Direct naar artikelinhoud
AchtergrondCoronavaccins

Ethisch debat laait op: moet de overheid burgers dwingen tot een coronaprik?

Ethisch debat laait op: moet de overheid burgers dwingen tot een coronaprik?
Beeld Bob Van Mol

Een groot deel van het personeel van Brusselse en Waalse rusthuizen weigert zich te laten vaccineren tegen Covid-19. Een verplichting staat voorlopig niet op de agenda, maar zou het niet beter zijn als de overheid dat wél zou doen? En waarom wordt niet iederéén gedwongen zich te laten inenten? We mogen toch ook niet beslissen of we een poliovaccin willen of niet?

Terwijl er in Vlaanderen amper weigeraars (6 procent) zijn, laat in Franstalig België maar de helft van het personeel van de woon-zorgcentrahttps://www.hln.be/binnenland/groot-deel-personeel-brusselse-en-waalse-rusthuizen-weigert-vaccin-zelden-laat-meer-dan-helft-zich-vaccineren~aadbb55d/zich inenten. Volgens Vincent Frédéricq van Femarbel, een koepel van privérusthuizen in Brussel en Wallonië, komt dit “omdat velen zich blijkbaar laten beïnvloeden door de idiotieën die de ronde doen”. 

Die ‘idiotieën’ zijn de samenzweringstheorieën die onder andere op sociale media te vinden zijn. Walen en Brusselaars zouden er gevoeliger voor zijn. Ze kijken immers meer naar Frankrijk, waar de bereidheid om zich te laten vaccineren ook veel kleiner is.

Marc Noppen, CEO van het UZ Brussel, zou het coronavaccin verplichten voor zorgpersoneel. “Dat kan heel eenvoudig door een kleine aanpassing van een bestaand Koninklijk Besluit, waarin al staat dat de inenting tegen hepatitis B verplicht is. Het zorgpersoneel heeft een verantwoordelijkheid tegenover patiënten. Vergeet niet dat een deel van de infecties binnengebracht wordt door het personeel. Daarnaast is er altijd het risico dat mensen uitvallen tijdens de pandemie, en dat moet je absoluut vermijden. Als het van mij zou afhangen, zou ik het coronavaccin trouwens verplichten voor iedereen, net zoals het poliovaccin verplicht is in ons land. Maar ik heb begrepen dat dat niet haalbaar is.”

Moraalfilosoof Patrick Loobuyck (UA/UGent) is iets genuanceerder: “Ik zou het vaccin nu nog niet verplichten, uit respect voor de gewetensvrijheid van de mensen. Als overheid moet je zo weinig mogelijk opleggen. Dat is dikwijls niet eens nodig. Zo is enkel het poliovaccin verplicht, maar ook voor andere ziektes, zoals mazelen en kinkhoest, ligt de vaccinatiegraad bij ons heel hoog.”

Om groepsimmuniteit te bereiken, moet 70 tot 80 procent van de bevolking zich laten inenten tegen corona, en het “geniet de voorkeur” om dat te bereiken zonder dat het van moetens is, vindt Loobuyck. “We zijn tenslotte een vrije samenleving. Maar zodra er signalen komen dat we die 70 procent niet zouden halen, kan de overheid legitimeren dat er een verplichting komt.”

‘Zorg­personeel heeft een verant­woordelijkheid tegenover patiënten’, vindt Marc Noppen, CEO van het UZ Brussel.Beeld BELGA

Voor het zorgpersoneel in de woon-zorgcentra en de ziekenhuizen zou hij wél strenger zijn. “Dat zou niet echt een verplichting zijn, want niemand is verplicht om in de zorg te werken.”

Maar op welk moment moet je dan beslissen dat de rest van de bevolking zich móét laten vaccineren? Loobuyck: “Ik zou weigeraars een tweede kans geven op vrijwillige basis. Men noemt dat vaccinatiedrang, in plaats van -dwang. Je moet goed luisteren naar hun tegenargumenten. Dat is een moeilijke oefening, maar je moet hen echt serieus nemen. Als het dan nog niet lukt, moet het vaccineren verplicht worden.”