Nog te veel vaccintwijfelaars: 1 op de 8 Belgen moet nog overtuigd worden
De vaccinatiebereidheid kleurt communautair nu blijkt dat de intentie om zich te laten vaccineren in het Franstalig landsgedeelte veel lager ligt dan in Vlaanderen. Willen we 70 procent van de bevolking gevaccineerd krijgen, een ondergrens volgens viroloog Steven Van Gucht, dan moeten we nog 12,5 procent of 1 op de 8 Belgen over de schreef krijgen.
Vlaams-Brabanders tonen de hoogste vaccinatiebereidheid van het hele land, in de provincie Luik is de vaccinatiebereidheid het laagst. Dat blijkt uit cijfers die Frieda Gijbels, Kamerlid voor de N-VA in de Commissie Gezondheid, bij Sciensano opvroeg en het resultaat zijn van een peiling die in december werd uitgevoerd. Qua bereidheid om een prik te halen, is er een tweedeling in het land die met de taalgrens samenvalt: Franstalige landgenoten tonen zich veel minder bereid een prik te laten zetten dan inwoners van de Vlaamse provincies. Zo’n 57,5 procent van de Belgen zegt ‘ja’ tegen vaccinatie, 12,5 procent of 1 op de 8 Belgen te weinig om aan de gewenste groepsimmuniteit te komen. Daarvoor moet minimaal 70 procent van de totale bevolking ingeënt zijn.
Informeren en sensibiliseren
Viroloog Steven Van Gucht is verontrust door de hoge weigeringsgraad in Franstalig België. Hij schrijft die toe aan beïnvloeding uit Frankrijk. Daar woedt het antivaccindebat sterker dan in andere Europese landen en heel wat Franstalige landgenoten laten zich daardoor leiden. Van Gucht: “Die weigering zien we in Frankrijk ook voor het vaccin tegen mazelen en het griepvaccin. Dat sijpelt Franstalig België binnen via de Franse media. We moeten die mensen informeren en sensibiliseren, zeker zorgverleners en in het bijzonder medewerkers van woonzorgcentra. Mensen die in de zorg werken en het vaccin weigeren, moeten begrijpen dat ze het vaccin krijgen om de bewoners van het woonzorgcentrum te beschermen.”
Toch is Van Gucht, in tegenstelling tot bijvoorbeeld ceo van het UZ Brussel Marc Noppen of Franstalig politiek commentator Christophe Deborsu, geen voorstander van verplichte vaccinatie, ook niet voor zorgmedewerkers. “Met een verplichting stimuleer je de cultuur van weigering. De 10 procent die al van in het begin het vaccin weigert, zullen we niet kunnen overtuigen. Je moet dat respecteren, iedereen is baas over het eigen lichaam.”
“We zullen met campagnes via vertrouwenspersonen in dialoog moeten gaan: waarom wil je geen vaccin, wat zijn je argumenten? Ik krijg elke dag e-mails van mensen die berichten met fake news over het vaccin hebben opgevangen. Die berichten lijken heel geloofwaardig en worden massaal gedeeld. Meestal slaag ik erin die mensen met correcte informatie gerust te stellen en te overtuigen. We zullen tegengas moeten geven, en niet met de vinger wijzen naar mensen die de antivaccin-onzin slikken, maar naar de zogenaamde artsen en experts die een pseudowetenschappelijk verhaal verspreiden om de vaccinatie te ondermijnen.”
70 procent is ondergrens
Volstaat 70 procent vaccindekking om de poort naar het rijk der vrijheid open te gooien? Van Gucht: “Met 70 procent kunnen we al veel bereiken, maar voor een stabiele controle van het probleem moeten we meer dan 70 procent inenten. Dat zal mettertijd wel lukken. Het zal gaan zoals met technologische vernieuwingen, waarbij je altijd zogenaamde ‘late adopters’ hebt die de kat uit de boom kijken. Zij redeneren: ‘Laat de anderen het vaccin nu maar al nemen, ik zal wel zien’. Zodra blijkt dat het vaccin werkt en veilig is, zal de bereidheid binnen die groep toenemen.”
“De 30 procent die niet is gevaccineerd, zal wellicht in de zomer geen probleem stellen, maar wat als het virus na de zomer weer oprukt? Dan riskeer je nog altijd een covid-epidemie die lijkt op een griepepidemie. Slagen we erin flink meer dan 70 procent te vaccineren, dan kunnen we het coronavirus naar een verkoudheidsvirus laten evolueren. Hoe meer we vaccineren, hoe minder viruscirculatie en hoe minder het virus zich kan aanpassen met mutaties. Is 70 procent van de bevolking gevaccineerd, dan zullen we al enorm kunnen versoepelen. Maar we moeten hoger mikken willen we van corona de komende jaren een verkoudheidsvirus maken.”
Voor Van Gucht is het belangrijk dat de bevolking, in functie van de virologische cijfers én de vaccinatiegraad, een plan voorgeschoteld krijgt dat duidelijk stelt vanaf welke drempels welke versoepelingen mogelijk worden.