Leden van Schild & Vrienden trainden in militaire kampen

Eén van de meest besproken beelden uit de reportage die het VRT-programma Pano in 2018 over Schild & Vrienden maakte, was die waar een militant van de extreemrechtse jongerengroep poseerde met een machinegeweer op een Vlaamse leeuwenvlag. Dat werd toen al gauw vergoelijkt met de boodschap dat het slechts een nepwapen was.       

Die bewering zal wel juist geweest zijn. In extreemrechtse milieus zijn er heel wat fans van airsoft, een schietsport waarbij oorlogssituaties worden nagespeeld met hoogst natuurgetrouwe replica’s. Op zich een onschuldige hobby, natuurlijk. Maar af en toe laat zo’n rechts-extremist toch ook wel blijken dat het méér dan een spelletje is.

Gaetan P. bijvoorbeeld, een trouw lid van Schild & Vrienden dat op Instagram zit onder de schuilnaam ‘Son of Dietsland’. Daar poseerde hij onlangs met een airsoftgeweer, verduidelijkend dat hij ook ervaring met écht schieten heeft. “Maar dat kan ik helaas slechts één keer per jaar doen”, zo schreef hij.                        

Daarmee verwees hij naar de wetgeving die stelt dat wie geen wapenvergunning bezit, hooguit één keer per jaar met echte vuurwapens op een erkende schietstand mag oefenen. Over zijn airsoftwapen schreef hij dat het ook kan dienen om mee te trainen. Want het belangrijkste daarbij is “het hanteren” van het wapen volgens hem, niet “de kick” van schieten met een echt geweer.

Voor als het ooit nodig zou zijn

Airsoftwapens dienen dus wel degelijk een hoger doel: wapenvaardigheid aankweken, voor als dat ooit nodig zou zijn. In dezelfde Pano-reportage viel er daarover een duidelijke quote van leider Dries Van Langenhove te noteren: “De dag van geweld komt nog wel hoor, ik weet welke kant voorbereid zal zijn en welke niet.”       

Dat er in extreemrechtse middens zorgwekkende wapenfanaten rondlopen, bleek eind vorig jaar nog. Toen bracht Het Laatste Nieuws videobeelden naar buiten van het Limburgse koppel dat van de brandstichting in het asielzoekerscentrum van Bilzen wordt verdacht. Zij trokken vaker dan één keer per jaar naar een schietstand om te trainen met oorlogswapens, waaronder kalasjnikovs.

En er zijn dus ook extreemrechtse Vlamingen die het nog wat verder drijven. Zij gaan naar militaire trainingskampen in het buitenland, waar veel meer kan en veel meer mag. In juni berichtte HLN al dat de Belgische veiligheidsdiensten er zo een twintigtal kennen. Of er daar ook leden van Schild & Vrienden bij zijn, wou toenmalig Justitieminister Koen Geens (CD&V) op dat ogenblik niet kwijt.

Dat blijkt dus wel degelijk het geval te zijn. Een van hen is Stijn L. (26) uit Halle. Een trouwe militant van Schild & Vrienden, die geregeld aan de zijde van Dries Van Langenhove poseert. Zijn imposante lijf staat vol tattoos, waaronder een ‘zwarte zon’ op zijn borst. Die wordt soms verward met oud-Noorse symboliek, maar is eigenlijk rechtstreeks van bij de nazi’s afkomstig.

Russische geheime dienst

Stijn L. diende vijf jaar in het Franse Vreemdelingenlegioen en volgde vorig jaar een opleiding tot ‘private military contractor’ bij de European Bodyguard and Security Service Association (EBSSA). Dat is een firma gevestigd in Servië, die volgens westerse veiligheidsdiensten onder invloed staat van de GRU, de voor gifmoorden bekende Russische geheime dienst.

De spierbundel uit Halle volgde ook al wapentrainingen in Polen, bij de door een oud-militair gestichte firma Tactical Risk Group. Hij steekt niet onder stoelen of banken dat hij zijn vaardigheden desnoods wil gebruiken. “Als je de capaciteit tot geweld niet bezit, dan heeft je beschaving geen enkel gewicht”, zo schreef hij op zijn Instagram-pagina, waar hij zichzelf ‘Victor Leeuwenstorm’ noemt.

Het hoeft dan ook niet zo veel verwondering te wekken dat Stijn L. vermeld staat in de ‘Gemeenschappelijke Gegevensbank’ van onze veiligheidsdiensten. Dat is de lijst die het Orgaan voor Dreigingsanalyse OCAD ooit voor Syrië-strijders en andere moslimterroristen in het leven heeft geroepen, maar waarop nu ook 28 extreemrechtse haatpredikers en 21 “potentieel gewelddadige extremisten” uit diezelfde hoek zijn opgenomen. Zij worden niet noodzakelijk van strafbare feiten verdacht, maar hebben wel een profiel dat onze veiligheidsdiensten zorgen baart.

Bestormen van een gebouw

Er zijn in Oost-Europa heel wat private bedrijven die lessen aanbieden in wapenbeheersing en regelrechte oorlogstechnieken. Zo kan je je in Polen bekwamen in het bewapend bestormen van een gebouw “op een agressieve maar veilige wijze” door 1.700 euro neer te tellen voor een zevendaagse cursus ‘Close quarter battle’ bij de European Security Academy (ESA).

