Jennifer Heylen: ‘Na ‘De Slimste Mens’ dacht ik dat iedereen me zou haten’

Ik ben het nog altijd niet gewend, die trappen”, klinkt het amechtig, op weg naar de derde verdieping van haar woonst in Antwerpen. Sport staat bepaald niet vooraan in het woordenboek van Jennifer Heylen. Of liever gezegd, het staat er helemaal níét in. “Ik kom voor een rol nog liever 10 kilo aan dan dat ik weken moet afzien om ergens fit op de set te verschijnen”, bekent ze. Boven hijgen we uit in onze mondmaskers terwijl we het uitzicht bewonderen op het water aan het Eilandje.

De 29-jarige actrice verhuisde vier jaar geleden van Brussel naar Antwerpen, op zoek naar een job. Na het middelbaar studeerde ze een jaar rechten in Leuven maar dat was haar ding niet, merkte ze al snel. Wat dat dan wel was, daar had ze geen idee van. Tot een student van het RITCS, de Brusselse media- en theaterschool, haar vroeg of ze auditie wilde doen voor de hoofdrol in zijn eindejaarswerk. “De kortfilm won zowaar verschillende prijzen, en ik was vertrokken. Ik wist meteen dat dit was wat ik wilde, ik voelde me als een vis in het water.” Intussen ging ze in Antwerpen aan de slag bij een interimkantoor, een job die ze combineerde met haar acteerwerk. Maar vorig jaar kreeg ze zoveel aanbiedingen voor series en films dat het niet meer haalbaar was om daarnaast bureauwerk te blijven doen.

In 2020 was Jennifer te zien in de series Brak en Instafamous op het onlineplatform VTM GO en in de reeks Loslopend wild op Eén, maar het was de fameuze overwinning tijdens haar eerste deelname aan De slimste mens die haar bekend maakte bij het grote publiek. Jennifer verpulverde daarin de recordscore van Studio Brussel-presentatrice Michèle Cuvelier in 2018; Cuvelier speelde toen 598 seconden bij elkaar, Jennifer haalde maar liefst 661 seconden. Ze was al blij dat ze het langer dan één aflevering had volgehouden, bekende ze nadien. Intussen had half Vlaanderen haar in het hart gesloten vanwege haar humor en puntige antwoorden. Toen Jan Jaap van der Wal haar in De ideale wereld bijvoorbeeld vroeg of ze van kaas hield nadat ze eerst had verteld dat ze vaak wordt gecast om een hoer te spelen, zei ze doodleuk: ‘Beter een hoer die van kaas houdt dan een die naar kaas rúíkt.’

Al met al mag ze zeker niet klagen over 2020, concludeert ze als ze zich in de zetel opkrult, vlak voor de verwarming die roodgloeiend staat.

“Voor de lockdown begon in maart was ik samen met mijn vriend naar Sri Lanka geweest. We kwamen op 7 maart terug nadat we twee fantastische weken op een eiland hadden doorgebracht. Verder heb ik het hele jaar eigenlijk gewoon doorgewerkt zoals daarvoor. Oké, tijdens de opnames moesten we ons aan de coronamaatregelen houden maar als dat het ergste is wat je in 2020 is overkomen, dan kan ik alleen maar vaststellen dat ik een fantastisch jaar heb gehad.”

Wat staat er op de planning voor 2021?

“Niets concreets. Ik ben volop aan het casten. Twee dagen geleden ben ik naar Luxemburg geweest, ik zat zeven uur op de trein voor een casting van twintig minuten. Het was voor een reeks in het Engels en in het Frans en het ging er anders aan toe dan in België, viel me op. Hier is het allemaal wat gemoedelijker, je babbelt wat met elkaar, drinkt iets en dan begin je eraan. In Luxemburg verliep het veel afstandelijker, ik moest meteen beginnen, er kon geen lach van af bij de opdrachtgevers. Tot op het laatst, toen moesten ze wel lachen en wist ik: ‘Got ya!’ Eind deze week (vorige week, red.) laten ze me iets weten.”

