Nog veel onbeantwoorde vragen na WHO-onderzoek naar oorsprong coronavirus: “Virus overgedragen door andere soort op mens is waarschijnlijkste hypothese"

Liang kwam tijdens de persconferentie als eerste aan het woord, en zijn uitspraken volgden de lijn die Peking de afgelopen maanden aangehouden heeft: de inspanningen om de oorsprong van het coronavirus te vinden moeten zich niet beperken tot China. 

De Chinese onderzoeker wijst er op dat het dier dat aan de oorsprong ligt van het virus, nog moet worden geïdentificeerd. Er zijn al veel tests gebeurd op verschillende diersoorten, en dat over heel China verspreid, maar op dit moment kan er nog niet één diersoort aangeduid worden als “natuurlijk reservoir”. De zoektocht naar dat reservoir loopt nog. Vleermuizen en schubdieren worden beschouwd als potentiële kandidaten, maar de virusmonsters die bij deze soorten zijn aangetroffen zijn niet identiek aan Sars-Cov-2, aldus professor Liang. 

Volgens Liang is hiermee het Chinese luik van het onderzoek afgerond, maar Embarek maakte duidelijk dat er verder gezocht moet worden naar materiaal dat meer inzichten kan geven in de oorsprong. Dat moet in China zelf gebeuren, maar ook in buurlanden. “Het onderzoek is niet beperkt tot de geografische grenzen”, zei Embarek. “Vooraleer dieren de Huananmarkt in Wuhan bereikten kunnen ze een lange weg hebben afgelegd. Om een beter algemeen overzicht te krijgen moeten we nu punten met elkaar verbinden.”

Behalve Liang wees ook Embarek erop dat het er niet op lijkt dat het virus al in Wuhan rondging voor eind 2019. Er is volgens de WHO-onderzoekers geen bewijs gevonden van de verspreiding van het virus voor december 2019 in Wuhan. Volgens de onderzoekers is het mogelijk dat er op dat moment ook op andere plaatsen buiten Wuhan niet-gerapporteerde gevallen bestonden. Volgens Embarek kan een verdere studie van bloedstalen meer duidelijkheid bieden. 

Bovendien is er geen bewijs gevonden dat het virus voor het eerst werd verspreid op de Huananmarkt in Wuhan. De markt was zeker een van de uitbraakpunten, maar er zijn ook aanwijzingen gevonden dat het virus zich op hetzelfde moment op andere plaatsen in Wuhan en zelfs buiten de stad ook heeft verspreid, klinkt het. 

Ook Embarek zei dat er nog geen diersoort aan te wijzen is als “natuurlijk reservoir” voor het virus. In meerdere delen van het land werden testen gedaan bij verschillende diersoorten, maar die leverden dus nog geen uitsluitsel op. Er wordt verder gezocht naar de oorsprong van de verschillende producten die er werden verhandeld, met speciale aandacht voor de rol die diepvriesproducten zouden hebben gespeeld. 

Dit recente onderzoek in Wuhan heeft nieuwe informatie aan het licht gebracht, maar heeft het beeld van de uitbraak van Covid-19 niet ingrijpend veranderd, zegt de voorzitter van het WHO-onderzoeksteam. 

Het meest waarschijnlijke scenario is dat een dier als “tussensoort” fungeerde om het virus op de mens over te dragen, zei Embarek. Een rechtstreekse overdracht van dier op mens is echter ook nog altijd een mogelijkheid, net als verspreiding via bevroren voedsel. De vierde hypothese is een incident in een lek uit het Virologisch Instituut van Wuhan, maar dat is een “onwaarschijnlijke verklaring”. Ben Embarek stelde voor om aan die hypothese geen verdere tijd te spenderen.

Het onderzoek is een “work in progress", aldus de WHO.