Dat is niet noodzakelijk mannenwerk, zo bewijst de Arendonkse Silvy van B. (39). Zij volgde al zeker vier verschillende cursussen – waaronder die ‘Close quarter battle’ –  bij het Poolse bedrijf. Dat gaat er prat op dat het heel wat overheidsdiensten onder zijn klanten heeft – van het Poolse leger tot de elitetroepen van de Nederlandse politie – en ook volkomen bonafide professionelen uit de beveiligingssector opleidt.

Silvy van B. is echter geen bewakingsagent, laat staan politievrouw. Ze runt een tatoeageshop en kwam jaren geleden in opspraak, omdat ze daar nazisymbolen in haar catalogus had staan. Ze zat op dat ogenblik in de gemeenteraad voor Vlaams Belang, waarvoor ze in 2018 nog lijstduwer was. Datzelfde jaar zetelde ze ook kortstondig in de Antwerpse provincieraad.            

In een korte reactie per e-mail doet ze de trainingsactiviteiten als “sportschieten” af. Maar op sociale media ontkent ze niet dat er zorgwekkende bijbedoelingen spelen. Toen een Facebook-vriend bij een van haar trainingsfoto’s schreef: “Hopen op het beste maar voorbereiden op het slechtste”, gaf ze die commentaar een dikke duim. Van Stijn L. kregen we geen enkele respons op de vraag om commentaar via telefoon, e-mail en Instagram.

Bodyguards van Khadafi

De European Security Academy werd gesticht door een expert in gevechts- en beveiligingstechnieken, die ooit nog de bodyguards van de Libische dictator Muammar Kadhafi heeft getraind. Het bedrijf verklaart uitdrukkelijk dat het kandidaten weigert als die extreemrechtse ideologieën aanhangen of banden hebben met ultra-nationalistische groepen.

Maar in Zuid-Afrika werkt ESA wel volop samen met figuren die de afschaffing van de apartheid nog steeds niet verteerd hebben en samenzweringstheorieën tegen de zwarte bevolking verspreiden. En de onderzoekswebsite Bellingcat ontdekte ook dat ESA leden van een Oekraïense neonazimilitie getraind heeft voor de burgeroorlog in dat land: het Azov-bataljon, dat zelfs door de regering-Trump té extremistisch werd bevonden om te delen in de militaire hulp die zij aan Oekraïne gaf.

Zelfs als een Vlaamse extremist puur uit zin voor avontuur naar zulke trainingskampen trekt, riskeert hij daar dus banden te smeden met nog veel radicaler volk. Zo stond Stijn L. al op een Poolse schietstand met Jack Donovan. Dat is een prominent lid van Wolves of Vinland, een Amerikaanse extreemrechtse groep van wie al een volgeling tot tweeënhalf jaar cel veroordeeld is voor brandstichting in een zwarte kerk.

De trainingssite van ESA in Wlosciejewki, een dorpje ten zuidoosten van de Poolse stad Poznan, maakt ook wel duidelijk wie er als de grootste vijand wordt beschouwd. Zo vindt de cursus ‘Urban Warfare’ – waarbij kalasjnikovs, AR-15-aanvalsgeweren en Glock-pistolen worden gebruikt – plaats in een nagebouwde straat waar het theesalon op de hoek Arabische opschriften draagt.

QAnon-complottheorie

Het is Vlamingen niet noodzakelijk verboden om naar zulke kampen te trekken, beklemtoonde minister Geens vorig jaar. Maar de vraag valt wel te stellen of het opportuun is dat om het even welke burger wapen- en oorlogstrainingen volgt die voor professionelen bedoeld zijn, zonder al de backgroundchecks die gelden in de beveiligingssector.             

Het zijn niet altijd de meest evenwichtige zonen des lands, die in Oost-Europa soldaatje gaan spelen. Zo is er ook al een man uit Oud-Turnhout bij ESA gaan trainen die op Facebook zijn geloof betuigt in de Amerikaanse QAnon-complottheorie (die onder meer beweert dat John F. Kennedy zijn dood in scène heeft gezet) en twijfel zaait over de ernst van het coronavirus en de veiligheid van vaccins.

Niet iedereen is trouwens even open over de trainingen die hij volgt. Zo schermt een tweede lid van Schild & Vrienden dat cursussen in Polen volgde zijn socialemedia-accounts zorgvuldig af. Maar op de Instagram-pagina van ESA zelf is hij wel op foto’s te herkennen als deelnemer aan de cursus ‘Advanced Combined Firearms’ in juni en ‘Close Quarter Battle’ in juli van vorig jaar.

Het gaat om Koen S. (30) uit Temse, de man met wie het Vlaams Belang in september 2018 “een goed gesprek” moest voeren, vooraleer beslist werd dat hij op de kieslijst voor de gemeenteraadsverkiezingen mocht blijven staan. Daar was even twijfel over, omdat hij het was die in de Pano-reportage met zijn machinegeweer op de Vlaamse leeuwenvlag in beeld was gekomen.

Bij Vlaams Belang konden noch de nationale perswoordvoerder, noch de voorzitter van de afdeling in Temse ons vertellen of Koen S. nog actief is in de partij. Woordvoerder Jonas Naeyaert beloofde om hem “via gemeenschappelijke contacten” in te lichten zodat hij zelf kon reageren. Maar tot hiertoe hebben we daar niets van gehoord en ook een Instagram-bericht aan S. leverde nog geen antwoord op.