Word je echt zo vaak gecast als hoer?

“Ja, dat gebeurt bij veel jonge actrices. Dat komt, denk ik, omdat veel scripts worden geschreven door mannen die vrouwen nogal snel in een bepaald vakje duwen. Als je een vrouw moet spelen met wie het slecht gaat, is het altijd hetzelfde. Zo word ik ook vaak gevraagd als vluchtelinge. Of als vluchtelinge die de prostitutie ingaat omdat ze het op een andere manier niet redt. Aan de andere kant; de politieman in leren vest die de boel komt redden, is ook een cliché.

“Nu, ik speel alles, ik zeg geen nee. En ik heb al heel wat toffe dingen gedaan. Bathroom Stories (VRT-webreeks voor jongeren, red.) vond ik fantastisch. Omdat het er zo gewoon aan toe gaat: vriendinnen onder elkaar die praten over lijf, lust en liefde. Geen kirrende meiden die een kussengevecht houden. (lacht) Ik herkende er mijn eigen vriendschappen in waarin we het ook niet altijd met elkaar eens zijn, maar op het einde van de dag toch voor elkaar kiezen. Juist omdat de serie geschreven en gefilmd is door alleen maar vrouwen, is het realistischer dan wanneer er een man bij was geweest. Niet dat ik vind dat het per se vrouwen moeten zijn die andere vrouwen filmen, hoor. Iedereen mag zich bemoeien met alles, is mijn mening. Als ik – ik zeg maar wat – een mening heb over Aziatische homo’s, moet dat kunnen. Het zou een saaie wereld zijn als mensen alleen maar over zichzelf mogen praten. Op voorwaarde dat er wel naar elkaar geluisterd wordt.

“Ik weet ook niet wat er na een voetbalwedstrijd in de mannenkleedkamer gebeurt, dus zou ik het wellicht anders verfilmen. Nu, ik heb er wel een idee van, volgens mij plassen ze tegen elkaars benen in de douche. Om maar te zeggen dat we soms een vertekend beeld hebben.” (lacht)

Hoe was de samenwerking met actrice Anne-Laure Vandeputte?

“Ik vind haar fantastisch, en een heel goeie actrice. Ze trekt mij mee omhoog. Ik heb het nog anders meegemaakt. Dat een actrice, ik ga geen namen noemen, me zo weinig aandacht schonk dat ik er alles aan deed om toch maar in een goed blaadje te komen. Ze pestte me gewoon weg, in die mate dat ik elke dag huilend naar huis vertrok.”

Vriendinnen van jou die ik sprak, omschrijven jou als grappig, mondig maar ook heel onzeker.

“Dat is zo. Maar ik ben liever mijn hele leven onzeker dan dat ik nergens aan twijfel en niet opensta voor nieuwe ideeën. Twijfel is goed. Op TikTok heb je een filter die je gezicht omdraait zodat je jezelf ziet zoals anderen je zien. Dat is helemaal anders dan wat je in je eigen spiegelbeeld ziet. Toen ik het voor de eerste keer zag, dacht ik: ‘Shit, ik ben veel lelijker dan ik dacht!’”

Was je onzeker tijdens De slimste mens?

“Ik was heel zenuwachtig, maar dat kwam door de drang het goed te willen doen. Ik wilde zo ver mogelijk doorstoten, had er de hele zomer voor gestudeerd. Gelukkig ging het goed in de eerste aflevering, waardoor het minder erg was dat ik er in de tweede ronde uit lag. Toen ik nadien alle onlinereacties las – helaas heb ik de vervelende gewoonte om dat te doen – was ik verrast door de hoeveelheid positieve berichten. Ik had dat nooit verwacht. Het deed me beseffen dat ík degene was met oordelen over mezelf, niet zozeer de anderen. Ik dacht dat iedereen me zou haten omdat ik zwart was en ik stond klaar om terug te vechten. Maar het was totaal niet nodig. Het heeft er, denk ik, ook mee te maken dat De slimste mens een ontspanningsprogramma is, de mensen kijken ernaar uit, wat kan het hen dan schelen welke kleur ik heb.

