Pater Luc Versteylen (93), oprichter van Agalev, overleden aan corona

Luc Versteylen werd op 11 september 1927 geboren in Antwerpen. Hij is een van de grondleggers van de groene beweging in Vlaanderen. Over zijn jeugd heeft Versteylen toegegeven dat hij lid was van Verdinaso, een aan het fascisme verwante politieke beweging. Tijdens de Tweede Wereldoorlog ging hij in het verzet tegen de Duitse bezetter.

Versteylen studeerde aan de filosofische en theologische faculteit in Heverlee. In 1945 trad hij in bij de orde van de Jezuïeten, in 1959 volgde zijn priesterwijding en van 1963 tot 1971 gaf hij les aan het Xaveriuscollege in Borgerhout.

In 1970 stichtte Versteylen het bezinningscentrum Leven in de Brouwerij in Viersel. Daar probeerde hij zijn leerlingen warm te maken voor de zachte waarden in herlevings- en zelfverbeteringsgroepen. Hij bedacht er onder meer een alternatieve vorm van seksuele voorlichting met alternatieve bewoordingen: ‘juichen’ voor klaarkomen, ‘hemelen’ voor masturberen en ‘de diepste draai’ voor geslachtsgemeenschap.

Het was In die brouwerij dat Versteylen de basis legde voor de groene beweging Agalev (Anders Gaan Leven), nu Groen. De beweging richtte zich in de eerste jaren vooral tot de eigen leden, maar trad vanaf 1973 steeds meer naar buiten. Eén van de eerste initiatieven was de Groene Fietsers en Red de Voorkempen. Vanaf 1979 dient Anders Gaan Leven op diverse plaatsen lijsten in onder de verkorte naam Agalev.

Versteylen nam later afstand van de partij omdat die volgens hem de “oorspronkelijke grondbeginselen” van Agalev verloochende en te veel een machtspartij werd. Hij had later ook zware kritiek op boegbeeld Mieke Vogels.

Groen-voorzitster Meyrem Almaci neemt op Twitter afscheid van “een van de pioniers van de groene beweging”. “Zijn hele leven stond in het teken van engagement”, schrijft ze. 

In de jaren negentig richtte Versteylen Helaba op, een nieuwe beweging gebaseerd op de waarden saamhorigheid, soberheid en stilte. Hij speelde ook een rol in de aanleg van het Witte Kinderbos, dat na de zaak Dutroux werd aangelegd op de middenberm van de E19 tussen Vilvoorde en Mechelen als herinnering aan de verdwenen kinderen.

Versteylen kreeg in 1995 de Prijs voor ethiek en verdraagzaamheid in de politiek en in 1998 de Humanitasprijs.

Hij is ook de auteur van verschillende publicaties: Onder meer “Morgen Mensen I, II en II” (1980, 1982, 1986), “Uw tijd gaat nu in:met oude waarden naar een nieuwe tijd” (1988), “Blijven geloven tegen alle beter weten in” (1996), “Agalev:strekking donkergroen 1977-1987 : memoires” (2002) en recenter “50 jaar Kartouch” (2009) en het “Agalevsicon” (2008), een Vlaams woordenboekje tegen de verhollandsing en verengelsing van onze taal.

Versteylen vierde in augustus 2009 vijftig jaar priesterschap. Begin 2011 kwam pater Versteylen in opspraak. Het Antwerpse parket onderzocht drie klachten wegens seksueel misbruik van minderjarige tieners. Versteylen zou in de brouwerij tussen 1985 en 1995 drie jongens gedwongen hebben tot masturbatie en naakte strelingen. Een vierde klacht dook op in een van de dossiers van de vroegere commissie-Adriaenssens. Die klacht was gericht tegen het omstreden opvoedingsmodel dat Versteylen propageert in de brouwerij van Viersel. Ook Versteylens gezellin Mieke Van Hoof werd later beticht van verkrachting van een minderjarig meisje.

Het Antwerpse parket achtte de feiten later verjaard en besloot Versteyelen niet te vervolgen. 

“Pater tussen de jongeren. Soms ook wat showbeest. Maar altijd eerlijk en doorleefd", zo beschrijft ex-politicus Bert Anciaux pater Versteylen. Volgens Rik Torfs was Versteylen niet volmaakt, maar geloofde hij in wat hij deed en deed hij dat met hart en ziel.