Dat de trend sterk stijgend is, is wel duidelijk. Dat is reden voor zorg." Een aanpassing van de vaccinatievolgorde is volgens de minister nog niet aan de orde. 

Er is veel frustratie met de houding van de farmabedrijven, maar daarvoor is België afhankelijk van Europa. "Hoe dan ook zullen we met de beste wil van de wereld blijven leven met veel onzekerheid. De vaccinatiestrategie zal voortdurend aangepast moeten worden", aldus Vandenbroucke.

Een combinatie van twee synthetische antilichamen van de Amerikaanse farmagroep Eli Lilly leidt tot hoopgevende resultaten. Het aantal hospitalisaties en overlijdens bij hoogrisicopatiënten daalde met 70 procent na het gebruik van bamlanivimab en etesevimab.

Hun virale lading bleek ook lager te liggen en ze hadden minder tijd nodig om te herstellen. Aan de studie namen 1.035 mensen deel. 

In rusthuis Ter Vlierbeke in Kessel-Lo zijn 14 bewoners en drie medewerkers besmet met het coronavirus, hoewel de eerste vaccinaties daar al toegediend werden. “Degelijke immuniteit is er pas tien à veertien dagen na de eerste dosis”, verduidelijkt het Agentschap Zorg en Gezondheid. Lees er meer over in dit plusstuk.

Minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke heeft het coronacommissariaat om een nieuwe update van de epidemiologische situatie gevraagd. Dat zei hij bij een actualiteitsdebat in de Kamer. Het rapport zou ook nieuwe gegevens moeten bevatten over de testing in de scholen.

"Er zijn steeds meer indicaties dat besmettingen door kinderen toch belangrijker zijn dan we dachten", zei Vandenbroucke. Donderdag heeft hij samen met eerste minister Alexander De Croo een 'informeel overleg' met de ministers van Onderwijs en Jeugd van de deelstaten. "Ik denk dat de ministers dan maatregelen zullen aankondigen, of misschien al voor donderdag", aldus Vandenbroucke.

Op Vlaams niveau wordt vanavond alvast opnieuw overlegd. Het gaat onder meer over de buitenschoolse activiteiten van kinderen en jongeren.