“Weet je wat me pas echt onzeker maakt? Dat ik dit jaar 30 word en pas zo laat begonnen ben als actrice. Er is een periode voor actrices waarin ze vergeten worden. Ofwel ben je de jonge griet, ofwel ben je haar moeder. Tussenin is er niets. Ik ben heel bang dat ik te laat ben, dat de volgende van 21 al fris en fruitig klaarstaat om mijn plaats in te nemen. Ik wil geen 30 worden, ik heb er echt geen zin in.”

Vind je jezelf nu echt oud op je negenentwintigste?

“Ja, heel erg. Ik weet nog dat ik op mijn zestiende dertigers als oude mensen beschouwde; ze kochten een huis, kregen kinderen en hadden een enorm volwassen leven. Nu ben ik zelf bijna 30 en denk ik: ‘Shit, ik heb nog geen huis, geen kind, en ik ben nog maar net bezig met mijn carrière. Intussen kan ik geen meisje van 21 meer spelen want daar ben ik te oud voor.’ Onlangs las ik een artikel waarin ze mannen vroegen op welke leeftijd ze vrouwen het aantrekkelijkst vinden. Het gemiddelde antwoord was: 20 jaar. Dat zet me toch wel aan het denken. Leonardo DiCaprio is 46, zijn vriendin is 23. Dus ergens is er blijkbaar een consensus onder mannen dat vrouwen na een bepaalde leeftijd minder aantrekkelijk zijn.

“Ik vind het zo eng dat ze zo denken. Want ik kan er toch niks aan doen? Zij mogen wel ouder worden en ik niet of wat? Op mannen staat geen houdbaarheidsdatum, op vrouwen blijkbaar wel. Wij worden gezien als eieren en eieren worden slecht. Dat is wat ik heb geleerd uit de films. Dus ja, ik ben bang om uit de boot te vallen straks. Maar aan de andere kant denk ik dat, wanneer ik dit teruglees op mijn veertigste, mezelf zal schamen omdat ik hierover zat te klagen. Zoals ik me nu afvraag waarom ik op mijn twintigste zo hard bezig was met mijn gewicht. Nu denk ik: ‘Fuck it, je ziet er goed uit, waar maakte je je druk over destijds?’ Zo zal het waarschijnlijk over tien jaar ook zijn. Dat is dan wel weer een geruststellende gedachte. Maar toch: zodra ik bij mezelf een grijs schaamhaar ontdek, spring ik van de brug.”

Waar lig je, buiten je vergevorderde leeftijd, nog wakker van ’s nachts?

“Van seriemoordenaars. Daar lig ik letterlijk wakker van. Ik heb het mezelf aangedaan door te veel naar misdaadpodcasts te luisteren, maar ik ben echt bang om iemand tegen te komen die me oprecht pijn wil doen. Ik ben heel bang om te sterven.”

Ben je bang om ’s avonds alleen de straat op te gaan?

“Jazeker. Ik doe het wel, maar als ik een groep mannen tegenkom, dan steek ik de straat over. Het zal wel een vooroordeel zijn, dat weet ik. Maar toch. In Antwerpen valt het nog mee, maar in Brussel vind ik het echt verschrikkelijk, daar kun je als vrouw niet alleen rondlopen, je wordt om de vijf minuten aangeklampt. Het is een van de redenen dat ik er ben weggegaan.”

