Direct naar artikelinhoud
AnalyseEconomie

Oliesector ziet miljarden dollars in rook opgaan

Een olieraffinaderij in Texas.Beeld AFP

Jarenlang stroomde het oliegeld als vanzelfsprekend binnen. Corona maakte abrupt een einde aan het feest: zowel BP als ExxonMobil boekte vorig jaar megaverliezen. Betere tijden zijn in aantocht, belooft BP. Beleggers moeten het nog zien.

“We verwachten dat er in 2021 veel betere dagen komen voor ons allemaal.” Wat betreft de baas van het Britse olieconcern BP Bernard Looney kan 2020 niet snel genoeg vergeten worden. Een rampjaar was het, vanwege de wereldwijde pandemie, met in haar kielzog reisangst en vliegbeperkingen, stilvallende fabrieken en een instortende olievraag.

Al die malheur resulteerde voor BP in een verlies van 5,7 miljard dollar (4,7 miljard euro); ongekend voor een bedrijf dat ondanks de opkomst van duurzame energie nog altijd gewend is dat het geld met miljarden naar binnen stroomt. Zoals een jaar eerder nog, toen de winst een kleine 10 miljard dollar bedroeg. Ook concurrent ExxonMobil publiceerde voor het eerst in vier decennia een jaarverlies van een duizelingwekkende 22 miljard dollar.

Doordat vorig jaar de luchtvaart wereldwijd goeddeels stilviel, overal productiefaciliteiten tijdelijk gesloten werden en werknemers niet meer op en neer reisden naar kantoren, raakten handelaren hun olie afgelopen april aan de straatstenen niet meer kwijt en dreigden opslagtanks te overstromen. Daarop zakte de olieprijs van termijncontracten zelfs even onder nul – een nooit eerder vertoond fenomeen.

Hoewel de prijs voor een vat olie zich herstelde, bleef die ver onder het niveau van een jaar eerder. Omdat ook op de langere termijn een sterk prijsherstel vermoedelijk uitblijft, zag BP zich genoodzaakt zijn reserves met miljarden af te waarderen, kregen tienduizend werknemers de bons en werd het dividend verlaagd.

In het laatste kwartaal van 2020 was er enig herstel, al was het winstje van 115 miljoen dollar dat BP in de boeken bijschreef, ongeveer vier keer minder dan marktvorsers hadden verwacht. Zorgelijk is ook dat de schuld begin dit jaar verder zal oplopen.

Akkoord van Parijs

Exxon deed het in de laatste maanden van 2020 iets beter. Beleggers waren vooral tevreden dat het Amerikaanse olieconcern in tegenstelling tot zijn Britse concurrent het dividend niet verlaagt. Ook werpen kostenbesparingen vruchten af en wil het olieconcern 15 procent van zijn personeel ontslaan. Bestuursvoorzitter en CEO Darren Woods van Exxon sprak dinsdag van de meest uitdagende marktomstandigheden ooit. BP-baas Looney hield het bij ‘uitdagend’. 

Hoewel de vooruitzichten voor dit jaar beter zijn, is het leed nog niet geleden. Ondanks de komst van vaccins is covid allerminst verslagen en gelden in grote delen van de wereld nog altijd beperkingen voor de bevolking, waardoor het verwachte herstel van de vraag naar olie langer duurt dan verwacht. De druk komt inmiddels van meerdere zijden: oliemaatschappijen staan onder grote druk hun activiteiten in overeenstemming te brengen met het klimaatakkoord van Parijs. Dat vergt kostbare investeringen. Om de uitstoot van CO2 in de atmosfeer te verminderen, kondigde Exxon maandag aan 3 miljard dollar te steken in technologieën die de emissies moeten helpen terugdringen, zoals de afvang en opslag van kooldioxide.