Onderwijsexpert Dirk Van Damme: "Moeten leerlingen met veel leerachterstand weer perspectief geven voor ze afhaken"
Leerlingen die een grote leerachterstand hebben opgelopen door de coronamaatregelen, mogen niet ontmoedigd raken door te veel leerstof. Dat zegt onderwijsexpert bij de OESO Dirk Van Damme. In alle ons omringende landen worstelen scholieren met leerachterstand door de coronapandemie. Experten komen met verschillende oplossingen voor de dag. Maar het lijkt onvermijdelijk dat er keuzes gemaakt moeten worden.
"Er zijn ook leerlingen die het beter doen dan anders", steekt onderwijsexpert Dirk Van Damme van de OESO van wal. "Ook dat is een internationaal fenomeen."
In alle landen heeft het onderwijs zich het voorbije jaar sterk moeten aanpassen aan de coronaomstandigheden. "De explosie aan ongelijkheid baart ons bij de OESO daarbij het meeste zorgen", vertelt Van Damme.
"Eigenlijk kan je heel moeilijk spreken over leerachterstand in de gemiddelde zin, maar moet je echt kijken naar waar zitten de verschillende soorten leerlingen op de leercurve", legt hij uit.
Van Damme pleitte begin vorige week nog voor een tijdelijke sluiting van de scholen, uit vrees voor de verspreiding van de Britse coronavariant. Hij zegt al langer dat de overheid meer moet inzetten op degelijk afstandsonderwijs.
De explosie van ongelijkheid baart ons het meeste zorgen.
"De tijd in de klas die leerkrachten hebben, was het voorbije jaar korter", voegt pedagoog aan de Arteveldehogeschool Pedro De Bruyckere eraan toe, "en logischerwijs betekent minder lestijd, ook minder tijd om leerstof uit te diepen".
Voor heel wat leerlingen is het daarom moeilijker om mee te zijn. Dat fenomeen is in alle landen een zorg momenteel. "In Engeland gaan stemmen op om dit als een verloren jaar te beschouwen en alle leerlingen een jaar langer op de schoolbanken te houden", haalt Van Damme aan, maar dat vindt hij geen goed idee.
"We kunnen niet alle leerlingen over dezelfde kam scheren", benadrukt Lieven Boeve van het Katholiek Onderwijs. "Elke school zal moeten bekijken voor welke leerlingen er moet bijgesprongen worden op korte termijn. Maar vooral ook lange termijn. Liefst tijdens de uren, maar als het moet ook er buiten."
Al die tekorten wegwerken op korte termijn gaat niet meer lukken.
"Uit onderzoek blijkt dat werken in zeer kleine groepjes met een 'tutor' het beste werkt", vertelt De Bruyckere. "Dat kan bijvoorbeeld een oudleerkracht of iemand in opleiding zijn die zeer gericht specifieke bijscholing geeft." Zo kunnen we iedereen aan boord houden.
Van Damme waarschuwt voor realiteitszin: "al die tekorten wegwerken op korte termijn, dat gaat niet meer lukken".
Hoofdzaken en bijzaken van elkaar scheiden
Vlaams minister van Onderwijs Ben Weyts (N-VA) reageert terughoudend. Hij vindt dat leerstof schrappen de allerlaatste optie is. Daar nu al over beslissen betekent voor hem "vroegtijdig de handdoek in de ring werpen".
Maar Dirk Van Damme vindt net dat je zo perspectief geeft aan de vele leerlingen die de moed verliezen: "Ik denk dat je jongeren perspectief moet geven en zeggen: die zaken zijn voor je latere onderwijsloopbaan heel erg belangrijk en misschien kan je de andere zaken wat op de achtergrond schuiven voor later als de omstandigheden weer normaler zijn."
Een discussie over welke leerstof essentieel is en niet mag geschrapt worden is zeer gevoelig. Een pittige discussie is verzekerd, als het onderwijsbeleid daar straks toch over zou moet beslissen.