Jennifer werd geboren in Elsene. Haar ouders zijn van Rwandese afkomst. Haar moeder verliet het land voor de burgeroorlog begon (in 1994). In België leerde ze de toekomstige vader van Jennifer kennen maar het koppel ging uit elkaar toen ze zwanger bleek. Als klein kind verbleef Jennifer in Brussel, tot haar moeder een nieuwe relatie begon en ze naar Bierbeek verhuisden. Haar moeder hertrouwde en kreeg nog twee zonen, de halfbroers van Jennifer.

Het gesprek gaat verder over mannen en waarom ze zich zo moeilijk kan hechten.

“Ik weet niet of ik een bepaald type man heb, ik weet wel dat ik mijn eigenwaarde van mijn partner laat afhangen. Daar moet ik mee stoppen, dat besef ik. Maar intussen is het zo. Als mijn vriend zegt dat hij van me houdt, is dat voor mij een bevestiging dat ik het verdien om geliefd te zijn. Maar dat gevoel blijft nooit hangen, integendeel. Meestal vind ik het world-shattering erg als mijn vriend me niet bevestigt dat hij me graag ziet en dat ik leuk ben. ‘Zie je wel, ik verdien geen liefde’, denk ik dan. Die onzekerheid heeft te maken met de slechte band met mijn vader, denk ik. Zowel met mijn biologische vader als met mijn adoptievader. Mijn adoptievader is inmiddels overleden aan asbestkanker. Ik heb mijn achternaam van hem gekregen. Met mijn biologische vader had ik helemaal geen band. Hij wilde geen kind, maar mijn moeder heeft me gehouden. Of het een egoïstische keuze was om haar partner met een kind op te zadelen, is een ethische kwestie die ik liever aan anderen overlaat, maar het zorgde er wel voor dat ik altijd dacht: ‘Als je eigen papa al niet van je houdt, hoe kan er dan ooit een andere man van je houden?’”

Je bent op zeker moment uit huis weggegaan vanwege je adoptievader. Hoe oud was je toen?

“Ik zat op mijn zeventiende op internaat omdat het niet meer ging thuis. De slechte band met mijn adoptievader had waarschijnlijk te maken met het feit dat ik niet zijn eigen kind was, al weet ik dat niet zeker. Ik denk dat het lang niet iedereen gegeven is; onvoorwaardelijke liefde voor een kind dat niet van jou is. Hoewel ik er meteen bij wil zeggen dat ik van mijn tante en oma aan adoptievaders kant wel zeker weet dat ze 100 procent van me houden.

“Maar goed, ik groeide op met twee halfbroers, met wie ik het trouwens prima kan vinden. En al was ik dan een lastige puber, ik denk echt dat mijn adoptievaders liefde voor mijn broers veel groter was dan voor mij. Dat is waarom ik vandaag de dag zo’n bevestigingsdrang heb. Als ik geen positieve aandacht krijg, zoek ik het desnoods op een negatieve manier. Ik maak dan ruzie en als nadien blijkt dat mijn vriend – maar ik heb het evengoed met vriendinnen – dan toch voor me kiest, is dat voor mij de ultieme bevestiging dat hij me wel degelijk graag ziet.”

Heb je ooit contact gehad met je biologische vader?

“Op latere leeftijd wilde hij dat wel, maar mijn mama had hem zo hard gedemoniseerd dat ik hem niet wilde zien. Ook hij is overleden, aan een hartaanval. Toen ze me nadien zijn gsm toonden, zag ik dat hij mijn foto als achtergrond op zijn scherm had. Terwijl we elkaar nooit hebben teruggezien nadat hij mij als baby verliet. Dat vond ik heftig. Blijkbaar betekende ik toch wel iets voor hem. Of misschien was hij gewoon verliefd op het idee dat hij had van zijn dochter. Intussen is hij er nooit voor me geweest. Toch wil ik hem, en ook mijn moeder, niet als schuldige aanwijzen. Ze waren nog jong, begin twintig. Sommige beslissingen kun je nu eenmaal niet terugdraaien. Nu ik zelf ouder word, begin ik in te zien dat mijn ouders ook maar gewoon mensen waren die moesten roeien met de riemen die ze hadden.”

