Nieuwe leveringsproblemen trekken streep door vliegende start voor vaccinatiecentra

Beringen krijgt allicht de primeur, zo kondigde Vlaams minister voor Welzijn Wouter Beke (CD&V) aan in het Vlaams Parlement. In de Limburgse gemeente zal maandag het eerste vaccinatiecentrum openen. Huisdokters en thuisverpleegkundigen mogen als eersten langskomen. Vanaf half maart is het aan het grote publiek, te beginnen met mensen met een chronische aandoening. 

De rest van de 95 vaccinatiecentra moeten ook tegen eind volgende week ten laatste op gang zijn. Maar het zal vooral een symbolische aftrap zijn: door leveringsproblemen zijn er te weinig vaccins voorhanden om een vliegende start te nemen.

Afgelopen vrijdag was al duidelijk geworden dat de ziekenhuizen deze week geen nieuwe mensen onder het personeel konden vaccineren. Nu blijkt dat de problemen nog even aanhouden. De Amerikaanse producent Moderna levert ook volgende week geen vaccins. De week nadien zouden de leveringen opnieuw op gang moeten komen, maar nog niet meteen op volle kracht. In maart wil Moderna de achterstand goedmaken.

Geen garanties

Intussen kan ons land een beroep doen op het vaccin van een derde producent, AstraZeneca. Alleen, die kan nog niet onmiddellijk het verschil maken. AstraZeneca kondigde eind vorige maand al aan fors minder te leveren. Deze week rekent Vlaanderen op ruim 27.000 bevestigde dosissen. De komende weken stijgt dat aantal progressief tot meer dan 100.000 dosissen tegen het eind van de maand. 

Toch blijft Vlaanderen erg op zijn hoede, omdat het naar eigen zeggen nog geen harde garanties heeft over die leveringen. Ook bij het Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen geeft woordvoerster Ann Eeckhout aan dat het moeilijk is “om stabiele informatie te krijgen vanwege AstraZeneca en Moderna”. Volgens het kabinet van federaal minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (sp.a) is er “geen sprake van wijzigingen in het leverschema”.

“We mogen geen te grote verwachtingen creëren van de opstart van de vaccinatiecentra”, zegt Joris Moonens van het Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid. “Je kunt maar zo snel gaan als er vaccins voorhanden zijn.” Het positieve nieuws is dat de levering van het Pfizer-vaccin op peil blijft met 70.000 dosissen voor Vlaanderen. 

Derde front

Nochtans had de vaccinatiecampagne vanaf volgende week een paar versnellingen hoger moeten schakelen. De huisdokters en thuisverplegers komen aan de beurt in de vaccinatiecentra, waar het AstraZeneca-vaccin zal worden ingezet. Daarnaast zou de campagne in de ziekenhuizen ook een doorstart moeten kennen. Een deel werkt er met het Pfizer-vaccin, maar in de kleinere ziekenhuizen wordt het Moderna-vaccin gebruikt. Nu die levering is weggevallen, wordt hen aangeboden om toch ook met het AstraZeneca-vaccin te starten.  

Tegelijk is het nog altijd de bedoeling om vanaf volgende week te starten met nog een derde front: de centra waar mensen met een handicap verblijven en psychiatrische instellingen. Daar zou voor de oudere bewoners gewerkt worden met Pfizer, voor de rest met AstraZeneca. 

Er wordt nu volop berekend waar hoeveel vaccins ingezet kunnen worden. Vlaanderen wil de vaccins op een billijke manier aanleveren, gelijk verdeeld over de verschillende sectoren en tussen de verschillende zorginstellingen. Toch groeit de frustratie, onder meer bij het ziekenhuispersoneel. “Straks krijgt het grote publiek nog eerder een prik dan het volledige zorgpersoneel”, zegt Marc Moens van de Belgische Vereniging voor Artsensyndicaten. 

Intussen hebben in Vlaanderen een kleine 20.000 personeelsleden in de Vlaamse ziekenhuizen op zijn minst al een eerste prik gekregen. De meeste mensen die op spoed of intensieve zorg werken zijn ingeënt, zo is de inschatting van het Agentschap Zorg en Gezondheid. Op de covidafdelingen is nog niet iedereen aan de beurt geweest. In totaal werken in de Vlaamse ziekenhuizen zo'n 100.000 zorgverleners die in rechtstreeks contact komen met de patiënten.