Heb je een band met je familie in Rwanda?

“Mijn moeder heeft me er enkele keren mee naartoe genomen. Het vervelende is dat ik de taal niet spreek. Dat maakt dat je je anders voelt, vooral bij je eigen familie. Ik herinner me dat ik als puber mijn oma na lange tijd terugzag. We konden elkaar alleen maar knuffelen, spreken was er niet bij. De familiale band is er wel, maar echt intens is die niet. Ik idealiseer Rwanda ook niet, ik ben Belg, mijn leven is hier. Mijn vriendinnen zijn wit, mijn vriend is wit en mijn familie voor een groot deel ook. Mijn broers zijn half, met een witte vader en een zwarte moeder. Ik word omringd door witte Belgen en heb eigenlijk geen banden met andere Rwandezen of zwarten in België. Vandaar dat ik ook niet echt een band heb met Rwanda. Dat vind ik jammer, ik zou graag wat meer zwarte vrienden of familie hebben hier. Zodat ik roots heb om naar terug te grijpen.”

Je bent wel naar de betoging van Black Lives Matter geweest vorig jaar.

“Omdat ik de zaken waar ze achter staan, wilde steunen. Mijn eigen kleur had er ook mee te maken, maar eigenlijk speelde dat niet echt een rol. Vroeger was ik veel meer met mijn huidskleur bezig, ik sprak openlijk over racisme. Ik was heel boos, dat heeft tot mijn drieëntwintigste geduurd. Boos omdat ik me afvroeg waarom iedereen me haatte vanwege mijn kleur. Ik vond alles racistisch. Nu, ik héb op dat vlak ook dingen meegemaakt, zaken die ik nog steeds heel erg vind. Maar tegenwoordig trek ik het me minder aan. Omdat ik niet in constante boosheid wil leven. Als een witte Belg zich aangevallen voelt omdat hij niets meer mag zeggen, dan denk ik: ‘Laat hem, voor hem is dat de waarheid, wie ben ik om dat tegen te spreken.’ Als iemand racistisch wil zijn, is dat zijn probleem, niet het mijne.

“Ik heb trouwens de kracht niet om op de barricaden te staan en tegen racisme te vechten, dat zeg ik eerlijk. Terwijl ik besef dat het wel nodig is. Ik heb me die vraag wel gesteld; of ik meer over racisme moet spreken. Voor vrouwen als Dalilla Hermans en anderen heb ik enorm veel bewondering, maar ik ben niet sterk genoeg om met de dagelijkse bagger om te gaan waar zij mee te maken krijgen. Zwarte vrouwen verdienen meer en een betere representatie dan een onzekere actrice die gewoon wil spelen.”

Je bent out of the blue begonnen met acteren. Heb je nadien acteerlessen gevolgd?

“Een casting director zei eens dat hij duidelijk merkte dat ik geen acteeropleiding had gevolgd en dat ik beter terug naar school zou gaan om drama te studeren. Ik heb er lang over nagedacht, maar ik weet niet of ik nog drie jaar opnieuw in de klas wil zitten. Nu, ik vind acteren tot nu toe niet moeilijk, en dat bedoel ik niet arrogant. Ik leer het in de praktijk en dat werkt, dus laat ik die acteerlessen voorlopig maar voor wat ze zijn.”

Mocht het acteren alsnog op niets uitdraaien, heb je dan een plan B?

“Nee. Ik heb alleen een plan A. Ik hoop oprecht dat het goed zal gaan, want ik weet dat ik doodongelukkig zou zijn als het mis zou lopen en ik iets anders moet doen. Het moet gewoon lukken, er is geen alternatief.”

De volgende dag stuurt ze een berichtje: ‘Ik heb de rol voor Luxemburg! Verder mag ik er nog niks over zeggen.’

Het wordt dus uitkijken naar een acterende Jennifer Heylen in het Frans straks.